Աւելորդաբանութիւն -Redundancies - 1/2 -

Արմենակ Եղիայեան

 Կցած եմ Արմենակ Եղիայեանին  21.7.2024-ի ղումu որ աղերս ունի ոճաբանութեան հետ, անդրադառնալով աւելորդաբանութեան, Անգլերէն լեզուով redundancy որուն օրինակներէն հաւաքածոյ մը ներկայացուցած է Ժիրայր Թիւթիւնճեանը՝ներքեւը տեղադրած  եմ անոր օղակը։

 

            Ոճաբանութիւնը գեղեցիկ խօսելու եւ գրելու արուեստն է: 

            Ան շատ ընդարձակ գիտութիւն մըն է, որուն հնագոյն դարերէն սկսեալ նուիրուած են անհամար աշխատութիւններ՝ բոլոր լեզուներով: Նաեւ հայերէն:

            Մեր նպատակը այստեղ ոճաբանութեան հետեւողական  սերտողութիւնը չէ,  այլ անոր մէկ քանի երեսակներունը  միայն, որոնք գործնական  լայն տարողութիւն ունին մեր լեզուի արդի  կացութեան մէջ:

                                                                *   *   *

            Աւելորդաբանութիւն (1)        

            Աւելորդաբանութիւնը ոճական կարեւորագոյն արատներէն մէկն է, որ կը ներկայացնէ լեզուական այնպիսի տարրեր, որոնք աւելորդ ու անհաճոյ բեռ մըն են՝  հնչիւնի, բառի, բառակապակցութեան եւ լեզուական այլ տարրերու պիտակին տակ եւ որոնք հետզհետէ ապշեցուցիչ յաճախականութեամբ մը սկսած են բազմանալ ու աղարտել արդի արեւմտահայերէնը. արեւելահայերէնը... իր կարգին:

            Աւելորդաբանութիւնները այնքան այլազան ու պատահական են եւ աննախատեսելի,  որ իւրաքանչիւր պարագայ  ունի իրեն յատուկ սրբագրութիւնը, ուստի կարելի չէ համադրել զանոնք եւ միօրինակ դասակարգումներ կատարել,  այսուհանդերձ պիտի փորձենք առաջնորդուիլ որոշ խմբաւորումներով՝ միշտ ալ գտնուելով յանկարծաբանելու հարկադրանքին տակ:                                  Աւելորդաբանողը ինք չ’անդրադառնար, թէ կարելի է նոյն խօսքը կազմել լե-

զուական նուազ տարրերով: Միւս կողմէ՝ բոլոր աւելորդաբանութեանց  ետին ընդհանրապէս կը գտնենք խօսքի կազմութեան  տիրապետումի եւ շարահիւ-սական բաւարար գիտելիքներու պակասը, իսկ երբեմն ալ մտքի ծանրաբեռ-նուածութիւնն ու կեդրոնացումի պակասը: Չհաշուած ժամանակի սակաւութիւնը, ընդհուպ՝ չգոյութիւնը:

            Օրինակ ՝ 

            --«Չենք մտածեր հեռաձայնային հաղորդակցութեան մարզին վերաբերող սակերը բարձրացնելու մասին»: 

            Ամբողջ ըսել ուզածն է. «Չենք մտածեր հեռաձայնային սակերը բարձրացնել»:     Այլ խօսքով՝ գործածուած  ութ բառերուն ճիշդ կէսը... աւելորդ է:

            Անցողակի ըսենք, որ արեւելահայերը կը կիրարկեն աւելադրութիւն եզրը մերինին փոխարէն: Պարզ է. աւելորդաբանութեան  լուծումը կը կայանայ աւելորդ տարրի վերացումին մէջ պայմանաւ, որ նախ անդրադառնանք անոր:

            Կու տանք օրինակներ՝ կցելով սրբագրութիւնը:

            -Որեւէ համաձայնութեան մը պարագային...:

            Որեւէ  դերանունի որոշեալը չի կրնար որոշիչ կամ անորոշ  յօդ առնել.     ուրեմն՝ որեւէ համաձայնութեան պարագային:  Նոյն կացութեան մէջ է ամեն բառը. ամեն  օր, ամեն մարդ,  ամեն գիրք, բայց երբեք՝ ամեն օրը  կամ օր մը: Որոշիչ յօդը կը վանեն նաեւ այլազան, բազմազան, զանազան  ածականները, որոնք միշտ յոգնակի եւ անորոշ լրացեալ կը պահանջեն, երբ առանձին կամ այլ ածականի մը յարադրութեամբ կը դրուին գոյականի մը վրայ. օրինակ՝ 

                        այլազան տեսարաններ,

                        աւանդական այլազան սովորութիւններ, 

                        բազմազան ձեռնտու միջոցներ, 

                        զանազան մարդիկ,

                        զանազան կանխարգելիչ միջոցներ...

            Սակայն ցուցական դերանունի մը կամ յատկացուցիչի մը ներկայութեան՝ որոշեալը յօդ կ’առնէ. օրինակ՝ 

                        այս այլազան միջոցները,  

                        անոր զանազան գանգատները,

                        պարտէզի բազմազան պտուղներէն մէկ քանին...

