Lamartine and his poem «Le Lac”

After having exhaustively presented Felix Arvers' famous love of a married woman whose identity remained a mystery and puzzled poets and fired their imagination for decades to come, Armenag Yeghiayan presented  to his readers another famous French poet's - Alfonse de Lamartine, «Le Lac» poem and in a footnote drew a comparison between Felix Arvers' lightening love and to Apegha, a hero of Levon Shant's «Ancient Gods» (Հին Աստոաւծներ), who rescued Seda from the stormy weather of Lake Sevan and carried her to the island and from that moment on fell madly in love with her.  Attached is my translation of the introduction. Բնագիրը կցուած է։

 

A contemporary of Felix Arvers and in many ways similarly fated, we also have another French romantic poet, Alphonse de Lamartine and his poem "The Lake" (Le Lac), his literary masterpiece.

Time has taken away a lot from Lamartine's former glory, but his poem «Le Luc», which is a testimony of an unhappy love, remained unscathed.

Lamartine was born in 1790 in the province of Bourgogne, which is adjacent to Paris and extends towards the Mediteranean, in the Milly community there, where his ancesteral home remains preserved to this day. It is there that Lamartine spent the first decades of his well-to-do and peaceful life.                                                                      

In 1816 he visited the town Aix-les-Bains in in south-west of France, known for its rich mineral water and where Frances largest lake, Lac du Bourget, is located. Lamartine would visit it eight times, the last time in 1830. During his first visit he met a married woman six years older than him  who had also come there to recuperate in its mineral water and was staying in the same inn, in an adjacent room to his. Her name was Julie Charles

It so happened that one stormy day Lamartine rescused Julie from drowning in the lake Lac du Bourget, because the boat she was on had capsized. In his memory-book recorded the following: «The other day I rescued a young woman from sure drowning. Today she fills my days.» :

The affection was mutual.

From there one, throughout their stay at the lake, they remained unseperable and their relationship continued in Paris. 

The following year, as agreed, Lamartine returned to Aix-les-Bains,  where he stayed from August 21 to September 17. But throughout his stay, Julie being sick,  could not join him.  During this peiod Lamartine wrote his  «Le Lac» poem, where he referred to the heroine by the name Elvire, who passed away after two months on December 18, 1817 at the age of 33. After her death she remained Lamartine's inspiration throughout his life.

--«Lamartine became Lamartine only after knowing Julie», wrote one of Lamartine's biographer academician ՝ René Doumic , (a member of the French Academy).

Subsequently Lamartine married an English woman named Elisa. They had a daugher they name Julie who passed away at young age. Along with being a writer, Lamartine tumultous political life.  

He pased away in 1869.

In 1820 he published his first book titled՝ «Méditations poétiques» - «Poetic Meditations» that is regarded the cornerstone of French romantic poetry and is considered the crowning achievement of Lamartine's literary works and among them the poem «Le Lac» remains its jewel. 

***

Lac du Bourget, also locally known as Lac Gris or Lac d'Aix, is a lake at the southernmost end of the Jura Mountains in the department of Savoie, France. It is the deepest lake located entirely within France, and either the largest or second largest after Lac de Grand-Lieu depending on season

