The Lisbon Operation: A brother’s reflection, before and after July 27, 1983 – 1/2

Zareh Yahniyan

Բնագիրը կցուած է։ Attached is my translation of Zareh Yahniyan’s article that was posted in “Aztag” Daily on July 23, 2023, titled: “Before and After July 27” (Յուլիս 27- էն Առաջ եւ Վերջ.....). The original text is attached.)

Simon Yahniyan

Forty years after the Lisbon Operation, what did we learn? What did we implement, and what targets did we aim?

Much has been said, written, and sung about the Lisbon Operation; that it was not only an armed operation, but that it also had different objectives. Some say it is a textbook. Others say it is a story. Some say they are saints. Others say they are idols. They may say and may continue on saying. But who continues their mission and how? How do they transmit the message of the martyrs? Celebrating anniversaries, lecturing, repairing their graves, writing songs about them are not enough to move forward to attain a free, independent and united Armenia.

Today I would like to highlight and focus on the "giving up" or "yielding" (զիջիլ) aspect from the many facets of the Lisbon Operation. Today we just need to give up and not be stubborn. I say this much like   "Nasreddin Khoja", who proverbially has said that he is a man and that his words come from his mouth only once. “Giving up”, yes, but what and to who? Of course, not to the enemy. We don't have the right to give up or yield to the enemy even a hair, a millimeter, or even a document. We only have to demand and oblige the enemy.

What did the boys of the Lisbon Operation, Ara, Setrak, Simon, Vache and Sarkis, give up? For the sake of their mission, for the success of their operation, for their vision of a free, independent and united Armenia. They gave up their lives, they gave up their pride, they gave up their fears, they gave up their families, their longings, their dreams, and above all, they gave up their EGO. They put aside everything, everything, and everything in the true sense of the word. They forgave everyone. They even forgave those who did not forgive them, and those who sent them to the fold of certain death. They were thus purified, they were rebaptized, and they finished their job with success in quotation mark. 

Today, 40 years later, all of us as leaders or foot soldiers; generalissimo or rank and file, party members or sympathizers, need to learn a little from the lesson of the kind giving up, the boys of the Lisbon Operation exercised. If we do not likewise give up today; if we do not forgive each other, then our disunity will deepen and deepen. Naturally the only end result of disunity, will be collapse. I hope, inspired by our immortal heroes of the Lisbon Operation, that such a collapse will be avoided, as we bow to their message of having giving up or yielding their selves and having forgiven for the sake of the greater cause.

Today, the boys of the Lisbon operation tell us not to talk about them anymore from podiums, as to what time the attack started, and at what time it ended? Who was martyred first? Did a special squad police arrive at the scene? You don't need all of that today. We appeal to you today to arm yourself with compromise, because that is the only way to stand up. We do not need rounded up decades for celebration.  We need our homeland. If you don't give up on your ego today, then we will end giving up also the 30 percent of our dreamed, but not unattainable, free, independent and united homeland.

Respectable and not so respectable, state, party, spiritual, or social leaders of today. You have an opportunity to listen to a call from the eternal world. You have an opportunity to fire a bullet, and the target is the mirror. Let each of you stand in front of a mirror, remember the oath you took and fire the Lisbon Operation type bullet so that you understand that with your concessions, we will be strengthened once again and together, we will team with the boys of the Lisbon Operation and we will rise up again. And  hand in hand, we will raise our unfinished dream ,-the creation of a free, independent and united Armenia.

Glory to the brave heroes...

Woe to the cowardly vasals...

 

Link: https://www.aztagdaily.com/archives/588073?fbclid=IwAR31EAsMtdiB7GjepGJ8pv11AGcVDDXeVmwB2T-9opDp9YCPOZIdKTfTBJY 

 

****

 

Լիզպոնի փամփուշտներէն 40 տարիներ ետք ի՞նչ սորվեցանք կամ սորվածներէն ի՞նչը իրականացուցինք, ո՞ր փամփուշտը կրակեցինք…

 

Բազմիցս խօսուած է, գրուած է, երգուած է, թէ Լիզպոնի գործողութիւնը լոկ զինեալ գործողութիւն մը չէր, այլ` ունէր տարբեր երեսներ: Ոմանք կ՛ըսեն` դասագիրք է, ուրիշներ կ՛ըսեն` պատմութիւն է, կ՛ըսեն, թէ անոնք սուրբեր են, քուրմեր են, կ՛ըսեն ու կ՛ըսեն, սակայն ո՞վ կը շարունակէ անոնց գործը, որո՞նք եւ ինչպէ՞ս կը փոխանցեն նահատակներուն պատգամները… Միայն ամեակներ նշելը, դասախօսութիւններ կարդալը, շիրիմ նորոգելը, երգեր հիւսելը բաւարար չեն հայրենասիրութեան, հայրենատենչութեան եւ հայրենատիրութեան մէջ յառաջ երթալու եւ ազատ, անկախ ու միացեալ Հայաստանին հասնելու…

 

Լիզպոնի բազում երեսներէն այսօր կ՛ուզեմ առանձնացնել եւ կեդրոնանալ «զիջում»-ին վրայ: Այսօր մեզ միայն անհրաժեշտ է զիջիլ եւ ոչ յամառիլ, այսպէս ըսած «Նասրէտտին խոճա»-ի նման ըսել` ես տղամարդ եմ, խօսքս մէկ անգամ կ՛ելլէ բերնէս… Զիջիլ` այո՛, բայց ի՞նչ եւ որո՞ւ, թշնամի՞ին: Բնականաբար ոչ, թշնամիին մազաչափ մը անգամ, միլլիմեթր մը անգամ, փաստաթուղթ մը անգամ զիջելու իրաւունք չունինք, թշնամիէն միայն պէտք է պահանջել եւ ստիպել…

 

Ի՞նչ զիջեցան Լիզպոնի տղաքը` Արան, Սեդրակը, Սիմոնը, Վաչէն եւ Սարգիսը: Յանուն իրենց նպատակին, յանուն իրենց գործողութեան, յանուն ազատ, անկախ եւ միացեալ Հայաստանի տեսլականին զիջեցան իրենց կեանքը, զիջեցան իրենց հպարտութիւնը, վախը, ընտանիքները, կարօտը, երազը, եւ մանաւանդ` զիջեցան իրենց ԵՍԸ: Անոնք մէկ կողմ դրին ամէն ինչ, ամէն, բառին իսկական իմաստով ամէն ինչ, ներեցին բոլորին, ներեցին անգամ չներուողներուն, իրենց մահուան գիրկը ուղարկողներուն: Մաքրուեցան, մկրտուեցան եւ իրենց բռնած գործը աւարտեցին չակերտաւոր յաջողութեամբ…

 

Այսօր, 40 տարի ետք, մենք` բոլորս, ղեկավար թէ զինուոր, սպարապետ թէ բանուոր, կուսակցական թէ համակիր, կարիքը ունինք Լիզպոնի տղոց զիջելու դասէն քիչ մը սորվելու: Եթէ մենք այսօր չզիջինք, իրարու չներենք երկուստեք, ապա մեր անմիաբանութիւնը աւելի պիտի խորանայ ու խորանայ, եւ բնականաբար անմիաբանութեան աւարտը միայն փլուզումը կ՛ըլլայ: Կը յուսամ, որ այդ փլուզումը կանգնեցնեն Լիզպոնի մէջ անշնչացած մեր անմահ հերոսները` իրենց զիջելու, ներելու, խոնարհելու պատգամով…

 

Այսօր Լիզպոնի տղաքը կ՛ըսեն` բեմերէն այլեւս մի՛ խօսիք, թէ ժամը քանի՛ին յարձակումը սկսաւ, ժամը քանի՛ին աւարտեցաւ, ո՞վ առաջինը նահատակուեցաւ, յատուկ ջոկատի ոստիկանները եկան եւ այլն, եւ այլն: Այդ բոլորը ձեզ այսօր պէտք չէ, այսօր մենք ձեզի կոչ կ՛ուղղենք, որպէսզի զինուիք զիջողականութեամբ, որովհետեւ ոտքի կանգնելու ձեւը այժմ միայն այդ է…

 

Մեզի ամեակներ պէտք չեն, մեզի հայրենիք պէտք է: Եթէ չզիջիք ձեր Եսը այսօր, ապա պիտի զիջիք մեր երազած, բայց ոչ անհասանելի ազատ, անկախ եւ միացեալ հայրենիքի 30 տոկոսը եւս…

 

Յարգելի եւ ոչ յարգելի ղեկավարներ` պետական թէ կուսակցական, հոգեւոր թէ մշակութային, այսօր ունիք առիթ` լսելու անդենական աշխարհէն եկող կոչ մը, ունիք առիթ` կրակելու փամփուշտ մը, իսկ թիրախը հայելին է: Ձեզմէ իւրաքանչիւրը թող հայելիին դիմաց կանգնի, յիշէ տուած երդումը եւ կրակէ լիզպոնեան այդ փամփուշտը, որպէսզի ձեր հասկնալով, ձեր զիջելով, մենք կրկին անգամ հզօրանանք եւ Լիզպոնի տղոց հետ միասին ձեռք ձեռքի բարձրանանք ու բարձրացնենք մեր անաւարտ երազը` ազատ, անկախ եւ միացեալ Հայաստանի ստեղծումը…

 

Փա՛ռք քաջարի հերոսներուն…

 

Նզո՛վք վախկոտ ստրուկներուն…

 

 

 

 

 

 

 

 

Armenian Physician's advice to live for four hundred years.

 Հայերէն բնագիրը կցուած է։

Attached is my transcription of Baron George’s video narration posted on his Facebook page, titled: “Do you want to live for four hundred years. Heed to Mkhitar Heratsi’s advice.”

“Mkhitar Heratsi, the famous physician of the twelfth century, was asked:

- In order to live long and healthy, is it enough to eat right?

- No, the doctor answered, there are twelve conditions to die "at the right time".

- Surprised, "What does it mean to die "at the right time"? They asked the doctor.

- A person should live four hundred years – said the doctor.

Although so far no one has lived that long, but the human body has such a make-up that it can live for four hundred years.

What are the twelve conditions for a long life?

A - Eat only wheat bread (that is, bread made with wheat flour), twice less a person usually eats.

B - Drink clean spring water; grape, pomegranate and apple juice, one cup once a week. And half a cup of milk every day

. C - Every day, eat yogurt, any watery meal, vegetable, various spices, meat broth every three days, grilled meat once a week. Apricots, pears, oranges, almonds, butter and cheese should also be eaten.

D - A person should work until the end of his life. You can relax with light work. By not working at all, a person condemns himself to self-inflicted death.

E - A person should sleep with nature and wake up with nature. In other words, when it's light outside, you should be awake, and when it's dark, you should sleep

F - Keep yourself calm and happy. A person should not get angry more than once a year.

G -Even for the most incorrigible liar, lying is a burden. It is necessary to know that the lie causes pain to the soul and ages the person.

H - Be satisfied with what you have earned with your work.

I - Love one person and always remember that the person is the most beautiful.

J - Live away from noise. Naturally, noise is not a natural sound (the gurgling of a spring, the splashing of waterfalls and the chirping of birds.)

K - Always remember that happiness is the attitude of others towards you

L - Have faith, both in God and in yourself.

Mkhitar Heratsi was the chief physician of the Armenian Kingdom of Cilicia

And today Yerevan State Medical University is named after him.

Health and long life to all the children of my nation.”

Baron George

“Կ'ուզէ՞ք 400 տարի ապրիլ: Հետեւեցէ'ք Մխիթար Հերացիի խորհուրդներուն:”

Պարոն Ճորճ

 

Յայտնի բժշկապետ Մխիթար Հերացիին կը հարցնեն.

-       Երկարեւ առողջ ապրելու համար՝ բաւարա՞ր է միայն ճիշդ ուտել։

-       Ո՛չ, կը պատասխանէ բժիշկը, «ճիշդ ատենին» մեռնելու համար տասներկու պայման կայ։

-       Ի՞նչ կը նշանակէ «ճիշդ ատենին» մեռնիլ, զարմանքով կը հարցնեն բժիշկին։

-       Մարդը պէտք է չորս հարիւր տարի ապիր – կ՚ըսէ բժիշկը։

Թէեւ առայժմ ոչ ոք կրցած է այդքան երկար ապրիլ, բայց մարդու մարմինը այնպիտիս կառուցուածք ունի, որ կրնայ չորս հարիւր տարի պարիլ։՚

Իսկ որ՞ոնք են երկար ապրելու տասներկու պայմանները։

Ա – միայն ցորենահաց (այսինքն ցորենի ալիւրով պատրաստուած հաց) ուտել, սովորաբար մարդու կերածէն երկու անգամ նուազ։

Բ – Խմել աղբիւր մաքուր ջուր, խաղողի, նուռի ու խնձորի օշարակ, շաբաթը մէկ անգամ մէկ գաւ գ«իտի,  Եւ ամէն օր՝ կէս ըմպանակ (գաւաթ) կաթ

Գ – Ամէն օր ուտելա մածուն, որեւէ ջրայի ապուր, կանանչեղէն, զանազան համեմուքներ, երեք օրը մէկ՝ մսաջուր, շաբաթը մէկ անգամ խորոված միս։  Պէքտ է ուտել նաեւ ծիրան, տանձ, նարինջ, նուշ, կարագ ու պանիր։

Դ – Մարդ մինչեւ կեանքին վերջը պէտք է աշխատի։ Կարելի է հանգստանալ թեթեւ գործերով։ Բոլորովին չաշխատելով մարդ ինքզինք յօժարակամ մահուան կը դատապարտէ։

Ե – Մարդ պէտք է բնութեան հետ քնանայ, բնութեան հետ արթննայ։ Այսինքն՝ երբ դուրսը լոյս է պէտք է արթուն ըլլալ, իսկ երբ մութ է՝ պէտք է քնանալ։

Զ – Հանգիստ եւ ուրախ պահեցէք դուք ձեզ։ Մարդ տարին մէկ անգամէն աւեի պէտք չէ զայրանայ։՚՚

Է – Ամենէն անուղղայ ստախօսին համար ալ ստախօսութիւնը հոգ է։ Պէտք է գիտնալ, որ հոգիին ցաւ պատճառող սուտը կը ծեռացնէ մարդը։

Ը – Բաւարարուէ՛ անով, ինչ ձեռք բերած ես քու աշխատանքովդ։

Թ – Մէկ հոգի սիրէ ու մշտապէս յիշէ, որ ան է ամենէն գեղեցիկը։

Ժ – Ապրէ աղմուկէ հեռու։ Ի հարկէ, աղմուկ չէ բնական ձայնը (աղբիւրին քչքչոցը, ջրվէժներուն ճողփիւնը եւ թռչուններուն ճռուողիւնը։)

ԺԱ – Մշտապէս յիշէ՛, որ երջանկութիւնը ուրիշներուն՝ քեզի հանդէպ ունեցած վերաբերմունքն է։

ԺԲ – Հաւատք ունեցիր ե՛ւ Աստուծոյ, ե՛ւ քու անձիդ հանդէպ։

Մխիթար Հերացին Կիլիկիոյ Հայոց թագաւորութեան բժշակպետն էր

Իսկ այսօր Երեւանի Պետական բժշկական համալսարանը իր անունով կը կոչուի։

Առողջութիւն եւ երկար տարիներու կեանք ազգիս բոլոր զաւակներուն։

 

 

Armenian Physician's advice to to live for four hundred years.

Հայերէն բնագիրը կցուած է։

Attached is my transcription of Baron George’s video narration posted on his Facebook page, titled: “Do you want to live for four hundred years. Heed to Mkhitar Heratsi’s advice.”

Baron George: "Do you want to live for four hundred years? Heed to Mkhitar Heartsi's advice."

“Mkhitar Heratsi, the famous physician of the twelfth century, was asked:

- In order to live long and healthy, is it enough to eat right?

- No, the doctor answered, there are twelve conditions to die "at the right time".

- Surprised, "What does it mean to die "at the right time"? They asked the doctor.

- A person should live four hundred years – said the doctor.

Although so far no one has lived that long, but the human body has such a make-up that it can live for four hundred years.

What are the twelve conditions for a long life?

A - Eat only wheat bread (that is, bread made with wheat flour), twice less a person usually eats.

B - Drink clean spring water; grape, pomegranate and apple juice, one cup once a week. And half a cup of milk every day

. C - Every day, eat yogurt, any watery meal, vegetable, various spices, meat broth every three days, grilled meat once a week. Apricots, pears, oranges, almonds, butter and cheese should also be eaten.

D - A person should work until the end of his life. You can relax with light work. By not working at all, a person condemns himself to self-inflicted death.

E - A person should sleep with nature and wake up with nature. In other words, when it's light outside, you should be awake, and when it's dark, you should sleep

F - Keep yourself calm and happy. A person should not get angry more than once a year.

G -Even for the most incorrigible liar, lying is a burden. It is necessary to know that the lie causes pain to the soul and ages the person.

H - Be satisfied with what you have earned with your work.

I - Love one person and always remember that the person is the most beautiful.

J - Live away from noise. Naturally, noise is not a natural sound (the gurgling of a spring, the splashing of waterfalls and the chirping of birds.)

K - Always remember that happiness is the attitude of others towards you

L - Have faith, both in God and in yourself.

Mkhitar Heratsi was the chief physician of the Armenian Kingdom of Cilicia

And today Yerevan State Medical University is named after him.

Health and long life to all the children of my nation.”

Baron George

 

“Կ'ուզէ՞ք 400 տարի ապրիլ: Հետեւեցէ'ք Մխիթար Հերացիի խորհուրդներուն:”

Պարոն Ճորճ

 

Յայտնի բժշկապետ Մխիթար Հերացիին կը հարցնեն.

-       Երկարեւ առողջ ապրելու համար՝ բաւարա՞ր է միայն ճիշդ ուտել։

-       Ո՛չ, կը պատասխանէ բժիշկը, «ճիշդ ատենին» մեռնելու համար տասներկու պայման կայ։

-       Ի՞նչ կը նշանակէ «ճիշդ ատենին» մեռնիլ, զարմանքով կը հարցնեն բժիշկին։

-       Մարդը պէտք է չորս հարիւր տարի ապիր – կ՚ըսէ բժիշկը։

Թէեւ առայժմ ոչ ոք կրցած է այդքան երկար ապրիլ, բայց մարդու մարմինը այնպիտիս կառուցուածք ունի, որ կրնայ չորս հարիւր տարի պարիլ։՚

Իսկ որ՞ոնք են երկար ապրելու տասներկու պայմանները։

Ա – միայն ցորենահաց (այսինքն ցորենի ալիւրով պատրաստուած հաց) ուտել, սովորաբար մարդու կերածէն երկու անգամ նուազ։

Բ – Խմել աղբիւր մաքուր ջուր, խաղողի, նուռի ու խնձորի օշարակ, շաբաթը մէկ անգամ մէկ գաւ գ«իտի,  Եւ ամէն օր՝ կէս ըմպանակ (գաւաթ) կաթ

Գ – Ամէն օր ուտելա մածուն, որեւէ ջրայի ապուր, կանանչեղէն, զանազան համեմուքներ, երեք օրը մէկ՝ մսաջուր, շաբաթը մէկ անգամ խորոված միս։  Պէքտ է ուտել նաեւ ծիրան, տանձ, նարինջ, նուշ, կարագ ու պանիր։

Դ – Մարդ մինչեւ կեանքին վերջը պէտք է աշխատի։ Կարելի է հանգստանալ թեթեւ գործերով։ Բոլորովին չաշխատելով մարդ ինքզինք յօժարակամ մահուան կը դատապարտէ։

Ե – Մարդ պէտք է բնութեան հետ քնանայ, բնութեան հետ արթննայ։ Այսինքն՝ երբ դուրսը լոյս է պէտք է արթուն ըլլալ, իսկ երբ մութ է՝ պէտք է քնանալ։

Զ – Հանգիստ եւ ուրախ պահեցէք դուք ձեզ։ Մարդ տարին մէկ անգամէն աւեի պէտք չէ զայրանայ։՚՚

Է – Ամենէն անուղղայ ստախօսին համար ալ ստախօսութիւնը հոգ է։ Պէտք է գիտնալ, որ հոգիին ցաւ պատճառող սուտը կը ծեռացնէ մարդը։

Ը – Բաւարարուէ՛ անով, ինչ ձեռք բերած ես քու աշխատանքովդ։

Թ – Մէկ հոգի սիրէ ու մշտապէս յիշէ, որ ան է ամենէն գեղեցիկը։

Ժ – Ապրէ աղմուկէ հեռու։ Ի հարկէ, աղմուկ չէ բնական ձայնը (աղբիւրին քչքչոցը, ջրվէժներուն ճողփիւնը եւ թռչուններուն ճռուողիւնը։)

ԺԱ – Մշտապէս յիշէ՛, որ երջանկութիւնը ուրիշներուն՝ քեզի հանդէպ ունեցած վերաբերմունքն է։

ԺԲ – Հաւատք ունեցիր ե՛ւ Աստուծոյ, ե՛ւ քու անձիդ հանդէպ։

Մխիթար Հերացին Կիլիկիոյ Հայոց թագաւորութեան բժշակպետն էր

Իսկ այսօր Երեւանի Պետական բժշկական համալսարանը իր անունով կը կոչուի։

Առողջութիւն եւ երկար տարիներու կեանք ազգիս բոլոր զաւակներուն։

 

 

Two documents for the "Hayakve" Initiative

 Vahe H Apelian

Courtesy Garo Konyalian

Two documents are referenced to bolster the “Hayakve” initiative. These two documents are from the most crucial decade of the most recent Armenian history that spans from December 7, 1988, when an earthquake devastated a part of Armenia to February 3, 1998, when the first nationally elected president of the nascent Republic of Armenia, resigned. The decade would shape the course the Armenian history and the shadow of the first president Levon Ter-Petrosyan would remain looming larger than the rest of his contemporaries.

The “Hayakve” initiative is expected to continue until August 19, (2023). It appears its ultimate aim is to amend the constitution of the Republic of Armenia by introducing provisions that would criminalize the denial of the Armenian Genocide and the claim that Artsakh is part of Azerbaijan. But the statement the citizens of Armenia are called upon to sign in support of the “Hayakve” initiative, IS GENERAL AND UNSPECIFIC and makes no mention of amending the constitution. On the contrary, it uphold the constitution as framed during 1995 referendum with all the amendments. Those who sign attest to an “A statement of Confirmation” (Havasdakir), to the following: "Today you take control of the constitution and the laws of your state, the fate of your generations". 

The two documents that are being referenced to bolster the “Hayakve” Initiative and give it the broader presecptive it intends, are the following in chronological order:

The first document is titled: ARMENIAN DECLARATION OF INDEPENDENCE by THE SUPREME COUNICL OF THE ARMENIAN SOCIALIST REPUBLIC. This declaration, commonly known as “Hrtachagakir”, is signed by Levon Ter-Petrosyan as the President of the Supreme Council of the Republic of Armenia and Ara Sahakian as the Secretary of the Supreme Council of the Republic of Armenia and is dated: Yerevan, August 23, 1990. The document may be read by the following link: https://www.gov.am/en/independence/

It is upon this historic document that the September 21, 1991 referendum was carried out that affirmed the first article in the Declaration of Independence that reads: “The Armenian SSR is renamed the Republic of Armenia (Armenia). The Republic of Armenia shall have its flag, coat of arms, and anthem.”

The second document that is referenced in support of the “Hayakve” initiative is titled: DECISION: THE STATUS OF THE REPUBLIC OF THE MOUNTAINOUS KARABAGH. The document is put forth by THE SUPREME COUNCIL OF REPUBLIC OF ARMENIA. It is dated July 8, 1992.  (See the exhibit).

In this document it is spelled out that: "Any international or domestic document, in which the Republic of Nagorno-Karabakh is mentioned as part of Azerbaijan, is considered unacceptable for the Republic of Armenia." But I am not sure if this write-up can be called a document, let alone have any legal binding, because it is not signed and its source remains obscure. 

 I think the “Hayakve” initiative, however well intentioned, should not have been undertaken relying on an unsigned document. I wonder if readers find the use of unsigned document that apparently has no official standing justifiable in support of the “Hayavke” initiative. 

It is up to informed legal experts to rule on the use of such a document and give substance to that generalized statement of the “Hayakve” initiative that ostensibly aims criminalizing, at the constitutional level, the denying the Armenian Genocide and the claiming that Artsakh is in Azerbaijan.

 

 

Շտապ Օգնութեան հեռաձայնի թիւեր

" Մօրս արխիւներէն՝ Հետեւեալները աւելի է զօրու եւ ազդունակ են քան 911 (Ամերիկայի շտապ օգնութեան թիւը)։

ԵՐԲ

Տխուր ես՝ Հեռաձայնէ Յովհ. 14 - ին։

Մեղանչած ես՝ Հեռաձայնէ Սաղմ.  51 - ին։

Վտանգը կը սպառնայ քեզի՝ Հեռաձայնէ Սապմ.  91 - ին։

Մարդիկ քեզ ձախողեցուցած են՝ Հեռաձայնէ Սաղմ. 27 - ին։

Կը խորհիս որ Աստուած քեզ լքած է՝ Հեռաձանէ Սաղմ. 138 - ին։

Հաւատքդ կարիք ունի խթանուելու՝ Հեռաձանէ Երբ.  11 - ին։

Մենակեաց ես ու վախի մէջ՝ Հեռաձայնէ Աաղմ. 23 - ին։

Մտահոգ ես՝ Հեռաձայնէ Մատթ. 8:19-34 – ին։

Վիրաւորուած կը զգաս ու քննադատական կեցուածք ունիս՝ Հեռաձայնէ Ա.Կորնթ. 13 - ին։

Քրիստոնէութեան մասին կասկածներ ունիս՝ Հեռաձայնէ Բ. Կորնթ. 15:15-18 - ին։

Վարկաբեկուած կը զգաս՝ Հեռաձայնէ Հռովմ 8:31-39 - ին։

Խաղաղութիւն կը փնտռես՝ Հեռաձայնէ Մատթ. 11:25-30 - ին։

Կը կարծես որ աշխարհ Աստուծմէ մեծ է՝ Հեռաձայնէ Սաղմ. 90 - ին։

Ապահովութեան նման Քրիստոսի կարիքը ունիս՝ Հեռաձայնէ Հռովմ. 8:1-30 -ին։

Տունէդ կը բացակայիս ճամբորդութեան մը պատճառով՝ Հեռաձայնէ Սաղմ. 121 – ին։

Անձիդ համար կ՚աղօթես ՝ Հեռաձայնէ Սաղմ. 87 – ին։

Պարտականութեան մը համար քաջութեան պէտք ունիս՝ Հեռաձայնէ Յեսուայ 1 -ին։

Նիւթական սղաճը ու ներդրումնրդ քեզ տակնուվրայ կ՚ընեն՝ Հեռաձայնէ Մարկ. 10:17-31 – ին։

Ճնշուած վիճակ մը ունիս՝ Հեռաձայնէ Սաղմ. 27 – ին։

Մարդկութեան հանդէպ հաւատք կը կորսնցնես ՝ Հեռաձայնէ Ա. Կորնթ. 13 – ին։

Այնպէս կը թուի քեզի, որ մարդիկ բարեկամական հեցուածք չունին՝ Հեռաձայնէ Յովհ. 15 – ին։

Յոյսդ կը կորսնցնես՝ Հեռաձայնէ Սաղմ. 126 – ին։

Կ՚ուզես պտղաբեր դառնալ՝ Հեռաձայնէ Յովհ. 15 – ին։

Պօղոս Առաքեալին երջանկութեան գաղտնիքը կ՚ուզես իմանալ՝ Հեռաձայնէ կողոսացիս 3:12-17 – ին։

Պատեհութիւններ կը փնտռես՝ Հեռաձայնէ Եսայեայ 55 – ին։

Մարդոց հետ կ՚՚ ուզես բարւոք յարաբերութիւններ մշակել՝ Հեռաձայնէ Հռոմ. 12 – ին։

Փոխընտրեալ Թիւեր

Յաղթահարելու վախին՝ Հեռաձայնէ Սաղմոս  3:4 – ին։

Ապահովութեան համար՝ Հեռաձայնէ Սաղմոս 121:3 -ին։

Վստահութեան համար՝ Հեռաձայնէ Մարկոս 8:35 -ին։

Վերավստահութեան համար՝ Հեռաձանէ Սաղմոս 145:18 -ին։ 

Վերոյիշեալ բոլոր թիւերը կրնաս ուղղակի հեռաձայնել, կարիքը չունիս միջնորդի օգնութեան։ Դէպի երկինք սլացող բոլոր գիծերը օրական 24 ժամ բաց են երբ հաւատքդ սնուցանես՝ կասկածը սովամահ պիտի ըլլայ։"

Պատրաստեց՝ Կ.Տ.Ե.

 

Դէպի Ճամբան Երկինքի

 Շնորհակալութեամբ զարմիկիս՝ Միսաք Աբէլեանին որ գուրգուրանքով խնամեց ծնողքիս տունը անոնց ողջութեան ապա պահեց իր քովը տան մէջ մնացած անձնական թղթակցութիւնները։ Կը մէջբերեմ այդ հաւաքածոյին։ Լոս Անճէլոս, Քալիֆորրնեա

 *****

Այս քերթողութեան փղձկումը ունեցայ երբ մեր գերեզմանները գնեցինք. Որպէսզի ինչպէս այս կեանքի գնացքին, նաեւ երկնքի ճամբորդութեան պարագային կարելի եղածին չափ քիչ դժուարութիւն բաժին դարձնենք մեր յետնորդներուն ու անոնց օժանդակողներուն։

Դէպի տուն վերադարձին գրի առի այս տողերը ու տան մէջ միջոցիկ մը կոկեցի, դասաւորեցի ու այս փոքրիկ շրջանակով բազմագրեցի։

Եթէ յարմար տեսպուի թաղման առիթով բաժնել ներկաններուն, որոնք հարկաւ զիս գնահատողներ պիտի ըլլան, ապա թէ ոչ փճացնել, թափել, այրել։

Կեանքն ու մարդիկը միշտ

Նոյն սիրովը սիրած՝

Զուարթ Աբելեան

(Սեպտեմբեր 2, 1924 (Քէորքիւնա) – Յունուար 31, 2017 (Լոս Անճէլոս))

Two Documents from a Crucial Era

Vahe H. Apelian

I consider the decade spanning from December 7, 1988, when an earthquake that happened at 11:41 a.m. local time that devasted a part of Armenia to February 3, 1998, when the first nationally elected president of the nascent Republic of Armenia, resigned, the most crucial decade that would shape the course the Armenian history and the shadow of the first president Levon Ter-Petrosyan would remain looming larger than the rest of his contemporaries during those crucial 10 years.

Naturally many historians will study that period and its impact on the course of the nascent Republic of Armenia. But I will simply refer to two documents from that period that are mentioned, along with the Constitution, in promoting the “Hayakve” initiative that is expected to continue until August 19, (2023). The statement the citizens of Armenia are called upon to sign in support of the “Hayakve” initiative, IS GENERAL AND UNSPECIFIC. Those who sign attest to an “A statement of Confirmation” (Havasdakir), to the following: "Today you take control of the constitution and the laws of your state, the fate of your generations". In Armenian, the statement reads as follows: Հավաստագիր` «Այսօրդուն տէր կանգնիր քո պետութեան սահմանադրութեան ու օրէնքներին, քուսերունդների ճակատագրին»  

The chronology of these three documents that are being referenced to bolster the “Hayakve” initiative are as follows: The Declaration of Independence on 23 August 1990; the July 8, 1992 declaration by the Supreme Council of the Republic of Armenia. The Constitution was adopted in 1995. I will refer to the 23 August 1990 and to the July 8, 1992 declarations. 

The 23 August 1990 Declaration is signed by Levon Ter-Petrosyan as the President of the Supreme Council of the Republic of Armenia and Ara Sahakian as the Secretary of the Supreme Council of the Republic of Armenia and is dated: Yerevan, August 23, 1990. The declaration reads: The full document may be read at this link:  https://www.gov.am/en/independence/

The referendum for the independent Republic of Armenia on September 21, 1991, affirmed the first article in the Declaration of Independence that reads: “1. The Armenian SSR is renamed the Republic of Armenia (Armenia). The Republic of Armenia shall have its flag, coat of arms, and anthem.”

But, I simply could not track down the other referenced document, that is to say the July 8, 1992 declaration in the internet. I do not know who signed that document and where was it initiated, whether in Yerevan itor in Stepanakerk. The only reference to that July 8, 1992 declaration I came across is the following that my friend Ara Mekhsian who quoted the following in a message to me. “With regard to the July 8, 1992 Supreme Council declaration, this is all I could find: "Any international or domestic document, in which the Republic of Nagorno-Karabakh is mentioned as part of Azerbaijan, is considered unacceptable for the Republic of Armenia." The quote is referenced in  “THE REPUBLIC OF ARTSAKH NATIONAL ASSEMBLY STATEMENT”, dated May 22, 2023. The link from an insecure site:  http://www.nankr.am/en/5212

I let the more informed minds to give substance and credence to that generalized statement of the “Hayakve” initiative aiming the constitutional criminalization of the Armenians who deny the Armenian Genocide and/or deny the right of the Artsakh Armenians for self-determination, by quoting these two documents to bolster their argument for criminalizing at the constitutional level.

 p.s. After posting my blog, Agop Aintablian, M.D., posted the attached writeup, dated July 8, 1992 (see below). I am not sure if I can qualify it as a document as the write up is not signed and alleges that it is from the SUPREME COUNCIL OF THE REPUBLIC OF ARMENIA but the source is not listed. I think the “Hayakve” initiative should not have been undertaken relying on an unsigned document. I. also wonder if readers find justifiable to use th June 8, 1992 statement whose source remains obscure.