Diaspora's skewed portrayal of Armenia

 Vahe H Apelian

Symbols of Armenia

I was going to title my blog differently but decided to be blunt and title it the way I did.  I will conclude my blog reflecting on the title. So, bear with me if you are interested.

The  2021 Armenia election results were as follows:  The Civil Contract party had 54% of the votes and has 71 seats in the National Assembly, the Armenia Alliance had 21% of the votes and 29 seats,  and “I Have Honor” alliance had 5 % of the votes, and 7 seats. If you tally them, the number adds up to 80% of the votes.

 What happened to the remaining 20% of the votes? They were cast to an astonishing 20 plus some parties who had registered to take part in the election but did not qualify to have a representation in the National Assembly. Simply said, these votes were not cast in favor of the present day government or the present day opposition but were cast in favor of the other parties.

What happened to that remaining 20% of the votes, if the recipients of these votes did not qualify to have representation in the NA? Those20% of the votes that were not cast in favor of the Pashinyan led Civil Contract or for the ex-presidents’ led coalitions, were absorbed by the government and the opposition. That is why the 54% majority is now 67%  (2/3) of the National Assembly and the 26% opposition is now 33% (1/3) of the National Assembly. I leave this issue at that. I have written or should I say blogged about how the National Assembly make up comes about with varying total seats.

Having said this and in order to make a point about political diversity in Armenia, I would like to present Levon Shirinyan (Լեւոն Շիրինյան) and the Christian-Democratic Party (CDP) (Քրիստոնեա-Ժողովրդավարական Կուսակցություն), he leads.

Levon has his Facebook page where he comments frequently. I believe he has his own radio hour or television program, as well. He is not a “nigolagan” – to make a mockery of those who use that term. He also is not against “nigolism”, again to make a mockery of those who use that term. But he is far righted. He is an advocate of a fourth republic. He also is Armenia-Centric. 

His Wikipedia biography in Armenian states the following in Google translation. 

“Levon Ghazari Shirinyan (January 8, 1953), Armenian political scientist, public figure, head of the Department of Political Science and History of Law of the Armenian State Pedagogical University, doctor of political sciences (2007), candidate of philosophical sciences, professor, author and host of "Quo Vadis" or "Where are you going, Armenia" program. One of the promoters of the political concept of the Fourth Republic of Armenia in the field of Armenian political science.”

I have attached below three comments he made recently.

InGoogle  translation:

“ From the homeland.

      This year we are giving ourselves and our consciousness a good boost. We are cleaning the mossy niches there. We are restoring our Armenia-as-CENTER thinking.

       We remember our past losses with horror. But we don't live with memories of the past.

         And we will win.”

**

In translation:

“From the homeland.

   #CDP has started the persistent and unrelenting struggle for the reconstruction of Armenia from today. It will be a year of struggle for intellectual and moral rebirth, without noise and cry. A year without chaos, but with fundamental questions and proposed solutions.

      We call it  a r t a sh e s y a n year. We expect success.”

**

 In translation

“Carefully read the ribbon of the reformed Coat of Arms of the Republic of Armenia

     "Justice is the foundation of the state." Let me warn you, Armenia, whose statehood and society will not be fair, is worth nothing. Look around you. Look at your life. Be aware of recent losses. Learn from your own experience.

    Just Armenia and that's it.”

a

Christian-Democratic Party coat-of-arms

***

Coming to the title of the blog.

There is another important aspect about those 20% votes, I alluded earlier. They also get lost as the news of the political make up of Armenia trickles down to the Diaspora. Hence for the Diaspora it becomes Nikol Pachinyan and his Civil Contract party vs. Robert Kocharian and Serzh Sargsyan led opposition when the reality on the ground in Armenia is more complex than that simplicity. The trickled Armenia political make up becomess the Diaspora's version of black vs. white, it often uses to ridicule the Civil Contract coalition, governing Armenia.

Other important aspects of the Diaspora that play a vital role for the Diaspora’s skewed portrayal of Armenia as a figment of the Diaspora’s imagination of Armenia, are the following: the Diaspora way of life and the Diaspora Armenians’ lack of mastery of the Armenian language .

I will present our own extended family. My wife Marie reads Armenian as she was, like me, schooled in Armenian schools in Beirut and Aleppo. But she has no interest in Armenian politicst. I have not seen her read Armenian newspaper. Maybe she has done it occasionally but below my radar. I do not think she is an exception.

The younger generation of my paternal and maternal cousins, my brother is deceased; and also the younger generation of my extended family do not know how to read Armenian. That is a fact of life in the West, and especially for those who were born and raised in the west or came to the West, (Europe, U.S.A., Canada, South America, etc.) at a very young age. To make ends meet is getting more difficult by the day for the young and upcoming, which does leave time to know the political make up of Armenia. Also, the official language of Armenia is their own brand of Armenian that I too, at times have difficulty in understanding every word at first glance. But that does not present a hinderance for me to follow them but it surely is a hinderance for those who do not know the language.. 

Consequently, Diaspora’s information about politics in Armenia is skewed because it is bound to be skewed at best, if not malinformed at worst. It behooves us in the  Diaspora to be cognizant of that reality to form iron clenched opinions thousands of miles away from the arena.

 

Diaspora's skewed portrayal of Armenia

 Vahe H Apelian

 

I was going to title my blog differently but decided to be blunt and title it the way I did.  I will conclude my blog reflecting on the title. So, bear with me if you are interested.

At the  2021 Armenia election results. The Civil Contract party had 54% of the votes and has 71 seats in the National Assembly, the Armenia Alliance had 21% of the votes and 29 seats,  and “I Have Honor” alliance had 5 % of the votes, and 7 seats. If you tally them, the number adds up to 80% of the votes.

 What happened to the remaining 20% of the votes? They were cast to an astonishing 20 plus some parties who had registered to take part in the election but did not qualify to have a representation in the National Assembly. Simply said, these votes were not cast in favor of the present day government or the present day opposition but were cast in favor of the other parties.

What happened to that remaining 20% of the votes, if the recipients of these votes did not qualify to have representation in the NA? Those20% of the votes that were not cast in favor of the Pashinyan led Civil Contract or for the ex-presidents’ led coalitions, were absorbed by the government and the opposition. That is why the 54% majority is now 67%  (2/3) of the National Assembly and the 26% opposition is now 33% (1/3) of the National Assembly. I leave this issue at that. I have written or should I say blogged about how the National Assembly make up comes about with varying total seats.

Having said this and in order to make a point about political diversity in Armenia, I would like to present Levon Shirinyan (Լեւոն Շիրինյան) and the Christian-Democratic Party (CDP) (Քրիստոնեա-Ժողովրդավարական Կուսակցություն), he leads.

Levon has his Facebook page where he comments frequently. I believe he has his own radio hour or television program, as well. He is not a “nigolagan” – to make a mockery of those who use that term. He also is not against “nigolism”, again to make a mockery of those who use that term. But he is far righted. He is an advocate of a fourth republic. He also is Armenia-Centric. 

His Wikipedia biography in Armenian states the following in Google translation. 

“Levon Ghazari Shirinyan (January 8, 1953), Armenian political scientist, public figure, head of the Department of Political Science and History of Law of the Armenian State Pedagogical University, doctor of political sciences (2007), candidate of philosophical sciences, professor, author and host of "Quo Vadis" or "Where are you going, Armenia" program. One of the promoters of the political concept of the Fourth Republic of Armenia in the field of Armenian political science.”

I have attached below three comments he made recently.

InGoogle  translation:

“ From the homeland.

      This year we are giving ourselves and our consciousness a good boost. We are cleaning the mossy niches there. We are restoring our Armenia-as-CENTER thinking.

       We fondly remember our past losses. But we don't live with memories of the past.

         And we will win.”

**

In translation:

“From the homeland.

   #CDP has started the persistent and unrelenting struggle for the reconstruction of Armenia from today. It will be a year of struggle for intellectual and moral rebirth, without noise and cry. A year without chaos, but with fundamental questions and proposed solutions.

      We call it  a r t a sh e s y a n year. We expect success.”

**

 In translation

“Carefully read the ribbon of the reformed Coat of Arms of the Republic of Armenia

     "Justice is the foundation of the state." Let me warn you, Armenia, whose statehood and society will not be fair, is worth nothing. Look around you. Look at your life. Be aware of recent losses. Learn from your own experience.

    Just Armenia and that's it.”

a

Christian-Democratic Party coat-of-arms

***

Coming to the title of the blog.

There is another important aspect about those 20% votes, I alluded earlier. They also get lost as the news of the political make up of Armenia trickles down to the Diaspora. Hence for the Diaspora it becomes Nikol Pachinyan and his Civil Contract party vs. Robert Kocharian and Serzh Sargsyan led opposition when the reality on the ground in Armenia is more complex than that simplicity. The trickled Armenia political make up becomess the Diaspora's version of black vs. white, it often uses to ridicule the Civil Contract coalition, governing Armenia.

Other important aspects of the Diaspora that play a vital role for the Diaspora’s skewed portrayal of Armenia as a figment of the Diaspora’s imagination of Armenia, are the following: the Diaspora way of life and the Diaspora Armenians’ lack of mastery of the Armenian language .

I will present our own extended family. My wife Marie reads Armenian as she was, like me, schooled in Armenian schools in Beirut and Aleppo. But she has no interest in Armenian politicst. I have not seen her read Armenian newspaper. Maybe she has done it occasionally but below my radar. I do not think she is an exception.

The rest of our extended family, especially the younger generation, do not know how to read Armenian. That is also a fact of life especially in the West, and especially for those who were born and raised in the west or came to the West, (Europe, U.S.A., Canada, South America, etc.) at a very young age. To make ends meet is getting more difficult by the day for the young and upcoming. Also, the official language of Armenia is their own brand of Armenian that I too, at times have difficulty in understanding every word at first glance. But that does not present a hinderance for me to follow them but it surely not known Armenian is a hinderance for those who do not know the language.. 

Consequently, Diaspora’s information about politics in Armenia is skewed and is bound to be skewed at best if not malformed at worst. It behooves us in the  Diaspora to be cognizant of that reality to form iron clenched opinions thousands of miles away from the political arena.

 

 

« Apparently now Ararat’s the problem »

 Vahe H Apelian

 

In this interconnected virtual world, it was a friend in Lebanon, who brought to my attention and asked what do I make from ANCA’s director Aram Suren Hamparian’s posting that stated - « Apparently now Ararat’s the “problem.” »

At first glance I thought Aram Hamparian implied a veiled rebuke of the PM Nikol Pashinyan (NP). He is known for his stand against the NP government. He once posted a remark saying that “Yerevan and Ankara are in cahoots against Armenia.”! I responded to his posting then I deleted it. I did not want to get caught commenting on the Facebook. Here I share my thoughts.

Aram Suren Hamparian is the director of ANCA and hence its voice. His remark is a veiled attempt to stir ANCA proponents against the NP government. 

Bear with me as I  substantiate my take of  Aram Hamparian's posting  -« Apparently now Ararat’s the “problem.” »

In the not-too-distant past, PM Nikol Pashinyan once said that when asked, people respond Ararat as the highest peak when in fact the mount Aragats is the highest peak of Armenia.

Aram Hamparian knows, I would be very much surprised if he does not know the rudimentary of our history from the First Republic and on - that Mount Ararat is in the historic Surmalu region. Its name is said to have derived from the Armenian word Surb Mari (Սուրբ Մարի-Saint Mary). I quote Wikipedia: “Surmalu was briefly governed by the First Republic of Armenia from 1918 to 1920, until it was occupied in 1920 and formally ceded to Turkey”. The Turks named the holy mountain of ours in the Surmula region, Ağrı Dağı. Apparently, the Turks do not have problem hosting Ararat Mirzoyan, Armenia’s FM. 

On September 10, 2008, the PM of Turkey Abdullah Gül arrived in Yerevan and attended a Turkish-Armenian football game with president Serzh Sargsyan. The Armenian spectators were forbidden to wear shirts that depicted Mount Ararat. Surely, Armenians have to do what they need to do. Aram Hamparian knew this as did the Armenian media. But Aram Hamparian did not post such ambiguous ill intended veiled comment, when president Serzh Sargsyan felt that Ararat can be a problem. ARF was with or in the Sargsyan’s government.

I do not understand why ARF in the Diaspora is opposed to the democratically elected government of Armenia and PM Nikol Pashinyan. Supreme Body (Kerakoun Marmin) in Armenia, according to ARF by laws is the body that oversees ARF in Armenia, as Shiragian Central Committee does for ARF on the Eastern U.S., east of the Mississippi River. Kars is the ARF central committee on the West Coast.  

It is interesting to note that the 7 seats in the 2018 National Assembly consisting of 105 seats were held by ARF, 58 Seats by the Republican Party, 31 seats by the Tsarukyan Alliance and 9 seats by the Way-Out Alliance (Yelk). 53 seats constituted the majority. Even though the Republican Party had the clear majority, but Serzh Sargsyan formed his government with ARF. 

On April 23, 2018, Serzh Sargsyan resigned as the PM, after meeting with Nikol Pachinyan at the Marriott Hotel in down town Yerevan, a day earlier. On May 1, 2018, a snap election took place to elect the next PM. ARF sided with Nikol Pachinyan who could only muster 45 votes and hence was not elected as the PM. A week later, on May 8, 2018, another snap election took place by law and this time around Nikol Pachinyan got 59 votes. Again, ARF voted for him. Without the 7 ARF votes NP would not have been elected as PM.  Way Out Alliance, Tsarukyan Alliance, and also some Republicans also voted for NP as the next PM.

Subsequently ARF became part of the NP government but not long after the two had a falling. That was in 2018, way before the 2020 disastrous war Armenia lost under NP's watch.  I do not know why the falling was. Since that day ARF in Armenia pitted itself against the PM and so did Diaspora ARF leadership, and the rank and file followed suit.

From Tuesday May 8, 2018 to Wednesday January 31, 2024,   5 years, 8 months and 28 days have gone by, to  Aram Hamparian's posting that  – «Apparently now Ararat’s the “problem"» 

 

 

 

«Apparently now Ararat’s the problem»

Vahe H Apelian

 

In this interconnected virtual world, it was a friend in Lebanon, who brought to my attention and asked what do I make from ANCA’s director Aram Suren Hamparian’s posting that stated - « Apparently now Ararat’s the “problem.” »

At first glance I thought Aram Hamparian implied a veiled rebuke of the PM Nikol Pashinyan (NP). He is known for his stand against the NP government. He once posted a remark saying that “Yerevan and Ankara are in cahoots against Armenia.”! I responded to his posting then I deleted it. I did not want to get caught commenting on the Facebook. Here I share my thoughts.

Aram Suren Hamparian is the director of ANCA and hence its voice. His remark is a veiled attempt to stir ANCA proponents against the NP government. 

Bear with me as I  substantiate my take of  Aram Hamparian's posting  -« Apparently now Ararat’s the “problem.” »

In the not-too-distant past, PM Nikol Pashinyan once said that when asked, people respond Ararat as the highest peak when in fact the mount Aragats is the highest peak of Armenia.

Aram Hamparian knows, I would be very much surprised if he does not know the rudimentary of our history from the First Republic and on - that Mount Ararat is in the historic Surmalu region. Its name is said to have derived from the Armenian word Surb Mari (Սուրբ Մարի-Saint Mary). I quote Wikipedia: “Surmalu was briefly governed by the First Republic of Armenia from 1918 to 1920, until it was occupied in 1920 and formally ceded to Turkey”. In short, the first republic ceded the Surmalu region because they had to.  The Turks named the holy mountain of ours in the Surmula region, Ağrı Dağı. Apparently, the Turks do not have problem hosting Ararat Mirzoyan, Armenia’s FM. 

On September 10, 2008, the PM of Turkey Abdullah Gül arrived in Yerevan and attended a Turkish-Armenian football game with president Serzh Sargsyan. The Armenian spectators were forbidden to wear shirts that depicted Mount Ararat. Surely, Armenians have to do what they need to do. Aram Hamparian knew this as did the Armenian media. But Aram Hamparian did not post such ambiguous ill intended veiled comment, when president Serzh Sargsyan felt that Ararat can be a problem. ARF was with or in the Sargsyan’s government.

I do not understand why ARF in the Diaspora is opposed to the democratically elected government of Armenia and PM Nikol Pashinyan. Supreme Body (Kerakoun Marmin) in Armenia, according to ARF by laws is the body that oversees ARF in Armenia, as Shiragian Central Committee does for ARF on the Eastern U.S., east of the Mississippi River. Kars is the ARF central committee on the West Coast.  

It is interesting to note that the 7 seats in the 2018 National Assembly consisting of 105 seats were held by ARF, 58 Seats by the Republican Party, 31 seats by the Tsarukyan Alliance and 9 seats by the Way-Out Alliance (Yelk). 53 seats constituted the majority. Even though the Republican Party had the clear majority, but Serzh Sargsyan formed his government with ARF. 

On April 23, 2018, Serzh Sargsyan resigned as the PM, after meeting with Nikol Pachinyan at the Marriott Hotel in down town Yerevan, a day earlier. On May 1, 2018, a snap election took place to elect the next PM. ARF sided with Nikol Pachinyan who could only muster 45 votes and hence was not elected as the PM. A week later, on May 8, 2018, another snap election took place by law and this time around Nikol Pachinyan got 59 votes. Again, ARF voted for him. Without the 7 ARF votes NP would not have been elected as PM.  Way Out Alliance, Tsarukyan Alliance, and also some Republicans also voted for NP as the next PM.

Subsequently ARF became part of the NP government but not long after the two had a falling. That was in 2018, way before the 2020 disastrous war Armenia lost under NP's watch.  I do not know why the falling was. Since that day ARF in Armenia pitted itself against the PM and so did Diaspora ARF and the rank and file followed suit.

From Tuesday May 8, 2018 to Wednesday January 31, 2024,   5 years, 8 months and 28 days have gone by, to  Aram Hamparian's posting that  – «Apparently now Ararat’s the “problem"» 

 

 

 

 

 

Քարոզչութի՞ւն, Թէ՞ Աթոռի Ապահովման Աշխատանք

Վահէ Յ Աբէլեան 

Վաչէ փափազեանին ներփակ ՝ «Մտքեր.1. Քարոզչութի՞ւն, թէ՞ Աթոռո Ապահովման Աշխատանք» գրութիւնը լոյս տեսած է «Ազդակ» օրաթերթին, Յունուար 16, 2024 թիւին մէջ։ Գրութիւնը օղակած եմ ներքեւը։

Գրութեան հաղորդ մնացի այսօր։ Բարեկամ մը յղած էր ինծի։ Կարդացի եւ այն տպաւորութեան տակ մնացի որ Վաչէ Փափազեանը երկչոտաբար ջանացած է դասաւորել իր միտքերը իր գրութեանը մէջ։ Ջանացած է հաւասակշռութիւն պահել Հայաստանի իշխանութեան, ընդիմադրութեան եւ սփիւօքի կուսակցութեան«քարոզչութեան» միջեւ։ Ամենայն հաւանութեամբ այդպէս ուզած է ընել անաչառ ըլլալու խաուսիկ միտումով մը։ Բայց գրութիւնը կը վկայէ որ բռնասբօսիկ անաչառութիւն մըն է եւ այդ մէկը. հասկնալի է, բայց խաբուսիկ է։ Բայց կը գնահատեմ իր նախաձեռնութիւնը ինչպէս նաեւ «Ազդակ» օրաթերթը որ ընթացք տուած է իր գրութեանը։

Բռնասբօսիկ եւ հետեւաբար խաբուսիկ անաչառութիւն մըն է Վաչէին գրութիւնը քանի որ կարելի չէ տարբեր  -արեւելահայերէնով  - ինստիտուցիոնալ հիմնարկութիւնները՝ իշխանութիւն, ընդիմադրութիւն, եւ սփիւռքեան կազմակերպութիւն, ինչպէս են աւանդական կուսակցութիւնները, միատեղել եւ նոյն պրիսմակով դիտել, կշոել եւ դատել։

Հայաստանի վարչապետը պէտք է որ առօրեայ աշխատանքներուն յաղորդ պահէ իր երկրին քաղաքացիները։ Այդ մէկը վարչապետէն ակնակալուած գործ մըն է։ Բնականբար եւ հետեւաբար իր դիրքը իրեն կ՚ընծայէ հանրային տեսանելիութիւն որ քաղաքական առաւելութիւն կը շնորհէ իրեն։ Այդ մէկը ընդունուած իրողութիւն մըն է քաղաքական կեանքին մէջ։ Անոր համար Ամերիկայի նախագահական ընտրութեան, ինչպէս պիտի ըլլայ այս տարուան ընտրութիւնը, նախագահ Պայտընը նախագահական դեկնածու մը չէ՝ presidential candidate, այլ incumbent մըն է։ Հետաքրքուողները կրնան ճշդել  բառին իմաստը։