Ainsi, toujours poussés vers de nouveaux rivages, Dans la nuit éternelle emportés sans retour, Ne pourrons-nous jamais sur l'océan des âges Jeter l'ancre un seul jour ? Ô lac ! l'année à peine a fini sa carrière, Et près des flots chéris qu'elle devait revoir, Regarde ! je viens seul m'asseoir sur cette pierre Où tu la vis s'asseoir ! Tu mugissais ainsi sous ces roches profondes ; Ainsi tu te brisais sur leurs flancs déchirés ; Ainsi le vent jetait l'écume de tes ondes Sur ses pieds adorés. Un soir, t'en souvient-il ? nous voguions en silence ; On n'entendait au loin, sur l'onde et sous les cieux, Que le bruit des rameurs qui frappaient en cadence Tes flots harmonieux. Tout à coup des accents inconnus à la terre Du rivage charmé frappèrent les échos, Le flot fut attentif, et la voix qui m'est chère Laissa tomber ces mots : « Ô temps, suspends ton vol ! et vous, heures propices, Suspendez votre cours ! Laissez-nous savourer les rapides délices Des plus beaux de nos jours ! « Assez de malheureux ici-bas vous implorent ; Coulez, coulez pour eux ; Prenez avec leurs jours les soins qui les dévorent ; Oubliez les heureux. « Mais je demande en vain quelques moments encore, Le temps m'échappe et fuit ; Je dis à cette nuit : «Sois plus lente» ; et l'aurore Va dissiper la nuit. « Aimons donc, aimons donc ! de l'heure fugitive, Hâtons-nous, jouissons ! L'homme n'a point de port, le temps n'a point de rive ; Il coule, et nous passons !». «Temps jaloux, se peut-il que ces moments d'ivresse, Où l'amour à longs flots nous verse le bonheur, S'envolent loin de nous de la même vitesse Que les jours de malheur ? «Hé quoi ! n'en pourrons-nous fixer au moins la trace ? Quoi ! passés pour jamais ? quoi ! tout entiers perdus ? Ce temps qui les donna, ce temps qui les efface, Ne nous les rendra plus ? «Éternité, néant, passé, sombres abîmes, Que faites-vous des jours que vous engloutissez ? Parlez : nous rendrez-vous ces extases sublimes Que vous nous ravissez ? «Ô lac ! rochers muets ! grottes ! forêt obscure ! Vous que le temps épargne ou qu'il peut rajeunir, Gardez de cette nuit, gardez, belle nature, Au moins le souvenir ! «Qu'il soit dans ton repos, qu'il soit dans tes orages, Beau lac, et dans l'aspect de tes riants coteaux, Et dans ces noirs sapins, et dans ces rocs sauvages Qui pendent sur tes eaux ! «Qu'il soit dans le zéphyr qui frémit et qui passe, Dans les bruits de tes bords par tes bords répétés, Dans l'astre au front d'argent qui blanchit ta surface De ses molles clartés ! «Que le vent qui gémit, le roseau qui soupire, Que les parfums légers de ton air embaumé, Que tout ce qu'on entend, l'on voit et l'on respire, Tout dise :  “Ils ont aimé !’’».  ==================                                                                                                                                                                                                                                                                                                                   ***In another poem from the same collection, he wrote: «centuries will pass over your remains Anvers and you will live forever.» :

So driven onward to new shores forever, Into the night eternal swept away, Upon the sea of time can we not ever Drop anchor for one day? O Lake! Scarce has a single year coursed past. To waves that she was meant to see again, I come alone to sit upon this stone You saw her sit on then. You lowed just so below those plunging cliffs. Just so you broke about their riven flanks. Just so the wind flung your spray forth to wash Her feet which graced your banks. Recall the evening we sailed out in silence? On waves beneath the skies, afar and wide, Naught but the rowers’ rhythmic oars we heard Stroking your tuneful tide. Then of a sudden tones untold on earth, Made echoes ring from your enchanted shore. The tide attended; and I heard these words From the voice dear to me: O time, suspend thy flight ! and you, propitious  hours, Suspend your  pursue! Let us enjoy the transient delight That fills our fairest day. «Unhappy crowds cry out to you in prayers. Flow, Time, and set them free. Carry  off whit their days their worry and  sorrow! But forget the happy be. «In vain I pray the hours to linger on, And Time slips into flight. I tell this night: “Be slower!” and the dawn Undoes the raveled night. «Let’s love, then! Love, and feel while feel we can The moment on its run. Man does not have a port, time does not have a shore,  It flows, and we go on. «Covetous Time! Our mighty drunken moments When love pours forth huge floods of happiness; Can it be true that they depart no faster Than days of wretchedness? «Why can we not keep some trace at the least? Gone wholly? Lost forever in the black? Will Time that gave them, Time that now elides them Never once bring them back? «Eternity, naught, past, dark gulfs: what do You do with days of ours which you devour? Speak! Shall you bring back those sublime ecstasies? Return the raptured hour? «O Lake, caves, silent cliffs and darkling wood, Whom Time has spared or can restore to light, Beautiful Nature, let there live at least The memory of that night: «Let it be in your stills and in your storms, Fair Lake, in your cavorting sloping sides, In the black pine trees, in the savage rocks That hang above your tides; «Let it be in the breeze that stirs and passes, In sounds resounding shore to shore each night, In the star’s silver countenance that glances Your surface with soft light. «Let the deep keening winds, the sighing reeds, Let the light balm you blow through cliff and grove, Let all that is beheld or heard or breathed, All say: “They did love !”».   ===================                                          ***Mais les siècles auront passé sur ta   poussière, Elvire, et tu vivras toujours !

armenag@gmail.com

Արմենակ Եղիայեան

 

Բնագիրը՝

 

