Արմենակ Եղիայեան ` Տասը խորհուրդ արդի հայ գրողին

Ոճաբանական

     Տասը խորհուրդ արդի հայ գրողին

1. Ձեր յօդուածը երկու համակարգչային էջէ աւելի թող չըլլայ. այլապէս  միշտ  պիտի վտանգուի անոր ընթերցումը:

2. Խուսափինք կրաւորական բայերէ՝ ի հաշիւ  չէզոք  եւ ներգործական բայերու:

Մի՛ ըսէք ու գրէք՝

     --Պոլիսը գրաւուեցաւ Սուլթան Ֆաթիհի կողմէ:  

     Այլ ըսէ՛ք ու գրեցէ՛ք՝  

     --Սուլթան Ֆաթիհ գրաւեց Պոլիսը: 

     3.  Ենթական չկրկնենք էական բային հետ:

     Չըսենք ու չգրենք՝

     --Այս խնձորը համով խնձոր է:

     Այլ ըսենք ու գրենք՝

     --Այս խնձորը համով է:

     Կամ՝ 

     --Համով խնձոր է այս:

 

     4. Խուսափինք անորոշ դերբայէն՝ ի նպաստ բայանուններու:

     Մի՛ ըէսք ու գրէք՝

     --Նախագահ մը ընտրելը դժուարացաւ:

     Այլ ըսէ՛ք ու գրեցէ՛ք՝

     --Նախագահի մը ընտրութիւնը դժուարացաւ:

     Մի՛ ըսէք ու գրէք՝

     --Կողմերը մօտ են  զինադադար կայացնելու(ն):

     Այլ ըսէ՛ք  ու գրեցէ՛ք՝

     --Կողմերը մօտ են զինադադարի (մը) կայացումին:

 

     5. Խուսափինք որոշիչ յօդով օժտելէ յատուկ անունները:

     Մի՛ ըսէք ու գրէք՝

     --Գերմանիան կ’ուզէ, որ Ուքրանիան պարտուի:

         Փութինը եւ Էրտողանը համաձայնեցան: 

Այլ  ըսէք ու գրեցէք՝

     --Գերմանիա կ’ուզէր, որ Ուքրանիա պարտուի:

        Փութին եւ Էրտողան համաձայնեցան:

 

     6. Նախընտրել եզակին յոգնակիէն:

     Մի՛ ըսէք ու գրէք՝

     --Ան տաբատներ գնեց շուկայէն:

     Այլ ըսէ՛ք ու գրեցէ՛ք՝

     --Ան տաբատ գնեց շուկայէն: 

     Մի՛ ըսէք ու գրէք՝

     --Թորոսը, Մարկոսը եւ Կիրակոսը այցելութիւններ տուին:

     Այլ ըսէ՛ք ու գրեցէ:ք՝

     --Թորոսը, Մարկոսը եւ Կիրակոսը այցելութիւն տուին:

     Մի ըսէք ու գրէք՝

     --Օդանաւերը ժամերով թռիչքներ կատարեցն:

     Այլ ըսէք ու գրեցէ՛ք՝

     --Օդանաւերը ժամերով թռիչք կատարեցին:

     

     7. Հոն ուր կարելի է՝ նախընտրել ա յօդակապը  ե-էն:

     Մի՛ ըսէք ու գրէք՝

-- այցեգին, այցեգիր, այցետոմս:

     Այլ ըսէ՛ք  գրեցէ՛ք՝ 

--այցագին, այցագիր, այցատոմս:

 

     8. Ել եւ ալ տարբերակներու պարագային միշտ  նախընտրել ել-ը՝

     --ելլել/ելլալ,           գտնել/գտնալ,

--մռնչել/մռնչալ,    վրնջել/վրնջալ:

 

        9. Չհոլովել ինքզինք(ս) դերանունը, որ հայցական է արդէն:

     Մի՛ ըսէք ու  գրէք՝

     --ինքզինքիս-ինքզինքէս-ինքզինքովս...

     Այլ ըսէ՛ք ու գրեցէք՝

     --ես իմ           - ես ինծի     -ես ինձմէ       -ես ինձմով

    --մենք մեզ     -մենք մեր   -մենք մեզի      -մենք մեզմէ  -մենք մեզմով

     --դուք ձեզ      -դուք ձեր    -դուք ձեզի     -դուք ձեզմէ         -դուք ձեզմով

 

     10. Որեւէ օտար յատուկ անունի մէջ,-- կը շեշտենք՝ մէ՛ջ,-- չգրել է եւ օ տառերը, այլ գրել մի՛միայն ե եւ ո. օրինակ՝ Տը Կոլ, Պոտլեր, Մարսել, Ռոպեր, Լեյեն, Նեմեսիս, Պրոմեթէ եւ այլն՝ յարգելով հանդերձ նման  անուններու պատմական ուղղագրութիւնը:

     Եւ Տէր  ընդ Ձեզ,  ընդ ամենեսեանդ:

     Շնորհաւոր Նոր տարի եւ Սուրբ ծնունդ:

     Երջանիկ տարիներ աշխարհին, Հայաստանին, բոլորին ու բոլորիս:

         armenag@gmail.com                                      Արմենակ Եղիայեան