Հայաստան ընդիմադրութիւնն ալ իր գործը կ՚ընէ։ Բնականաբար անհրաժեշտ է որ հանրային ներկայութիւն ըլլայ եւ տեսանելիութիւն ապահովէ։ Ոչ ոք առարկութիւն կրնայ ունենալ այդ իրողութեանը հանդէպ։ Բայց Հայաստանեան տիպի քաղաքական ընդիմադրութիւնը տարօրինակ է ինծի համար, չըսելու համար ներհակ։ Ընդիմադրութիւն մէն է որ դէմ է իշխանութեան. այսինք՝ կառաւարութիւնը բան մը կ՚ընէ կամ կը յայտարարէ, իսկ ընդիմադրութիւնը անոր դէմ կը դիրքաւորոշուի, բայց այլընտրանք չի ներկայացներ։ Ոչ թէ միայն հանրային քաղաքական գետնի վրայ, այլ նաեւ Ազգային Ժողովին մէջ իսկ, ինծի համար անընդունելու բաներ կ՚ընեն։ Տակաւին ըսեմ նաեւ որ Գերագոյն Մարմին ըսուածը Հայ Յեղափոխութեան Դաշնակցութեան պատմուճանը, այսպէս եւ այնպէս իր վրայ դրած կազմակերպութիւն մըն է։ Հոս զանց կ՚առնեմ թէ ինչու համար այդ համոզումը ժամանակի ընթացքին արմատացաւ մէջս։ Այդ, ուրիշ հարց է։

Ժամանակ է որ մեր բառամթերքէն հանենք «աթոռ» ըսուածը։ Անշուշտ որ կ՚ակնարկեմ քաղաքական «աթոռ»-ին, եւ զայն փոխարինենք «պաշտօն» բառով։ Բնականաբար եւ գնահատելիօրէն վարչապետը կ՚ուզէ իր պաշտօնին պատասխանատուութիւնները շարունակել ստանցնել, եթէ այդպէս է անշուշտ։

Բնականաբար սպասելի է որ ընդիմադրութիւնն ալ կը ջանայ երկրին իշխանութեան պաշտօնները եւ անոր պատասխանատուութիւնները ստանցնել։ Այդ ի՞նչ տեսակ քաղաքական կազմակերպութիւնն մըն է եղեր որ կը հաւակնի ըսել որ ինքը երկրին բարորութեան համար կ՚աշխատի բայց չուզեր իշխանութեան գալ եւ պաշտօնին պատասխանատուութինը ստանցնել։ կամ կը հաւակնի ըսել որ ինքը գերագոյն քաղաքական իտիալներ ունի, բայց հիմայ մեկդի դրած է քանի որ անհարմար ժամանակ է ներկան այդ իտիալներուն, որոնց համար ձեռնածալ կը սպասէ հարմար ժամանակի։ Այդ կը նշանակէ որ այդպիսի քաղաքական կազմակերպութիւն ժամանակավրէպ քաղաքական կազմակերպութիւն մըն է, քանի որ իր բնավայրին կամ ժամանակաշրջանին մէջ չէ որ կը գործէ ։ Այդ տեսակի կազմակերկութիւն մը  քաղաքանօրէն բուջ է իր նոր շրջապատին մէջ եւ պարտի ուրիշ բանի համար պատասխանութիւն ստացնել՝ ինչպէս բարեսիրական կամ մարզական։

Հարցը՝ սփիւռքի աւանդական կուսակցութիւններու «ղեկաւարութիւն»ն է։

Սփիւռքի «ղեկաւարութիւն»ը իր տունն ու պատէզը ձգած «քիթ»ը Հայաստանցիին տան մէջ եւ պարտէզին մէջ կը մտցնէ։ Կը նմանի  տան անդամին որ իր տունն ու տեղը ձգած է եւ իր ծնողական տան ալյլ անդամին տան եւ պարտէզին մէջ իր «գիթը» կը մտցնէ  եւ անոր տունն ու պարտէզը կարգաւորելու խօսք ունենալու ինքնադիր հաւակնութիւնը ունի։ Հա՞պա իր տան վիճակը եւ իր տան պարտէզին վիճակը։

Սփիւռքի ինստիտուցիոնալ հիմնարկութիւններուն տեղը սփիւռքի մէջ է։ Սնոր ղեկաւարները պէտք է որ արդացնեն իրենց վստահուած պաշտօնները ապա պէտք է որ այդ պաշտօնէն դադրեձնեն  անոնք որոնք իրենց վստահած են վարել այդ տեղական պաշտօնը կամ պաշտօնները։  Ամէն քաղաքականութիւն տեղական է, եւ իր բնավայրը ունի՝ ինչպէս նշած է  Ամերիկացի վաստակաւոր քաղաքական մարդ Tom O’Neil-ը՝ «all politics is local”։

 

Մտքեր.1. Քարոզչութի՞ւն, թէ՞ Աթոռո Ապահովման Աշխատանք»

https://www.aztagdaily.com/archives/604258?fbclid=IwAR0NPBQqnjWwjM3DjiPiwK2Kl4Px0EdxNdG8SXXi3F7bK8wz_dd3dr7L8CY

Սահմանադրությունից Այն Կողմ

 Սահմանադրությունից Այն Կողմ

Ծանօթ՝ Թարգմանեց եւ հրատարակեց «Մեր Ուղղին»

• 01.02.2024

Նրանք, ովքեր ստորագրել են «Հայաքվե» նախաձեռնությունը, վկայել են «Հաստատման հայտարարություն» (Հավաստագիր) հետևյալը. Բայց «Հայաքվեի» նախաձեռնողները, կարծես թե, ունեին վերը նշված չտեսնված փաստաթղթի վավերացումը, բայց ինչ-ինչ պատճառներով գնացին այլ ճանապարհով։

Վահէ Աբէլեան

2024թ․ հունվարի 19-ին վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը հայտարարեց, որ Հայաստանին անհրաժեշտ է նոր սահմանադրություն. «Մենք ցանկանում ենք ունենալ այնպիսի սահմանադրություն, որն առավել կենսունակ կդարձնի Հայաստանի Հանրապետությունը նոր աշխարհաքաղաքական և տարածաշրջանային պայմաններում»,- ասաց վարչապետը։

Եկեք մի կողմ թողնենք «Հայրենիք» շաբաթաթերթի «Թավշյա Սահմանադրություն» վերնագով հեգնական խմբագրականը։ Անշուշտ, ցանկացած հայ, ով տարրական հետաքրքրություն ունի Հայաստանում կատարվող իրադարձությունների նկատմամբ, հասկանում է «Հայրենիքի» խմբագրի թաքնված անտեղի սարկազմը։ Բայց մենք մեզ պիտի հարց տանք։ Ինչո՞ւ վարչապետն ասաց, որ մեզ նոր սահմանադրություն է պետք, և չասաց, որ պետք է բարեփոխենք մեր սահմանադրությունը: Պատասխանը գտնելու համար ես կցանկանայի ներկայիս Երրորդ Հանրապետությունից մի քանի տարի հետ գնալ, (ոմանք պնդում են, որ սա երկրորդն է) և մեջբերել հետևյալ փաստաթղթերը.

1989 թվականի դեկտեմբերի 1-ին ընդունվեց Հայկական ԽՍՀ – Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետություն – և Լեռնային Ղարաբաղի մարզի համատեղ որոշումը ՎԵՐԱՄԻԱՎՈՐՄԱՆ մասին։ Բանաձևում ասվում էր. «Ելնելով ազգային ինքնորոշման համընդհանուր սկզբունքներից և միանալով բռնի ուժով բզկտված հայ ժողովրդի երկու հատվածների վերամիավորման իրավական ձգտմանը՝ Հայաստանի Գերագույն խորհուրդը ճանաչում է ԼՂԻՄ-ի փաստը. Լեռնային Ղարաբաղի Ինքնավար Մարզ) – ինքնորոշում, և ԼՂԻՄ-ի և Ազգային խորհրդի լիազոր ներկայացուցիչների համագումարը, որն ընտրվել է որպես մարզում գործող միակ օրինական մարմին: Հայաստանի Գերագույն խորհուրդը և ԼՂԻՄ Ազգային խորհուրդը հռչակում են Հայաստանի Հանրապետության և ԼՂԻՄ-ի վերամիավորումը։ Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիության իրավունքները տարածվում են ԼՂԻՄ-ի բնակչության վրա։ Գերագույն խորհուրդը և Ազգային խորհուրդը սույնով ստեղծում են համատեղ հանձնաժողով՝ վերամիավորման իրականացմանն ուղղված գործնական քայլերի ձևակերպման համար։ Նրանք իրենց վրա են վերցնում Հյուսիսային Արցախի (ԼՂԻՄ), Շահումյանի շրջանի և Գետաշենի շրջանների հայ բնակչության ազգային շահերը ներկայացնելու պարտավորությունը»։ Խնդրում ենք նկատի ունենալ Հայաստանի հետ միավորվելու համար վերջին նախադասության երեք ընդգծված շրջանները։

1990 թվականի օգոստոսի 23-ին Հայկական Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետության Գերագույն խորհուրդը հրապարակեց իր անկախության հռչակագիրը։ Դրա նախաբանում ասվում է հետևյալը` հղում կատարելով 1989 թվականի դեկտեմբերի 1-ի որոշմանը.

«Հայ ժողովրդի միասնական կամքի արտահայտում.

Գիտակցելով իր պատմական պատասխանատվությունը համայն հայության իղձերի իրագործմամբ և պատմական արդարության վերականգնմամբ զբաղվող հայ ժողովրդի ճակատագրի համար.

Ելնելով Մարդու իրավունքների համընդհանուր հռչակագրի սկզբունքներից և միջազգային իրավունքի ընդհանուր ճանաչված նորմերից.

Ազգերի ազատ ինքնորոշման իրավունքի իրացում.

Հիմք ընդունելով Հայկական ԽՍՀ Գերագույն խորհրդի և Արցախի Ազգային խորհրդի 1989 թվականի դեկտեմբերի 1-ի «Հայկական ԽՍՀ-ի և Ղարաբաղի լեռնային շրջանի վերամիավորման մասին» համատեղ որոշումը.

1918 թվականի մայիսի 28-ին ստեղծված անկախ Հայաստանի Հանրապետության ժողովրդավարական ավանդույթների զարգացում. « Հայտարարում է…… Տեքստը հեշտությամբ կարելի է գտնել համացանցում: Այն ստորագրել են ՀՀ Գերագույն խորհրդի նախագահ Լևոն Տեր-Պետրոսյանը և ՀՀ Գերագույն խորհրդի քարտուղար Արա Սահակյանը։

Այն բանից հետո, երբ 1991թ․ սեպտեմբերի 21-ին Խորհրդային Հայաստանի քաղաքացիները քվեարկեցին անկախության օգտին, 1992 թվականի օգոստոսի 8-ին, Հայաստանի Հանրապետության Գերագույն խորհուրդը որոշմամբ հաստատեց, որ «Հայաստանի Հանրապետության համար ցանկացած միջազգային կամ ներպետական փաստաթուղթ, որում Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետությունը նշված է որպես Ադրբեջանի մաս, անընդունելի է»։ Տեքստային փաստաթուղթը հասանելի է, բայց այն երբեք չի ստորագրվել կամ վավերացվել (տես ստորև):

Եթե հիշում եք «Հայաքվե» նախաձեռնությունը, որն, ըստ իմ գրառումների, ավարտվել է օգոստոսի 19-ին (2023թ.), որի նպատակն էր Հայաստանի Հանրապետության սահմանադրությունը փոփոխել՝ ներմուծելով Հայոց ցեղասպանության ժխտումն և Արցախը Ադրբեջանի կազմում պնդումը քրեականացնող դրույթներ։ Բայց այն հայտարարությունը, որը կոչված էր ստորագրել ՀՀ քաղաքացիներին՝ ի պաշտպանություն «Հայաքվե» նախաձեռնության, եղել է ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ և ԱՆՀԱՏՈՒԿ, և սահմանադրության փոփոխության մասին խոսք չկար։ Նրանք, ովքեր ստորագրել են «Հայաքվե» նախաձեռնությունը, վկայել են «Հաստատման հայտարարություն» (Հավաստագիր) հետևյալը. Բայց «Հայաքվեի» նախաձեռնողները, կարծես թե, ունեին վերը նշված չտեսնված փաստաթղթի վավերացումը, բայց ինչ-ինչ պատճառներով գնացին այլ ճանապարհով։

Վարչապետի` նոր սահմանադրության կոչը կչեղարկի կամ ավելի ճիշտ կփոխի Հայաստանի անկախության հռչակագիրը, որը վավերացվել է 1990թ․ օգոստոսի 23-ին, ինչպես նաև կբացառի Արցախի հետ միավորվելու կամ նրա հարևանների տարածքային պահանջների մասին որևէ հայտարարություն և պարզ կդարձնի, որ Հայաստանը տարածքային պահանջներ չունեն հարեւաններից։

 Իհարկե այս ամենը գալիս է Ադրբեջանից և Թուրքիայից։ Բայց ես չեմ ընդունում նրանց ճնշումը, քանի որ բարձրացնում եմ հետևյալ հիմնարար խնդիրը. Հայաստանը տարածքային պահանջ ունի՞ իր հարեւաններից։ Եթե ոչ, ինչո՞ւ է Հայաստանը պահպանում Լեռնային Ղարաբաղի հետ վերամիավորումն իր Անկախության հռչակագրում։ Ի վերջո, Անկախության հռչակագիրը դնում է հայկական պետության հիմքը։

Վերջերս հետևեցի «Քաղաքացիական պայմանագրի» անդամի և ՀՅԴ-ականի բանավեճին: Առաջինը պնդում էր, որ Հայաստանը տարածքային պահանջ չունի իր հարևաններից, թեև իր տատիկն ու պապիկը Էրզրումից էին։ ՀՅԴ-ականը պնդեց, որ Հայաստանը ազգային իղձի օրրանն է. Բայց խուսափեց հարցի բուն էությունից:

Հայաստանի քաղաքացիները կանգնած են մեր պատմության վճռորոշ ժամանակաշրջանի առջև, և պետք է որոշեն, թե ինչի օգտին է հանդես գալիս Հայաստանը, և այդ գործընթացում ինչ ազդեցություն կունենա այն ամենի վրա, ինչը մեզ հայ է դարձնում: Ինչ վերաբերում է ինձ, ապա սփյուռքահայերը, ինչպիսին ես եմ, արդեն կատարել ենք ընտրությունը։ Մենք չենք պաշտպանում Հայաստանի ընկալումը՝ որպես ազգային ձգտման խորհրդանիշ։ Այո, դա հնարավոր չէ անել հեռվից, թեև մենք, անկասկած, ցանկանում ենք դա: Ինքնախաբեություն է պնդել, որ մենք Հայաստանը համարում ենք մեր ազգային իղձերի օրրան, բայց նախընտրում ենք չապրել այնտեղ և չներդնել և չստանձնել քաղաքացիական պարտականությունները։ Կառուցողական չէ նաև սահմանից այն կողմ ազդելու փորձը, ընտրությունը, որը կանեն Հայաստանի քաղաքացիները և փորձեն ազդել նրանց վրա Սփյուռքից։ Սթափ գլուխները պետք է գերակշռեն, քանի որ Հայաստանը կանգնած է ահռելի մարտահրավերների առաջ:

Ես աջակցում եմ Հայաստանի քաղաքացիների ընտրությանը։

Աղբյուրը՝

https://vhapelian.blogspot.com/2024/01/well-beyond-constitution.html?fbclid=IwAR1ZxmxbR9vJ6629uFMBVLy2J8hwfFFWR-yVTLtbmWxVc73CTOAF-eDV9Vs

Prev    

Well beyond the constitution

Vahe H Apelian

 

On January 19, 2024, Prime Minister Nikol Pashinyan announced that Armenia needs a new constitution: "We want to have a constitution that makes the Republic of Armenia more viable in the new geopolitical and regional conditions," said the prime minister.

Let us go beyond the “Haierenik” weekly’s sarcastic editorial, titled “A Velvet Constitution?”. Surely any Armenian who has a rudimentary interest in what is going on in Armenia understands the underlying uncalled-for sarcasm of “Hairenik”'s editor. But it behooves us to  ask ourselves. Why would the PM say we need a new constitution and not say we need to amend our constitution? In order to find an answer, I would like to take us a few years before present third - some will claim it’s the second -. republic of Armenia was born and cite the following documents.

On December 1, 1989, there was a joint resolution of the Armenia SSR - Soviet Socialist Republic - and the Nagorno Karabakh Oblast on REUNIFICATION.  The resolution stated the following: “Proceeding from the universal principles of national self-determination and acceding to legal aspiration for reunification of the two segments of the Armenian people torn apart by force, the Armenian Supreme Soviet recognizes the fact of NKAO's – (note: Nakorno Karabagh Autonomous Oblast) - self-determination, and the congress of the plenipotentiary representatives of the NKAO and the National Council it has elected as the sole legal authority in force in oblast. The Armenian Supreme Soviet and NKAO National Council declare the reunification of the Armenian Republic and the NKAO. The Armenian republic citizenship rights extends over the population of the NKAO. The Supreme Soviet and the National Council hereby set up a joint commission to formulate practical steps to realize reunification. They assume the obligation to represent the national interests of the Armenian population in northern Artsakh (NKAO), Shahumian region, and Getashen districts”. Please note the three underlined regions in the last sentence for unification with Armenia.

On August 23, 1990, the Supreme Council of the Armenian Soviet Socialist Republic issued its declaration of independence, the famed Hrchagakir – Հռչակագիր. Its preamble reads as follows referring to the December 1, 1989 resolution: 

“Expressing the united will of the Armenian people;

Aware of its historic responsibility for the destiny of the Armenian people engaged in the realization of the aspirations of all Armenians and the restoration of historical justice;

Proceeding from the principles of the Universal Declaration on Human Rights and the generally recognized norms of international law;

Exercising the right of nations to free self-determination;

Based on the December 1, 1989, joint decision of the Armenian SSR Supreme Council and the Artsakh National Council on the "Reunification of the Armenian SSR and the Mountainous Region of Karabakh;"

Developing the democratic traditions of the independent Republic of Armenia established on May 28, 1918; “ Declares...... The text can be easily found in the internet. It was signed by Levon Ter-Petrossian, President of the Supreme Council of the Republic of Armenia and Ara Sahakian, the secretary of the Supreme Council of the Republic of Armenia.

After the citizens of the Soviet Armenia voted for independence on September 21, 1991,  on August 8, 1992,  the Supreme Council of the Republic of Armenia issued a Decision – Որոշում – that would affirm that “For the Republic of Armenia, any international or domestic document, in which the Republic of Nagorno-Karabakh is mentioned as part of Azerbaijan, is  unacceptable".” The texual document is available, but it was never signed or ratified (see below).  

If you remember the “Hayakve” inititative that, according to my records, ended on August 19, (2023), appeared aimed amending the constitution of the Republic of Armenia by introducing provisions that would criminalize the denial of the Armenian Genocide and the claim that Artsakh is part of Azerbaijan. But the statement the citizens of Armenia were called upon to sign in support of the “Hayakve” initiative, was GENERAL and UNSPECIFIC and made no mention of amending the constitution. Those who signed the “Hayakve” initiative attested to an “A statement of Confirmation” (Havasdakir), to the following: "Today you take control of the constitution and the laws of your state, the fate of your generations". But the initiators of the "Hayakve" appeared to have the ratification of the above unsighted document, but for reasons of their own, went in round about ways.

The PM’s call for new constitution will annul or rather amend the Declaration of Independence of Armenia as ratified on August 23, 1990 and have any statement in regard to the unification with Artsakh or any territorial claim from its neighbors, removed and made clear that Armenia does not have territorial claims from its neighbors.

Of course, this has come about from Azerbaijan and Turkey. But I do not entertain their pressure as I raise the following fundamental issue. Does Armenia have any territorial claim from its neighbors? If not, why does Armenia retain the reunification with Nakorno Karabagh on the preamble of the Declaration of Independence? After all, the Declaration of Independence charts the course  of the Armenian state. 

Recently I followed a discussion between a Civil Contract member and a member of the ARF. The former claimed that Armenia does not have any territorial claim from its neighbors, even though his grandparents were from Erzeroum.  The ARF member claimed that Armenia is the cradle of national aspiration. But avoided the crux of the matter. 

The citizens of Armenia face a crucial period in our history and will need to define what Armenia stands for and in the process impact on what makes us Armenians. As far as I am concerned, the diaspora Armenians, such as I, have already made the choice. We do not uphold perpetuating Armenia as a symbol of national aspiration. Yes, that cannot be done from a distance although we surely desire it and aspire it. It is a self-deception to claim we hold Armenia the cradle of our national aspirations but choose not to live in Armenia and not do contribute and do not assume the responsibilities citizens do. It is also not constructive to attempt to influence from beyond the border- ardasahman - the choice the citizens of Armenia will make and attempt to influence them from Diaspora. Cooler heads should prevail as Armenia faces formidable challenges to be. 

I stand and support the choice the citizens of Armenia make.  

*****

Armenia: Declaration of Independence 

https://www.gov.am/en/independence/