Առվերին ժամանակակից եւ զանազան առումներով անոր բախտակից՝ կը գտնենք ֆրանսացի  երկրորդ քնարերգակ բանաստեղծ մըն ալ,  որ Ալֆոնս դը Լամարթինն է իր «Լիճը» բանաստեղծութեամբ, որ կը հանդիսանայ  անոր գլուխ-գործոցը:

Ժամանակը շատ բան խլեց անոր երբեմնի փառքէն, որմէ անվթար մնաց այս մէկը, որ դժբախտ սիրոյ մը վկայութիւնն է:

                                                             *   *   *

Լամարթին ծնած է 1790-ին, Փարիզի կից դէպի Միջերկրականը տարածուող Bourgogne նահանգի Milly համայնքին մէջ, ուր մինչեւ հիմա կը պահպանուի անոր հօրենական տունը, ուր եւ անցուցած է ան բարեկեցիկ  կեանքի մը առաջին  խաղաղ տասնամեակները:                                                                           Լամարթին

1816-ին կը մեկնի Ֆրանսայի հարաւ-արեւելքը՝ հանքային ջուրերով հարուստ Aix-les-Bains քաղաքը, ուր եւ կը գտնուի Ֆրանսայի մեծագոյն լիճը՝ Lac de Bourget-ն: 

Լամարթին այստեղ պիտի  վերադառնար ութ անգամ. վերջինը՝   1830-ին:

Առաջին կեցութեան իսկ ան կը ծանօթանայ իր կարգին բուժում գտնելու  համար այնտեղ եկած եւ իրմէ վեց տարի մեծ ու ամուսնացեալ  կնոջ մը՝ Julie Charles-ին. անոնք իջեւանած էին նոյն պանդոկի երկու պատկից սենեակներուն մէջ:

Կը պատահի, որ Ժիւլի Պուրժէի լիճին մէջ   եւ փոթորիկի մը հետեւանքով ունենայ նաւաբեկում մը, եւ Լամարթին  զայն գրկած  փրկէ  ստոյգ խեղդամահութենէ, եւ քիչ անց գրէ իր յուշատետրին  մէջ. «Առջի օր փրկեցի մանկամարդ կին մը, որ կը խեղդուէր, այսօր ան կը լեցնէ օրերս» :

Համակրանքը փոխադարձ էր:

Այնուհետեւ Պուրժէ կեցութեան ամբողջ տեւողութեան անոնք անբաժան են՝ քիչ անց  Փարիզի մէջ շարունակելու համար իրենց տեսակցութիւնները: 

Յաջորդ տարի Լամարթին   ժամադրուած  կը վերադառնայ  Aix-les-Bains, ուր կը մնայ  21 օգոտստոսէն մինչեւ 17 սեպտեմբեր 1817, սակայն այս ամբողջ միջոցին Ժիւլի, շատ հիւանդ ըլլալուն, չի կրնար միանալ իրեն: Իր այս կեցութեան ընթացքին է, որ Լամարթին կը գրէ «Լիճը»՝  անուանափոխելով անոր հերոսուհին ու զայն կոչելով Elvire  ծածկանունով, որ կը մահանայ երկու ամիս ետք՝ 18 դեկտեմբեր 1817-ին, 33 տարեկանին,  յետ մահու դառնալով Լամարթինի  ողջ կեանքի գլխաւոր ներշնչարանը:

--«Լամարթինը Ժիւլին ճանչնալէ ետք միայն Լամարթին դարձաւ»,-- պիտի ըսէր իր կենսագիրներէն   ակադեմական մը՝ René Doumic :

Հետագային Լամարթին ամուսնացաւ Էլիզա անունով  անգլուհիի մը հետ, ունեցաւ վաղամեռիկ աղջիկ մը, որուն տուաւ Ժիւլիա անունը: Ան գրականին կողքին ունեցաւ քաղաքական շատ փոթորկալից կեանք մը եւս՝ վերիվայրումներով յատկանշուած: 

Մեռաւ 1869-ին:

1820-ին ան հրատարակեց իր առաջին գիրքը՝ «Méditations poétiques» “Բանաստեղծական խոկեր”, որ անկիւնադարձ մը պիտի հանդիսանար ֆրանսական քնարերգութեան մէջ. ան պիտի ըլլար նաեւ Լամարթինի հարուստ գրականութեան թագն ու պսակը, իսկ «Լիճը» պիտի կազմէր այդ թագը զարդարող գոհարը: