For compatriots living outside Lebanon (2)

Բնագիրը կցուած է։ I translated the second brief synopsis Hagop K Havatian, posted on his Facebook page to keep  Armenians living abroad abreast as to how the Armenian community in Lebanon is faring.  The original text is attached. Vahe H Apelian

1.   His Holiness Catholicos Aram I, closely follows the turmoil in Lebanon and the challenges the community is facing. In this regard, as always, today as well, His Holiness shows his paternal concerns.

2.   The ARF Bureau representive issued a special call to extend a helping hand to Lebanon and the Lebanese Armenians.

3.   Armenian political parties are in open meetings in order to keep the unity of the community ties strong. They listen the needs of their constituents. 

4.   The Central Committee of the Armenian Revolutionary Federation, and its representative condem the war unleashed on Lebanon, and emphasize the need for inter-community unity and for the collective effort to reach the vital needs of the Lebanese brothers and sisters who have become refugees.

5.   ARF community centers are open 24 hours a day and are in direct and permanent contact with the people.

6.   The office of the Armenian parliamentarians continues its services as it also coordinates its services with the service and assistance rencered by the charitable organizations and institutions.

7.   The Social Service Department of the Prelacy has already initiated the work of providing food to the displaced who have moved in the mostly Armenian neighberhoods.

8.   The community’s benevolent institutions, inter-agency structures and associations have redoubled their efforts and are trying to meet the health and social needs of the displaced, in addition to the daily growing needs of the community. 

9.   The social medical center of the Lebanese ARS - Armenian Relief Society (ԼՕԽ) - continues its social and health services to the community and as and well to the displaced citizens who have taken refuge in the Armenian populated neighberhoods.

10.        Armenian youth and students organize and participate in voluntary service activities.

11.        Anjar, the Armenian inhabited village extends special affection to the refugees who took refuge in the village.

12.        A large number of the displaced have taken refuge in the West Beirut Hamazkayin Nshan Palanjian Jemaran, and  in the Catholic School in Anjar.

13.        The student council of the Haigazian University has started the work of collecting the basic needs for the displaced 

All these will certainly be realized with the limited resources of the community. The community will naturally be placed under more extensive and diverse obligations, as the crisis continues. Diaspora wide Armenian cooperation will certainly become a vital and imperative priority to continue on meeting the challanges.

 

ԼԻԲԱՆԱՆԷՆ ԴՈՒՐՍ ԱՊՐՈՂ ՀԱՅՐԵՆԱԿԻՑՆԵՐՈՒՆ ՀԱՄԱՐ (2)

Այս սիւնակով կը ներկայացնեմ ստեղծուած պատերազմական ճգնաժամին մէջ հայ համայնքի նախաձեռնութիւնները եւ աշխատանքները։

ա.- ՆՍՕՏՏ Արամ Ա. վեհափառը մօտէն կը հետեւի իրադարձութիւններուն, համայնքին պարզած դժնդակ կացութեան եւ դժուարութիւններուն։ Վեհափառը այս իմաստով, ինչպէս մի՛շտ, այսօր նաեւ իր հայրական գուրգուրանքը կը ցուցաբերէ։

բ.- ՀՅԴ Բիւրոյի ներկայացուցիչը յատուկ կոչով թելադրած է օգնութեան ձեռք երկարել Լիբանանի եւ լիբանանահայութեան։

գ․-Հայ քաղաքական կուսակցութիւնները բաց հանդիպումներու մէջ են, եւ ինչպէս անցեալին՝ այս փուլին եւս համայնքի միասնակամութիւնը ամուր պահելու, ժողովուրդի կարիքներուն անսալու համար պարտն ու պատշաճը կը տնօրինեն։

դ.- Հայ Յեղափոխական Դաշնակցութեան Կեդրոնական կոմիտէն պաշտօնական հաղորդագրութիւններով, նաեւ իր ներկայացուցիչին ճամբով կատարած յայտարարութիւններով ու քաղաքական շփումներով, Լիբանանի վրայ շղթայազերծուած պատերազմի վայրագութիւնները դատապարտելու կողքին, մնայուն կերպով կը շեշտադրէ միջհամայնքային միասնակամութեան եւ գաղթական դարձած լիբանանցի եղբայրներուն ու քոյրերուն կենսական կարիքներուն հաւաքական ճիգով հասնելու անհրաժեշտութիւնները։

ե.- ՀՅԴ ակումբները եւ ժողովրդային կեդրոնները բաց են 24 ժամուան դրութեամբ եւ անմիջական ու մնայուն կապի մէջ են ժողովուրդին հետ։

զ.- Հայկական երեսփոխանական գրասենեակը կը շարունակէ իր ծառայութիւնները, ինչպէս նաեւ հերթական իր հանդիպումներով կը փորձէ համակարգել բարեսիրական միութիւններու ու հաստատութիւններու ծառայողական եւ օժանդակութեանց աշխատանքները։

է.- Ազգային առաջնորդարանի ընկերային ծառայութեան բաժանմունքը արդէն իսկ նախաձեռնած է հայաշատ շրջաններու մէջ գաղթականներուն սննդամթերք ապահովելու աշխատանքին։

ը.- Գաղութի բարեսիրական հաստատութիւնները, յարանուանական կառոյցները եւ միութիւնները կրկնապատկած են իրենց ճիգերը եւ համայնքի օրէ֊օր բազմացող կարիքներուն կողքին կը փորձեն անսալ նաեւ գաղթականներու առողջապահական ու ընկերային անհրաժեշտ պէտքերուն։

թ.- ԼՕԽ-ի ընկերաբժշկական կեդրոնը կը շարունակէ իր ընկերային ու առողջապահական ծառայութիւնները եւ կ'ընդունի հարաւային Լիբանանէն հայաշատ շրջաններ ապաստանած քաղաքացիները։ ԼՕԽ-ը սննդամթերք ու բժշկական օգնութիւն կը տրամադրէ հայաշատ շրջաններու մէջ հաստատուած գաղթակայաններուն։

ժ.- Հայ երիտասարդներ եւ ուսանողներ կը կազմակերպեն ու մասնակից կը դառնան կամաւորական ծառայողական աշխատանքներու։

ժա.- Այնճարի կուսակցական մարմինը իր ժողովուրդին օգտակար հանդիսանալու կողքին, գիւղին մէջ ապաստանած գաղթականներուն կը ցուցաբերէ յատուկ գուրգուրանք։ 

ժբ.- Արեւմտեան Պէյրութի Համազգայինի «Ն. Փալանճեան» ճեմարանին եւ Այնճարի Հայ կաթողիկէ վարժարանին մէջ ապաստանած են մեծ թիւով գաղթականներ։

ժգ- «Հայկազեան» համալսարանի ուսանողական խորհուրդը, գաղթականներու տարրական կարիքներուն՝ սննդեղէնի, մաքրութեան, հագուստեղէնի ու կենցաղային իրերու հաւաքագրման աշխատանքին ձեռնարկած է:

Այս բոլորը անշուշտ կ'իրականացուին համայնքի սահմանափակ կարելիութիւններով եւ տագնապի շարունակութեան պարագային՝ բնականաբար աւելի ընդարձակ ու բազմաբնոյթ պարտաւորութիւններու տակ պիտի դրուին համայնքի պատասխանատու մարմինները։ Այստեղ անշուշտ համահայկական զօրակցութիւնը պիտի դառնայ խիստ կենսական ու հրամայական առաջնահերթութիւն։

ՅԱԿՈԲ ՀԱՒԱԹԵԱՆ

For compatriots not living in Lebanon (1)

Բնագիրը կցուած է։ I translated the brief synopsis Hagop K Havatian, the Managing director of the Hamazkayin Printing House - Bookstore & Art Gallery in Lebanon, posted on his Facebook page to keep  Armenians living abroad abreast as to how the Armenian community is faring.  The original text is attached. Vahe H Apelian

Courtesy Hagop k Havatian

“The Armenian world is following with concern the war unleashed on Lebanon and certainly on the situation of the Lebanese Armenian community. During the basic and daily telephone conversation and communication with the media, relatives and friends are inquiring how the Lebanese Armenian community is faring. 

The bulletins and statements of the Lebanese Armenian press and community officials convey a general picture affecting the country. The current situation concerning the Armenian community can be summarized as follows:

a-      Armenian-populated regions are not generally located in the geographical areas which have been the targets of the military attacks, but the shock and violence have engulfed a good segment of the community causing fear and horror.

b-      Mainly in Bourj Hammoud, and in Anjar, as well as in other Armenian-populated regions, a large number of citizens displaced from the war zones have taken refuge in make shift camps or in housings. Their daily growing needs for food, social and healthcare assistance are putting the community under tremenous responsibility.

c-      Community structures, except for the educational institutions, are operating on a normal schedule. The rest of the communal activities continue partially, adapting to the difficult conditions that have come about. According to the decision of the Ministry of Education, schools will remain closed until November 4. and Schools in relatively safer areas may be opened, but the Ministry insists that this is done under the responsibility of the school’s administrtion and with the signed consent of the parents. Online teaching is partially being implemented.

d-      Stores and factories continue their work, wherever possible. But the sparsity of shoppers in the markets is evident and the economic anxiety is starting to become oppressive by the day.

e-      The continuation of the crisis will inevitably put the community in front of socio-economic and health challenges, as the consequences of the consecutive shocks of the past five years have not yet fully subsided.

f-       There have been no incidents that violate internal community stability, and the willingness to face the current disaster with a collective effort and to provide humanitarian assistance to the displaced is evident among all communities and political parties.

g-      As of today, evacuating the officials and the citizens of the Republic of Armenia to Armenia is not a topic of discussion, contrary to such news circulating in social networks and the in press operating outside of Lebanon.

h-      The airport continues to operate, but it is located in the immediate vicinity of the war zone and the way to get there is not that safe. The same is the case on the Beirut-Ainjar international road, which is often the target of aerial bombardment.

i-       Despite these concerns, there is no panic among the Lebanese-Armenian community, but the unpredictability of the unfloding of the events leaves everyone unsettled.

 

 

ԼԻԲԱՆԱՆԷՆ ԴՈՒՐՍ ԱՊՐՈՂ ՀԱՅՐԵՆԱԿԻՑՆԵՐՈՒՆ ՀԱՄԱՐ

Հայաշխարհը ամբողջ մտահոգութեամբ կը հետեւի Լիբանանի վրայ շղթայազերծած պատերազմին եւ անշուշտ լիբանանահայ համայնքի պարզած կացութեան: Լրատուամիջոցներու, հարազատներու եւ բարեկամներու հիմնական եւ առօրեայ հեռաձայնային խօսակցութեան կամ կապի ընթացքին հարցադրումը՝ լիբանանահայութեան սպառնացող վտանգի եւ անոր տարողութեան մասին է:

Լիբանանահայ մամուլի եւ համայնքի պատասխանատուներու տեղեկագրութիւնները եւ յայտարարութիւնները նկատի ունենալով, եւ ընդհանուր պատկեր մը փոխանցելու համար բոլորին, այսօրուան դրութեամբ կացութիւնը կարելի է ամփոփել հետեւեալ կէտերուն մէջ՝

ա- Պատերազմական յարձակումներու թիրախներու աշխարհագրական տարածքին մէջ չեն գտնուիր հայաշատ շրջանները, սակայն անոնց պատճառած ցնցումը եւ արհաւիրքը վախի եւ սարսափի մթնոլորտով կլանած է ժողովուրդի կարեւոր մասը:

բ- Հիմնականօրէն Պուրճ Համուտի, Այնճարի, ինչպէս նաեւ հայաշատ այլ շրջաններու մէջ գաղթակայաններու եւ բնակարաններու մէջ ապաստանած են մեծ թիւով պատերազմական գօտիներէն խոյս տուած քաղաքացիները եւ անոնց՝ օրէ օր բազմացող սնունդի, ընկերային եւ առողջապահական կարիքները լուրջ յանձնառութեան տակ կը դնեն համայնքը:

գ- Համայնքի կառոյցները, բացի կրթական հաստատութիւններէն, կը գործեն բնականոն ժամանակացոյցով: Համայնքի միութենական եւ հաւաքական կեանքի այլ աշխատանքները կը շարունակուին մասնակի դրութեամբ, պատշաճելով ստեղծուած ծանր պայմաններուն: Դպրոցները՝ կրթական նախարարութեան որոշումով փակ կը մնան մինչեւ 4 Նոյեմբեր, իսկ համեմատաբար աւելի ապահով շրջաններու մէջ կարելի է դպրոցները բանալ, սակայն նախարարութիւնը կը թեալադրէ որ այդ մէկը կիրարկուի դպրոցի պատասխանատուութեամբ եւ ծնողներու կողմէ ստորագրուած համաձայնութեամբ։ Առցանց դասաւանդումը կը կիրարկուի մասնակիօրէն։

դ- Վաճառատուները եւ գործարանները ցարդ կը շարունակեն իրենց աշխատանքը, սակայն շուկաներու ամայութիւնը ակներեւ է եւ օրէ օր սկսած է ճնշիչ դառնալ տնտեսական տագնապը:

ե- Ճգնաժամի շարունակութիւնը անխուսափելիօրէն ընկերատնտեսական եւ առողջապահական մարտահրաւէրի դիմաց պիտի դնէ համայնքը, որ արդէն անցնող հինգ տարիներու իրերայաջորդ ցնցումներուն հետեւանքները տակաւին ամբողջութեամբ չէ թօթափած:

զ- Ներքին կայունութիւնը խախտող դէպքեր չեն արձանագրուած եւ ներկայ աղէտը հաւաքական ճիգով դիմագրաւելու եւ գաղթականներուն մարդասիրական օժանդակութիւն տրամադրելու  պատրաստակամութիւնը  ակներեւ է բոլոր համայնքներու եւ քաղաքական կողմերու մօտ:

է- Այսօրուան դրութեամբ Հայաստանի հանրապէտութեան քաղաքացիներու Հայաստան տարհանման օրակարգը քննարկումի նիւթ չէ, հակառակ ընկերային ցանցերու եւ Լիբանանէն դուրս գործող մամուլին մէջ շրջագայող նման նախատեսութիւններու եւ տարաձայնութիւններու։

ը- Օդակայանը կը շարունակէ գործել, սակայն ան կը գտնուի պատերազմական գօտիի անմիջական մօտիկ տարածքին մէջ եւ հոն հասնելու ճանապարհը այդքան ալ ապահով չէ: Նոյնն է պարագան Պէյրութ Այնճար միջազգային ճանապարհին, որ յաճախ օդանաւային ռմբակոծումի թիրախ է:

թ- Լիբանանահայ համայնքի մօտ, այս բոլոր մտահոգութիւններով հանդերձ խուճապի մթնոլորտ չկայ, սակայն դէպքերու անկանխատեսելիութիւնը անորոշութեան մատնած է բոլորը:

Այլ առիթով կ՛անդրադառնամ համայնքի աշխատանքներուն եւ նախաձեռնութիւններուն մասին:

 Յակոբ Հաւաթեան

Mon Camarade, My comrade, Ungers (ընկերս)

The other day I read Norair Eblighatian’s article in the Armenian Weekly remembering Haroutiun Kurkjian.  Norair ended his article saying: “On a final note, as I was typing these lines, I realized that I was murmuring a song by Charles Aznavour called “Camarade.” Rest in peace, unger Haroutiun.” Vahe H Apelian

In a broad sense, we have two terms for a companion in Armenian, “paregam” and “unger”. A “paregam” is translated as friend.  We qualify a “paregam” as a “true friend”, a “close friend”, a “sincere friend”, or a “faithful friend”, “intimate friend”. An “unger”, again in broad sense, is a close, sincere, faithful, intimate friend. The person is a comrade, an “unger” in masculine or an “ungeruhi”..

Armenian conversing in English, I have no recollection at this moment having heard a person refer to his friend as my “paregam”. Instead, we use the term “friend” liberally and extensively. But when it comes to the term “comrade”, we shy from using it. Instead of comrade, we have popularized the term “unger” and “ungeruhi”.  

The term “comrade”, in the English language appears to have acquired a communist connotation. I am not sure if that is the case in French, whether “camarade” has also communist connotation. “Mon Camarade”, “My Comrate”, “Ungers”, is one of Charles Aznavour’s old songs. It is estimated to have been written in 1970’s, but it is not as commonly known, although some claim that it is one his most profound songs. The song is about camaradeship forged in battle that subsequently evolved. 

The song appears to have resurfaced after Charles Aznavour’s death. I attached its original lyrics and its translation into English. 

Mon Camarade by Charles Aznavour
Camarade Tu étais mon seul ami, mon camarade Tous les deux nous avons fait des barricades Les maquis, les commandos, les embuscades	Comrade You were my only friend, my comrade We both made the barricades The maquis, the commandos, the ambushes
Camarade Un dimanche en défilant à la parade Je t'ai vu soudain là-bas sur une estrade Tu étais visiblement monté en grade Mon camarade	Comrade One Sunday while marching in the parade I suddenly saw you there on a platform You had obviously moved up in rank My comrade
Camarade Les plus grands venaient te donner l'accolade Ce n'était que mains serrées et embrassades Ça donnait une impression de mascarade Mon camarade	Comrade The highest officers came to give you accolades It was nothing but handshaking and backslapping [It gave an impression of a mascarade My comrade
Camarade Moi ici j'ai pris mon parti des brimades Nous dormons tout habillés, les nuits sont froides L'important c'est de ne pas tomber malade Mon camarade	Comrade Here, I've come to terms with the bullying We sleep fully clothed, the nights are cold The important thing is not to fall ill My comrade
Camarade Je ne vois qu'un petit coin de ciel maussade Et les murs qui défieraient toute escalade Ce n'est pas une prison d'où l'on s'évade Mon camarade	Comrade I see only a small patch of gloomy sky And the walls that would defy any climbing It's not a prison that you could escape from My comrade
Camarade Le matin c'est la relève des brigades A midi c'est l'heure de la promenade Et la nuit on fait des rêves d'escapade Mon camarade	Comrade In the morning it's the shift change At noon it’s the time for a walk  And at night we dream of escape My comrade
Camarade J'ai appris qu'ils t'ont donné une ambassade Quelque part à Caracas ou à Belgrade Plus tu montes plus, tu vois, je rétrograde Mon camarade	Comrade I heard they gave you an embassy Somewhere in Caracas or Belgrade The higher you go, the more you see, I'm going down My comrade
Camarade C'est fini j'arrête ici mes jérémiades À bientôt qui sait dans une ou deux décades Et je signe comme au temps de nos gambades Ton Camarade	Comrade It's over, I'll stop my whining here I may see you again, who knows, in one or two decades And I sign off like in the days of our frolics Your Comrade
Tu étais mon seul ami, mon camarade Tous les deux nous avons fait les barricades Les maquis, les commandos, les embuscades Mon camarade.	You were my only friend, my comrade We both made the barricades The maquis, the commandos, the ambushes My comrade.
Maquis – the French resistance movment during German occupation.

I also attached comments and tributes to Aznavour posted in Youtube. These comments were in French. The attachments are the Google’s translation of the comments.

Comments about Charles Aznavour’s song “Mon Camarade”:

                                                ***

Magnificent song that we rarely heard, too bad.

***

Exceptional song by this immense composer-performer Mr. Charles Aznavour ..........

***

Tribute to all the resistance fighters 80 years of the liberation of Paris. Aznavour, we will always love you, RIP COMRADE.

***

The French are proud of Charles Aznavour, they will never forget him. How sad this world has been for the last 10 years; our greatest artists are no longer here.

***

Not one of the best known, but very beautiful song, thank you Mr Charles!!!!!

***

Sad but striking song. Charles Aznavour... for me an Englishman the most beautiful singer of all! R.I.P.

***

Mr Aznavour it would have been an honor for me to be your comrade.

***

MAGNIFICENT SONG. SO TRUE.

***

Not one of the best known, but very beautiful song, thank you Mr Charles!!!!!

***

This song was composed during a concert by Charles in Tours at the Sanitas sports center around 1970 with rhymes in "ade" suggested by the audience. He immediately produced this song, words and music, to a standing ovation from a wild audience. What talent! Who remembers it? What talent!   PS: The original lyrics have since been slightly modified!

***

In the same way that he campaigned against bullfighting, with his song "LE TOREADOR", in the same way that he showed his respect for the homosexual community with "I AM A MAN, OH LIKE THEY SAY", here he committed himself against communism, always without provocation, with careful choice of words and exquisite and relevant rhymes, he was not just a composer, he was a poet!

***

This song is not against communism, but against the dictators who played the card of populism and proximity to gain power and then martyr the same people they called, "comrade" "companion" "citizen"

***

A little-known song by Charles Aznavour and yet the text is magnificent with its rhymes and rhythmic music. Well-done artist!

***

God this song is beautiful. Comrades who are not. Who use others, noble causes to betray their true comrades. Nothing has changed. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Ո՞վ է ուսուցիչը

Զուարթ Աբէլեան

Այս հատուածը ընդօրինակաղ եմ Տէկ. Զուարթ Աբէլեանին «Ես եւ Ուսուցչութիւնը» գիրքէն։

Ուսուցչուհին՝ Տէկ. Զուարթ Աբէլեան, իր Շամլեան-Թաթիկեան
Հայ Աւետարանական վարժարանին աշակերտ-աշակերուհիներուն հետ։

Ուսուցչութեան փիլիսոփայութիւնը կը խտանայ աշակերտ անհատին հետ դրական մտածողութեամբ գործակցիլ գիտնալուն մէջ։ Աշակերտ եւ ուսուցիչ զիրար կ՚ամբողջացնեն. Եթէ չկայ աշակերտ, չկայ նաեւ ուսուցիչ։

Աշակերտ անհատը ընդհանրապէս անթափանց մնալու հակում ունի. Խիստ թաքուն։ իր չարութիւնները ընդհանրապէս կը ծառայեն զինք անծանօթ պահելու իր ուսուցիչէն։ Այս պարագան, մերթ, ուսուցիչը անկարող կը դարձնէ ուսուցչութեան արուեստը կիրարկելով՝մշակելու աշակերտ անհատէն ապագայ տիպար հայը, օրինապահ քաղաքացին, իմաստուն առաջնորդը, առաքինի կինը, մեծ գիւտարարը կամ պարկեշտ արհեստաւորը։

Մերթ ուսուցիչը ենթարկուելու է աշակերտինի քմահաճութեան որպէսզի առիթներ ստեղծէ թափանցելու անոր աշխարհին։ Ընդհանրապէս չար չէ աշակերտը՝ այլ չարացած է զինք ճանչնալու անատակ եղողներուն դէմ, ըլլան անոնք ծնողք, ուսուցիչ թէ դասընկեր։ Աշակերտը, ըլլայ ան ընդունակ կամ անընդունակ, կ՚ուզէ իր տեղը ունենալ ուսուցիչին ուշադրութեան մէջ։ Փաստօրէն, յետագային, աշակերտները աւելի պատուած են իրենց ուսուցիչը, քան ուսուցիչները՝ իրենց աշակերտները։

Ուսուցիչը անմատչելի ըլլալու չէ աշակերտին, այսուհետեւ, ան ստեղծելու է այն մտնոլորտը որ աշակերտը իրեն մօտենայ յարգանքի, ակնածանքի ու սիրոյ ուղիէն ընթանալով։

Խիստ խուզարկող է աշակերտ անհանտը։ Ան կը դիտէ, կը պեղէ։ Մեծագոյն դատաւորն է ան։ Շուտ կը ճանչնայ, արագ կը վճռէ։ Ուսուցիչը խիստ զգոյշ ըլլալու է իր կենցաղին, արտայայտութեան մէջ. ունենալու է խնամուած արտաքին, պարզ ու գրաւիչ՝ փոքրերուն մօտ։ Իսկ հասուն աշակերտին մօտ հետզհետէ մշակելու է «Մարդը» արտաքինէն չդատելու «Ծերենցեան» հոգեբանութիւնը։ Եւ վէրջապէս աշակերտը սպասելու է ուսուցիչին ժամանման, ոչ թէ երջանիկ զգալու է որ անոր բացակայութեամբ։

Շատ դժուար արուեստ է ուսուցչութիւնը։ Որպէս պատահական ասպարէզ անոր մօտեցող ուսուցիչը ձախողած է ուշ կամ կանուխ։ Յաջողած ուսուցիչը համբերած է, տառապած է այդ կալուածի առթած ցաւերով. Ինքզինք դիտած է աշակերտին ակնոցէն. ինքնամշակում ըրած է. ինքնաքննադատութիւն ըրած է. իր կենցաղին ու մտածելակերպին մէջ բարեփոփումներ կատարած է։ Ջանացած է ըլլալ զուսպ, անաչառ, անկողմնակալ, ուղիղ, վստահելի  եւ գանտնապահ։

Եւ վէրջապէս իրաւ ուսուցիչը (Օշականեան իմացումով) կերտուած է իր եւ աշակերտին համագործակցական մշակումով։

«Նոր Կենաք» Շաբաթաթերթ

Մարտ 7, 1996

 

 

 

 

Ձեր նամակները ուրախացուցին զիս

“Սիրելի Վահէ, մտիր «Սփիւռք»ի այս թիւը – 13 ՕԳՈՍՏՈՍԻ 1967 Թ. ՏԱՐԻ ԹԻՒ 33 - կարդայ էջ 3-ի վրայ Արամ Հայկազի նամակը: - http://tert.nla.am/archive/NLA%20TERT/Spyurk/1967/1967%2833%29.pdf  - Սասուն Սիմոնեան, 2.10.2024

Շամլեան-Թաթիկեան դպրոցին հաւաքական նկար մը
Աջին Տիկ. Զուարթ Աբէլեան, պրն, տնորէն Սարգիսեանին հետ
Շնորհակալութեամբ Varoujan Jacob  Bedros

Նամակը

Պէյրութի Հայ Աւետարանական Շամլեան-Թաթիկեան վարժարանի 6րդ Դասարանի ուսանողներուն եւ ուսանողուհիներուն։

Սիրելի բալիկներ

Առջի օր նամակատան ցրուիչը ծանր ծրար մը բերաւ ինծի։ Նայեցայ ղրկողին հասցէն։ Տիկ. Զ. Աբէլեան. հաւանաբար գրքոյկ մըն է ըսի մէջինը՝ քանի որ յաճախ աշխարհի չորս կողմերէն, կը ստանամ գըրքոյկներ՝ ու մեծածաւալ հատորներ երբեմն ալ։ Մեծ եղաւ զարմանքս երբ մէջը գտայ բազմաթիւ նամակներ, թերեւս տասը հատ։ Կարդացի հետաքրքրութեամբ ու յուզումով։ Բալիկներ, ես ձեզի ի՞նչ ըրած էի որ զիս լացուցիք։ Սխալ չհասկնաք. Արցուքները երկու տեսակ են, թէ՛ ցաւի արցունք կայ եւ թէ՛ ուրախութեան։ Երբ քիչ մըն ալ մեծնաք ու դպրոցէն դուրս գալով կեանքի յորձանքին մէջ մտնէք, անձնական փորձառութեամբ պիտի ստուգէք այդ բանը։ Ես կը մաղթեմ որ ձեր ուրախութեան արձունքը ըլլայ շատ եւ միւսը՝ նուազ։ Ալ ըսելու հարկ կա՞յ որ ձեր նամակները ուրախացուցին զիս։ Ուրախացայ բազմաթիւ պատճառներով, ուրախացայ որ հայու զգացումը զորեղ է ձեր մէջ, ուրախացայ որ յարգանք ունիք ձեր ուսուցչուհիին հանդէպ. Ուրախացայ որ իմ գրութիւններս հաճելի եւ հետաքրքրական կը գտնէք. Ըսել է թէ գրքերս սերունդ մը եւս պիտի ապրին՝ փոխանակ գրադարաններու փոշիներուն մէջ խեղդուելու։ Որովհետեւ, բալիկներ, իրաւ կ՚ըսեմ, կան գրքեր, որոնք, իրենց տէրերու, այսինքն անոնց գրողներու մահէն առաջ մեռած են. Չե՛ն կարդացուիր։

Յուզուեցայ որ նաեւ Համաստեղի մասին ձեր յայտնած զգացումներուն տեղեկանալով։ Իր մահէն առաջ, երեք օր, Գանատայի Մոնթրէալ քաղաքին մէջ միասին էինք ու ինչե՛ր, ինչե՛ր խօսեցանք։ Որքա՜ն ուրախ պիտի ըլլար ինծի պէս, եթէ ողջ ըլլար ու ձեր՝ իր ու իր գրականութեան մասին գրածները փոխանակէի իրեն։  Այս բոլորին մէջ մխիթարանականը այն է որ իր նմանները չեն մեռնիր, կը բացակային, բայց իրենց վաստակով, իրենց գործերով կ՚ապրին. բաւ է որ Ձեր նման հայորդիներ հաւատարին մնան ցեղի ձայնին։

Օր մը շատ երջանիկ պիտի ըլլամ եթէ անձնապէս հանդիպիմ ձեզի որ ձեռքս դրած ձեր գլխին, օրհնեմ ձեզ՝ թէեւ կրօնաւոր չեմ։ Օրհնեմ ձեզ՝ որովհետեւ վաղուան մեր փառքերուն եւ յաղթանակներուն կերտիչները պիտի ըլլաք։ Մի մոռնաք թէ դուք մեր ցեղին «վաղն» էք, ապագան, ու ձեր ձեռքն է ազգին ճակատագիրը։ Քանի՜դար է, քանի՜ ոսոխ մեր կրնակը գետին բերել աշխատեցան, բայց իրենք անհետացան պատմութեան մէջ միայն անուն մը ձգելով. Մինչ մենք կանք՝ եւ վաղը նորէն պիտի ըլլանք։ Գիտէ՞ք ինչու։ Որովհետեւ մշակոյթ ունինք, ունեցած ենք։

Անգամ մը դարեր առաջ, երբ Հայաստանը բարբարոսներու արշաւանքին էր ենթարկուած ու ժողովուրդը կը փախէր ահաբեկ, գիտէ՞ք ինչ առին միասին -Մուշի Առաքելոց վանքին քանդակազարդ դուռը՝ ու ՃԱՌԸՆՏԻՐ կոչուող մագաղաթեայ դռան մեծութեամբ հատոր մը։ Ու որովհետեւ քառասուն եզան կաշիի չափ ծանր էր, կիսեցին ու կէսը թաղեցին՝ որ թշնամիին ձեռքը չանցնի. եւ միւս կէսը շալկելով փախցուցին ու ազատեցին. վէրջը միւս կէսն ալ գտան ու այսօր ան Հայաստանի Ս. Մեսրոպ անուան մատենադարանն է։ Քանի որ խօսքը եկաւ սուրբ բառերու շուրջ, այդ թոնով ալ շարունակենք։ Դուք գիտէք թէ Սբ. Գիրքը գրուած է յունարէն ու Սբ. Մեսրոպ հայ գրելու գիւտը ընելէն վերջն էր իր ան՝ ու իր աշակերտները զայն հայերէն թարգմանեցին։ Հրաշալին այն է որ մենք ամենէն առաջիններէն մէկը եղանք զայն թագմանողներուն մէջ։ Մտիք ըրէք։

Սփիւռք» – 13 ՕԳՈՍՏՈՍԻ 1967 Թ. ՏԱՐԻ ԹԻՒ 33, էջ 3,
 Արամ Հայկազի նկարը

Մենք Սբ. Գիրքը թարգմանեցինք 434 ին, Քրիստոսի ծնունդէն մօտ 4 դար վերջ։

Ալաւները 870ին, մեզմէ 436 տարի եսք։

Անգլիացիները 1382ին, մեզմէ 948 տարի ետք։

Գերմանները 1534ին, 1100 տարի ետք։

Ուրիշներ ինչ կուզեն թող ըսեն, մենք իրաւունք ունինք մեր մշակոյթով հպարտ ըլլալու։ Մշակոյթն է որ ազգերը կ՚ընէ յաւիտենական ու մեծ։ Ու մենք մեծ ենք մշակոյթով։ Ու որպէսզի մնանք միշտ մեծ, բալիկներ դուք պէտք է լաւ սորվիք ու լաւ սիրէք ձեր ազգն ու հայրենիքը։ Երբ վերլուծէք թէ ի՞նչ է ազգը կամ ի՞նչ է հայրենիքը, պիտի տեսնէք որ զանոնք սիրելը այնքան դժուար բան չէ։ Ազգը ընտանիքին ընդլայնումն է ու հայրենիքը ընտանիքի անդամներուն բնակավայրը, տունը։ Ո՞վ չուզեր իր ընտանիքին ու անոր շահերուն ծառայել։ Ուրեմն դուք աթ առաջադրեցէք լաւ սորվիլ ու ծառայել ՀԱՅՐԵՆԻՔԻՆ։

Ջերմ սիրով կը համբուրեմ բոլորդ

ԱՐԱՄ ՀԱՅԿԱԶ

Մայիս 11, 1967

Նիւ Եորք