             Ուրիշ է ամբողջ-ը, որ միշտ  կը պահանջէ յօդ մը՝ որոշիչ կամ անորոշ. օրինակ՝ ամբողջ օրը կամ ամբողջ օր մը: 

            Սկզբունքով այս  դերանունը եզակի լրացեալ կը պահանջէ, ինչպէս տեսանք. սակայն  կ’ըսուի նաեւ ամբողջ օրեր, ամբողջ ամիսներ, ամբողջ տարիներ. ասոնք օրերուն, ամիսներուն եւ տարիներուն տարողութիւնը, բովանդակութիւնը շեշտող, սաստկացնող  ըսելաձեւեր են:  

            Ուրեմն այս պարագային լրացեալ գոյականը ոչ մէկ յօդ կը ստանայ:

                                                                 *   *   *

            Մեզ շրջապատող օտար լեզուները ստացական յօդ չունին, եւ այդ պատճառով ալ ստիպուած են  փոխարէնը գործածել  սեռական հոլով յատկացուցիչ դերանուններ. հայ թարգմանիչը քիչ մը անուշադրութեամբ, քիչ մըն ալ տգիտութեան հետեւանքով թութակաբար կը մտածէ ու կը գրէ օտարին պէս. օրինակ՝

            --Սփիւռքահայ մեր կեանքը եւ համազգային մեր  նպատակներու իրակա-նացման մեր ճիգերը որքա՜ն  արդիւնաշատ կրնային ըլլալ:

            Ուր երեք մեր-երն  ալ ոչինչ կ’ըսեն. բաղդատել՝ 

            «Սփիւռքահայ կեանքը եւ համազգային նպատակներու  իրականացման ճիգերը որքա՜ն արդիւնաւէտ  կրնային ըլլալ»:

                        --«Սուրիա  իր ցաւակցութիւնը յայտնեց Լիբանանի ժողովուրդին:

            «Սուրիա ցաւակցութիւն յայտնեց Լիբանանի ժողովուրդին: 

             Սուրիան անշուշտ  ի՛ր  ցաւակցութիւնը պիտի յայտնէր եւ ոչ ուրիշինը:  

             Բայց քանի անգլիացին եւ  ֆրասացին պիտի ըսէր «իր»,— հա՛յն ալ կ’ըսէ, վասնզի հայը ինչո՞վ ետ կը մնայ եւրոպացիէն: 

            armenag@gmail.com                                                                    Արմենակ Եղիայեան 

***

            Աւելորդաբանութիւն (2)

            1. Կարգ մը աւելորդաբանութիւններ հետեւանք են օտար լեզուներու  անմիջական ազդեցութեան. այսպիսիներէն է հայերէնի մէջ շատ տարածուած «ի զուր տեղը» ասոյթը:

            Այս ասոյթը պատճենումն ու աղաւաղումն է թրքերէն boš yerine “պոշ երինէ” ասոյթին, որ բառացի կը նշանակէ «պարապ տեղը». ան ունի իր աւելի կարճ հոմանիշն ալ ալ, որ է boša“պոշա”. սա տրական հոլովն է boš-ին,  այսինքն՝   «պարապի»:

            Մեր ռամիկը,— եւ ոչ միայն,—  իւրացուցած է երկուքն ալ .

            --Պարապ տեղը  կամ պարապի ժամերով սպասեցինք:

            --Պարապ տեղը  կամ պարապի բերան ծռեցինք:

            Աւելի բանիմացները, յատկապէս մամուլը,  կ’ըսեն՝

            --Ի զուր տեղը  բարեկամներ  յորդոր կարդացին...:

            --Ի զուր տեղը  այդ մարդէն նպաստ ակնկալեցինք:

            --Ի զուր տեղը  ինծի կը դիմէք:

            Այսպէս կ’ըսեն ու կը գրեն, որովհետեւ  չեն անդրադառնար, որ «ի զուր» մակբայ է, եւ մակբայով տեղ գոյական  չենք կրնար որոշադրել: Եւ կը ստացուի  հայեցի տեսանկիւնէն դիտած՝ լեզուական այլանդակութիւն մը, որ բաւական տարածուած է բոլոր խաւերուն մէջ:

            Եւ վերջապէս իրենց ոճը շատ աւելի խնամել փորձող հատ ու կենտ գրողներ ալ կան, որոնք  կըսեն.

            --Զուր տեղը յոյսեր կապեցինք իր խօսքերուն:

            --Զուր տեղը այսքան վազվզեց խեղճը:

            Այս վերջինը, այո, քերականօրէն սխալ չէ, քանի յառաջացած է  ածական-գոյական կանոնական բառակապակցութիւն մը, բայց եւ այնպէս թանձր թրքաբանութիւն է, եւ իբր այդպիսին ալ մերժելի է.  հայերէնը պարզապէս կ’ըսէ կամ պարտի ըսել.՝

            --Ի զուր յոյսեր կապեցինք իր խօսքերուն:

            --Ի զուր այսքան վազվզեց խեղճը:

            Յիշենք Դուրեանի  սքանչելի կիրարկութիւնները՝ «Տրտունջք»-ի մէջ.

            --«Ի զո՜ւր գրեցին աստղերն ինծի “սէր”,

            Եւ ի զուր ուսոյց բլբուլն ինձ “սիրել”,

            Ի զուր սիւքեր սէ՜ր ինձ ներշնչեցին...

            Ի զո՜ւր թաւուտքներ լռեցին իմ շուրջ...

            Եւ ի զո՜ւր  ծաղկունք, փթիթներ գարնան

            Միշտ խնկարկեցին խոկմանցս խորան.

            Ո՜հ, նոքա ամէնքը զիս ծաղրեր են, 

            Աստուծոյ ծաղրն է աշխարհն ալ արդէն»:

            Վաղամեռիկ պատանին ոչ մէկ անգամ ըսած է՝ զուր տեղը, կամ ի զուր տեղ:

            Բերենք միւս հիւծախտաւորին՝ Մատթէոս Զարիֆեանի  մէկ ընտիր կիրարկութիւնը եւս «Արհամարհանք» քերթուածէն.

            --«Ի զուր սրտիս վրայ մոխիր կը թափես.

            Աստուածներ կան հոն՝ իջած երկինքէն, 

            Ցաւիս խորերէն, տե՛ս, անոնք կ’երգեն»:

                                                                               *   *   *

            Իսկ ի՞նչ կը նշանակէ (ի) զուր հայերէն:       

            Հայերէն (ի) զուր չի նշանակեր պարապ, մինչ  boš կատարելապէս պարապ, դատարկ,   կը նշանակէ թրքերէնի մէջ, անգլերէն empty,  ֆրանսերէն vide:

            Այսպէս՝ մինչ թրքերէնը ազատօրէն կ’ըսէ boš šiše/պարապ շիշ, boš ev/պարապ տուն, boš kafa/պարապ գլուխ,  փոխարէնը  չեմ կրնար հայերէն ըսել՝  զուր շիշ, զուր տուն, զուր գլուխ:

         Հապա ի՞նչ է  հայերէն զուր-ը:

            Սկսելու համար ըսենք, որ զուր ածականը չի դրուիր որեւէ նիւթական/թանձրա-ցական գոյականի վրայ. չկայ նման բառ: Սակայն կրնանք ըսել՝ զուր յոյս, զուր սպասում, զուր ոգեւորում, զուր խօսք, զուր ակնկալութիւն, ուր բերուած գոյակններուն բոլորն ալ վերացական/ոչ-շօշափելի հասկացութիւններ են:

            Մալխասեան զուր-ը կը սահմանէ՝ 

            «1.Արդիւնք՝ հետեւանք չունեցող. 2. Անպէտ, անհարկաւոր. 3. Արժէքից զուրկ. 4. Սնոտի, երեւակայական. 5. Անհիմն, իրականութեան չհամապատասխանող. 6. Անիրաւ...»:

            Ինչպէս կը նկատենք, ոչ մէկ հոմանիշ կը շփոթուի պարապ-ութեան հետ:

            «Նոր հայկազեան»-ը կու տայ մօտաւորապէս նոյն մեկնութիւնները:

            Եւ ոչ մէկ տեղ կը գտնենք դատարկ/պարապ  հոմանիշը զուր-ին կից:

            Թրքերէնի զօրաւոր ազդեցութեան տակ աղաւաղուած, խաթարուած է ամբողջ լեզուամտածողութիւն մը, ուր  (արեւմտա)հայը շփոթած է պարապ-ը եւ զուր-ը՝ հոմանիշ նկատելով ասոնք:

            Եզրակացութիւն   

            --Հայերէնէն կը վանենք պարապ տեղը  եւ ասոր հոմանիշ պարապի ասոյթները՝ թրքերէնի մեքենական պատճենումը նկատելով զանոնք:

            --Զուր տեղը կը վանենք՝ ոչ-հայեցի նկարագրին հետեւանքով:

            --Ի զուր տեղը կը վանենք՝ քերականօրէն սխալ կառոյց մը ըլլալուն:

            --Թրքերէնի boš yerine-ին կը զուգադրենք հայերէնի   պարզ ու կոկիկ  ի զուր մակբայը, որուն կարելի է հանգիստ զուգադրել յումպէտս, վայրապար, տարապարտուց   հոմանիշները.  անգլերէնը՝ in vain, ֆրանսերէնը՝ en vain:

            Հարցում՝

            ***Ի՞նչ մտածել հետեւեալ երկուքին մասին. 

            --Մոսկուա  զուր  յոյսեր կը կապէ  Թրամփի վերադարձին:

            --Մոսկուա ի զուր յոյսեր կը կապէ Թրամփի վերադարձին: 

            —Ո՞րն է ճիշդ, ո՞րն է սխալ:

            —Երկուքն ալ ճիշդ են:

            Առաջինին զուր ածականը կը բնոորոշէ  յոյս գոյականը՝ զուր յոյսեր:

            Երկրորդին ի զուր մակբայը կ’եղանակաւորէ կը կապէ  բայը/ստորոգիչը՝ ի զուր կը կապէ:

            2. Աւելորդաբանութիւնը շատ յաճախ հետեւանք է կիրարկուած բառերու  նշանակութեան կամ քերականական յատկութեան ճիշդ չիմացութեան. ահա ցայտուն օրինակ մը, որ իբրեւ խորագիր ծառայած է մեր լրագրողներէն  մէկուն.

            --«Մասքաթի մէջ շիիներու մզկիթի մը մերձակայքին մէջ  կրակոցի պատճառով  չորս անձեր մահացած են»:

            Հայերէնին պարկեշտ տարողութեամբ տիրապետողը,— ինչպէս կ’ակնկալուի, որ ըլլան մեր բոլոր լրագրողները,— պիտի չըսէր մերձակայքին մէջ, այլ պարզապէս պիտի ըսէր մերձակայքը, որ առանձինը իր պարզ հայցական հոլովովով արդէն  կատարելապէս ի վիճակի է տեղ ցոյց տալու.

            --«Մզկիթի մը  մերձակայքը չորս անձեր մահացած են»:

            armenag@gmail.com                                                                               Արմենակ Եղիայեան

Link

Bouquet of Flowers: A dunciad of redundancies - Աւելորդաբանութիւն

http://vhapelian.blogspot.com/2024/07/bouquet-of-flowers-dunciad-of_54.html

 

Bouquet of Flowers: A dunciad of redundancies

 Jirair Tutunjian

The attached was provided to me by Jirair Tutunjian, the longstanding member of the Keghar.com on line journal's editorial board.. It is a list of redundancies we often use, such as “sum total”, “deliberate lie”, when “sum” and “lie” unmistakably convey the message. Vahe H Apelian 

Bouquet of flowers      Divided by partition    Whether or not    Contributing Factor       Sum Total

Deliberate lie                 Hidden pitfall                False pretense      Armed gunman             Electrical voltage

Missing gaps                  Advance warning         Advance notice     Advance reservation    Preplan/prewar

Project ahead                Projected forecast       Convicted felon     Past overdue                 Overused clichés

Pathological disease     Monetary fine              Self confessed        Tough challenge           Unsolved problem

General public                Original founder          Originally created   Innocent bystander    Singing duet

Famous celebrity          Disappear from View   Fall down/hoist up/build up/pile up/rise up/stand up/

Kneel down/pare down/dwindle down/trickle down/pour down/sit down/melt down, etc.

Full stop                           Follow after                Recurring motif/recurring pattern/restate again

Advance forward            Weave in and out/Interweave                   Subtle nuance               Patently clear

Readily apparent             In between                   Cover over/skip over/spill over/flood over

Recede back/recoil back/reflect back/reply back/return back/respond back/revert back/trace back, etc.

Quick dash                          Circulate around/orbit around/rotate around/skirt around/spin in circles

Inadvertent error              Never before/Never ever         Mass   epidemic     Mass exodus

Easter Sunday (Easter is on Sunday)        Holy Bible (this is holier than the garden variety Bible)

Close proximity                   Safe sanctuary           Future prospects       Future plans   Matinee performance

While at the same time     Undisclosed Secret Location   Immediately adjoining   Time schedule

Immediately adjoining       Today’s soup du jour   With au jus    Up in the sky/down in the basement

Out in the open/up in the attic     Duplicate copies   Alternative choice   Each and every/mix and mingle

Optimize and maximize/over and above/various and sundry/yell and scream

May potentially,   maybe, maybe not    Might possibly    Approximately around   Doubly

Estimated at about    necessary prerequisite   Sufficient enough   End product/end result   Track record

Component part    They both agreed   Two-way conversation/interactive dialogue   Pair of twins

Mirror image/exact duplicate   Flower boutonniere   Joint partnership/joint agreement   coequal

 Christian church/Jewish synagogue/Jewish rabbi/Christian priest      Cash money

Mutual co-operation   Add together/Assemble together/Blend together/bond together/bundle together

Cluster together/cohabit together/collaborate together/combine together/Congregate together

Connect together/Co-operate together/Link together/Merge together/Mesh together/Mingle together

Added bonus/Added perk/Extra bonus        Free gift    Unadultrated fact or truth   Carefully scrutinize

Unsubstantiated allegation/Alleged suspect/Unproven allegation    Divided by partition

Whether or not     Disintegrate into pieces   Commute back and forth/seesaw up and down/

Shuttle back and forth/vacillate back and forth     Sworn Affidavit     So consequently/hence/therefore

Auction sale   Endorse the back (Banking rule: to endorse means to sign on the back)

Farewell swan song Final outcome     Clinging vine    Up until       Left over surplus       lead pencil

ABM missile    ATM machine   SIN number   VIN number    PIN number       PC computer     OPEC nations  

LCD display      URL address      DMZ zone      CNN network     ISBN number       HIV virus   SAM missile 

DC current       CD ROM disk      DOS operating system      UPC code      DVD disk    Mental   telepathy

Leak out    Loan out    Filter out     Inflammable     Foreign import     knots per hour    period of time

Rate of speed      Audible to the ear      Appreciate in value      Few in number     Soft to the touch

Square in shape    Stunted in growth       Visible to the eye    Worth of merit    Orbiting satellite

Different varieties     Fleeting instant       Fleeting moment     Natural instinct      Natural herbs

Penetrate into /Protrude out/Probe into/Radiate out/Spread out/Stretch out

Foot pedal    Old adage/cliché/maxim/proverb/relic       Ancient fossil/proverb   Glowing ember

Temporary loan       Photosensitive to light     Soothing balm      Sudden impulse /Sudden urge

Sudden whim /Sudden crisis      Spur-of-the moment impulse       Successfully pass    Surprise upset

FINAL END  (that’s the one after many endings)

Did Kahlil Gibran write the poem Fear? - 3/3 - No, he did not

 Vahe H Apelian

Kahlil Gibran, self portrait. First edition of "The Prophet"

First and foremost, I owe this blog to ARA MEKHSIAN

I thought that with the two blogs I wrote, on the “Did Kahlil Gibran write the poem Fear?” issue, I had put a closure to it, - see the links below. 

In those two blogs, I had challenged the notion that Gibran Khalil Gibran, the author of the world-famous book of poetry “The Prophet”, wrote the poem “Fear”. Even though, I had challenged the issue, I made room for anyone, in turn, challenge my notion and lay claim that Kahlil Gibran, in fact, happened to write that none-sense. But here I am, adding a third blog to that sequel and answering the very question I raised, because of what Ara Mekhsian let me know and conclude that, in fact, I was right all along, that Kahlil Gibran did not write the poem “Fear”. 

However, I will have to note the following. A Khalil Gibran could have written the poem “Fear”. But Khalil Gibran is not the baptismal, nor the literary name of the author of the famous book of poetry, although he appears to have used the name Khalil Gibran in his works in Arabic. Using the name Khalil Gibran could be a perfectly legal marketing misleading ploy. But, claiming that Kahlil Gibran wrote the poem “Fear” is an outright deception. 

With this blog, my third blog and last blog on the matter, I end up answering the question I had posed: "Did Kahlil Gibran write the poem Fear?" and state that no, Gibran Khalil Gibran or Kahlil Gibran did not write the poem "Fear". 

I wrote this third and last blog on the issue because  because it turned out that my claim had also aroused the interest of Ara Mekhsian, who much like I, did not find the poem “Fear” listed among Kahlil Gibran’s works be it in his translated works. 

 Ara Mekhsian’s persistence led him to the following.

He found out that the river of the poem “Fear” appears Osho’s (Bhagwan Shree Rajneesh) book titled “Beyond Enlightenment”, where the controversial Indian guru wrote the following on բpages 279, 280/541, regarding the river and fear analogy: “It is only in our sleep that we are separate. The moment we are awake we are one. There will be a little fear. It is said that even before a river falls into the ocean, it trembles with fear. It looks back at the whole journey, the peaks of the mountains, the long winding path through the forests, through the people, and it sees in front of it such a vast ocean that entering into it is nothing but disappearing forever. But there is no other way. The river cannot go back. Neither can you go back. Going back is impossible in existence; you can only go forward. The river has to take the risk and go into the ocean. And only when it enters the ocean will the fear disappear because only then will the river know that it is not disappearing into the ocean; rather, it is becoming the ocean. It is a disappearance from one side and it is a tremendous resurrection on the other side. So don't be worried. Things are happening perfectly right for you. You had not come in search of a master, but what to do? A master was in search of you. And now there is no going back. Even if you try to close your eyes, that sleep in which you were living cannot be recalled. And the vastness is not something to be afraid of. It is very friendly, it is very loving. Disappearing into it is almost like finding the womb and its warmth and its nourishment again.”

Quoting Wikipeida, “Rajneesh, also known as Acharya Rajneesh, Bhagwan Shree Rajneesh, and later as Osho, was an Indian godman, philosopher, mystic, and founder of the Rajneesh movement". He was a controversial new age movement leader, who preached. I quote: “Bhagwan Shree Rajneesh (born December 11, 1931, Kuchwada [now in Madhya Pradesh], India—died January 19, 1990, Pune) was an Indian spiritual leader who preached an eclectic doctrine of Eastern mysticism, individual devotion, and sexual freedom.” Many may have seen the documentary about the controversial commune he led in state of Oregon. The poem “Fear”, fits the new-age Eastern mysticism the Inidan guru may have preached and may appeal to some But in literary style, the poem is far cry from Kahlil's poetry in form, and in thought.

Anyone who happens to read this blog as such or in context of the three “Did Kahlil Gibran wrote the poem Fear” blogs sequel, need to ascertain for himself or herself the source of controversial poem “Fear” if the person doubts the veracity of my claim that Kahlil Gibran, the author of the famous book of poetry “The Prophet”, did not write the none-sensical poem “Fear”.

As to Kahlil Gibran and his literary works, I quote George kheirallah, the editor and the translator of Gibran’s “The Procession” wrote, “During the first ten years of his life in New York – the period of the World War – the fame and leadership of Gibran in the Arabic-speaking world grew steadily, spreading from North America, to South America and to the Near East. While the Arabic world learned to recognize him as painter as well as writer, the English-speaking world became aware that he was a writer, as well as a painter. In 1918, at the age of thirty-five he summed up his meditations and philosophy in the “The Procession” expressed in Arabic verse. “The Procession” was the precursor of and ripened into his English “Prophet” at the age of forty. In 1919 he published his fist work in English, “The Madman”; “The Forerunner” followed in 1920 and in 1923 his masterpiece, “The Prophet”. On “The Prophet”, the ultimate expression of his life, Gibran had worked many years. Beautiful in form, creative in thought, it found immediate and lasting favor, ranked among the classics of contemporary English literature; while “The Procession” translated here, is his opus magnus in Arabic poetry.”

                                                                 ***

Links:

Did Kahlil Gibran write the poem “Fear”? – 1/3 – Collected works:

http://vhapelian.blogspot.com/2024/07/did-kahlil-gibran-write-poem-fear-1_25.html 

Did Kahlil Gibran write the poem "Fear"? - 2/3 - "The Procession"

http://vhapelian.blogspot.com/2024/07/did-kahlil-gibran-write-poem-fear-22.html

ԼԵՄ՝ Յուշագրութիւն մը

Վահէ Յ Աբէլեան 

A.R.F. YOUTH ASSOCIATION OF LEBANON, (Lepanani Yeridasartagan Myoutiun), courtesy Varoujan Badouhassian, first representatives meeting in Beirut in May, 1975 per noted date. I was not a member of the association but was a member of the central committee. 1. Vahe H. Apelian,2. Hrayr Kasparian, 3. Koko Achekian, 5. Khajag Shitilian, 6. Varoujan Badouhassian, 7. Tsolag Tutelian, 8. Dikran Jinbashian, 9. Yervant Pamboukian, 10. Yetvart Eloyan, 11. Yetvart Padoyan, 12. Hagop Varante Yapoudjian, 13. Garo Tutunkian, 14. Maggie Khatcherian, 15. Suzan Kradjian, 19. Hourig Khanjian Abdulian 21. Vatche Proodian, 22. Aris Krikorian, 23. Hrayr Nalbandian, 25. Hovig Khatchadourian, 27. Hagop Pakradouni, 28. Ara Khanjian

“Ազդակ» Օրաթերթի 9 Յուլիս 2024 համարին գաղութային բաժինին մէջ կարդացի որ ՀՅԴ Լիբանանի Երիտասարդական Միութիւնը՝ 5 Յուլիս 2024-ին, երեկոյեան ժամը 8:00-ին, «Յակոբ Տէր Մելքոնեան» թատերասրահին մէջ նշած է իր հիմնադրութեան յոբելեանը` «Դէպի երկրորդ յիսնամեակ» խորագիրով: 

ես ալ մաս կազմած եմ ԼԵՄ-ի հիմնադիր վարչութեան, եւ ներկայ եղած եմ անոր անդրանիկ պատգամաւորական ժողովին որ տեղի ունեցաւ այժմու Արեւմտեան Պէյրութի երբեմնի ժողովրդային տան մէջ։ Հետեւաբար պատշաճ նկատեցի յուշագրել ԼԵՄ-ի հիմնադրութեան մասին իմ տպաւորութիւններս։ Թէեւ ԼԵՄ-ը կ҆ակնարկէ Լիբանանի Երիտասարդական Միութեան, բայց անոր կազմաւորման անդրադարձը սփիւռքի ՀՅԴ պատանեկան եւ երիտասարդական միութիւններուն հետ ալ առընչուած էր։ Անոր մասին պիտի անդրադառնամ քիչ ետք։ 

ԼԵՄ-ի ծնունդին հիմնական եւ թերեւս ալ կրնամ նշել որ միակ պատճառը կառուցային էր, յատկապէս Լիբանանի համար, թերեւս ալ Սուրիահայ համայնքին համար ալ այդ էր, եւ աղերս ունէր Լիբանանի Պատանեկան Միութեան դրութեանը հետ։

Բացատրեմ՝

Յետ եղեռնեան Լիբանահայ գաղութին դաշնակցական հատուածը միութենական փորձառութիւն կը փոխանցէր իր զաւակներուն անդամագրելով զանոնք տեղւոյն Պատանեկան Միութեան։ Ինչպէս էր նաեւ իմ պարագայիս. հայրս՝ վաղ պատանեկութեանս, զիս անդամագրեց Պէյրութի Բաբգէն Սիւնի Պատանեկան Միութեան։

 Ժամանակի ընթացքին Պատանեկան Միութիւնը – գլխագրած եմ դիտումնաւոր կերպով– կ՚ունենար իր ճիւղաւորումը։ Այն պատանիները, որոնք իրենց ուսումը կը շարունակէին յաճախելով միջնակարգ  եւ ապա երկրորդական (հայ սքուլ) վարժարաններ, անդամ կը դառնային Լիբանանի ՀՅԴ Զաւարեան Աշակերտական Միութեան։ Այդպէս ալ էր իմ պարագաս։ Իսկ եթէ պատահէր որ երբեմնի պատանին շարունակէր իր ուսումը որպէս համալսարանական ուսանող կամ ուսանողուհի, մաս կը կազմէր ՀՅԴ Զաւարեան Ուսանողական Միւթեան որպէս երկու տարուայ օժանդակ անդամ եւ ապա կ҆անցնէր ՀՅԴ շարքերը, այլապէս կը դադրէր մաս կազմելէ Զաւարեանի  Ուսնողական Միութեան, որ կոմիտէութիւն մըն էր, համազօր որեւէ կոմիտէութեան։

Այդ դրութիւնը յառաջացած էր հասկնալի պատճառներով։ Յետ եղեռնեան սերունդը կարիք ունէր դաստիարակուած սերունդի որպէսզի վարէ արտերկրի ազգային կեանքը։ Իսկ այդ շրջանին ընդհանրացած էր արհեստի աշկերտութեան դրութիւնը։ Նախակրթարանէն ետք, եւ յաճախ ալ տակաւին նախակրթարանը չաւարտած, հայ պատանիներ կը դադրէին դպրոց յաճախելէ եւ կը սկսէին սորվիլ արհեստ մը՝ ինչպէս ոսկերչութիւն, եւ այլն։ Այն պատանիները որոնք արհեստ կը սորվէին նոյն դրութիւնը չունէին ինչ որ ունէին իրենց ուսումը շարունակող աշակերտները եւ ապա ուսանողները։ Հետեւաբար ստեղծուած էր դրութիւն մը ուր, երգին բառերով՝ երես ծնօտին աղուամազ բուսած երբեմնի պատանին, կը շարունակէր մնալ անդամ իր Պատանեկան Միութեան մասնաճիւղին։ 

Մեծ Եղեռնի յիսնամեակին՝ 1965-ին, այս էր կազմակերպական դրութիւնը Լիբանանի մէջ՝ Պատանեկան Միութիւնը իր մասնաճիւղերով, Զաւարեան Աշակերտական Միութիւնը իր զոյգ մասնաճիւղերով՝ մէկը Պէյրութ իսկ միւսը Պուրճ Համուտ, եւ Զաւարեան Ուսանողական Միութիւնը։ Բայց արդէն ցեղասպանութեան յիսնամեակին Լիբանահայ ազգային կեանքը հիմնովին փոխուած էր։ Ուսումնառութիւնը ընդհանրացած էր։ Երբեմնի արհեստ սորվող աշկերտները ստեղծած էին իրենց համար բարեկեցիկ վիճակ մը եւ մաս կը կազմէին գաղութային կեանքին կազմակերպման։ Ընթացիկ կեանքն ալ, լրագրութեամբ, հեռատեսիլով, ռատիոյով կը սատարէր հանրային դաստիարակութեան։  Երբեմնի «աշակերտ եւ աշկերտ»-ի դրութիւնը այլեւս ժամանակավրէպ էր։ Հետեւաբար պէտք էր դրութիւնը վերատեսութեան ենթարկել։ Եւ այդ վերատեսութեան արդիւնքը եղաւ ՀՅԴ Լիբանանի Երիտասարդական Միութիւնը՝ ԼԵՄ-ը։ Այսպէս՝ Պատանեկան Միութիւնը, իր թաղային եւ  շրջանային մասնաճիւղերով, եւ Զաւարեան Աշակերտական Միութիւնը իր զոյգ մասնաճիւղերով, անցան պատմութեան էջերուն եւ յառաջ եկաւ ԼԵՄ-ը։ 

Բայց պատկերը նոյնը չէր, օրինակ, Ամերիկահայութեան պարագային, ուր մինչեւ երկրորդական վարժարան ուսումնառութիւնը պարտադիր էր, իսկ արհեստավարժութիւնը մաս կը կազմէր այդ ուսումնական կարգին ըստ աշակերտին հայեցողութեան կամ հետաքրքրութեան։ Հետեւաբար Ամերիկայի պարագային տիրող դրութիւնը փոխելու կարիք չկար։ Հոն, 13 Յունուար 1933-էն ի վեր, արդէն կը գործէր AYF-ը՝ Armenian Youth Federation իր կրտսեր կարգի (junior) աշակերտներէով, ինչպէս նաւ երեց կարգի (senior) ուսանողներով։ Հետեւաբար ԼԵՄ-ի հիմնադրութիւնէն ետք, AYF-ը ունեցաւ միայն նոր անուանակոչութիւն եւ կոչուեցաւ AYF-YOARF, այսինքն՝ Armenian Youth Federation – Youth Organizaiton of the Armenian Revolutionary Federation. Կարծեմ հայերէնի թարգմանութեան կարիգը չկայ։ 

    1972`Պէյրութի ժողովրդային տան մէջ, նախ քաղաքացիական պատերազմին վերջին երեսփոխանական ընտրութեան ժողովրդային ընդունելիութեան։   Կայնած ձախէն աջ՝ Ձոլակ Թիւթէլիան՛, Յովսէբ Սէֆէրեան, Տոքդ.Անդրանիկ Մանուկեան, Սուրէն Խանամիրեան, Տոքդ, Մելքոն Էպլիղաթեան, Սագօ Գարգոտորեան, Արփի Պաղտասարեան Շահինեան, ----Կարօ Սասունի, Մարի Պագալեան Արեւեան, Խաչիկ Պապիկեան։ 

Նստած, ձախէն աջ՝ Շողիկ Յովսէբեան Տիքիճեան, Սեդա Տասոյեան, Եդուարդ Էլոյեան, Հուրի Բանեան, Վահէ Յ Աբէլեան, ........, Զուարթ Սարհատեան։

ԼԵՄ-ի հիմնադրութեան շրջանին, Լիբանահայ գաղութը հիմնովին տարբեր էր։ Լիբանանի քաղաքական կեանքին մէջ Լիբանահայութիւնը ունէր իր քաղաքական ներկայութիւնը՝ Հայ Յեղափոխական Դաշնակցութեան առաջնորդութեամբ, որուն նմանը չէր պատահած սփիւռքի մէջ եւ հաւանաբար գոյութիւն չունի ներկայիս։ Հետեւաբար ԼԵՄ-ի առջեւ ալ ներկայիս բնականաբար կը պարզուի հիմնովին տարբեր գաղութային վիճակ մը։

ԼԵՄ-ի յիսնամեակի գործունէութեան գնահատանքը եղաւ։ Բայց չեղաւ ԼԵՄ-ը խարսխող Լիբանանի երբեմնի Պատանեկան Միութեան գնահատանքը։ Պատանեկան Միութիւնը իր մասնաճիւղերով եւ իրմէ բխող Զաւարեան Աշակերտական Միութիւնը իր զոյք մասնաճիւղերով արդէն յիսուն տարիներէ ի վեր, ԼԵՄ-ի հիմնադրութիւնէն ետք, Լիբանահայ գաղութային կեանքի պատմութեան անցած են, չըսելու համար մոռացութեան։ Որքան որ գիտեմ ոչ մէկ պատմագրութիւն եղաւ անոնց մասին։  Հոն է որ հիմնաւորուեցաւ յետ Եղեռնի ՀՅԴ սփիւռքի մէջ գործող պատանիներու եւ վաղ երիտասարդներու միութենական փորձառութիւնը։ Անոնք գործեցին շուրջ յիսուն տարիներ, որոնց ընթացքին հիմնեցին եւ ապագայ սերունդներուն աւանդեցին Լիբանանի Երիտասարդական Միութիւնը՝ ԼԵՄ-ը, որ այժմ կը թեւակոխէ իր հիմնադրութեան երկրորդ յիսնամեակը։

 

 

.

Did Kahlil Gibran write the poem “Fear”? – 2/3 – “The Procession”

Vahe H Apelian

“Fear” appears to be a popular poem. In my previous blog about the poem (see the link below), I posted two copies from different sources. One claimed that the poem is by Khalil Gibran and the other claimed that it is by Kahlil Gibran.

I doubt that the poem is written by Gibran Khalil Gibran. It does not make sense to me for reasons I elaborated in my previous blog. In order to find if the poem indeed is cited among Kahlil Gibran’s work, I purchased a copy of the Collected Works of Kahlil Gibran. The book is “a collection of some of Gibran’s best loved writings”. Consequently, it is not a complete collection of his literary works. The book is 631 pages long. The content lists 12 books. I did not come across the poem “Fear” in the Collected Works of Kahlil.Gibran book.

Someone told me that it is from Gibran’s other work, The Procession.  Determined to find the source of the poem “Fear”, I purchased a copy of the book. It is 111 pages long. The book is “edited, translated, and with a biographical sketch by George Kheirrallah”.  It is dedicated “To the sons and daughters of Lebanon”. The book is comprised of the “Life of Gibran Khalil Gibran”, followed by “The Procession of Gibran”. The editor noted that: “In 1919 Gibran surprised friends by issuing at his own expense, a beautiful and artistic book containing The Procession, his hidden masterpiece in Arabic poetry. The paper, the type of illustrations and binding all bespoke the tender regard and care that Gibran had bestowed upon this unique child."

The Procession is a translatory work. “An old sage, worldly-wise and ripened by experience, had left the city to wander in the countryside, and wearily rested himself at the edge of the forest; a naked, sun-bronzed youth emerged from the forest, reed in hand, to throw himself in abandon. The editor claims that The Procession is the opus magnus in Arabic poetry.

In 1919, Gibran published his first wok in English, The Madman, followed by The Forerunner in 1920, and in 1923 his masterpiece The Prophet  that catapulted Gibran to literary stratosphere. 

 The Procession, in Arabic may be regarded the precursor of The Prophet in English. It is comprised of the following poems. “Fear” is not listed among them.

Of Religion

Of Justice

Of Will and Right

Of Science and Knowledge

Of Freedom

Of Happiness and Hope

Of Gentleness

Of love

Of Soul and Fertility

Of Death and Immortality

The Summing of the Youth

The Capitulation of the Sage.

I failed to locate the source of the poem “Fear”. I doubt that Gibran Khalil Gibran wrote the poem, contrary to the claims. If any of the readers of this blog can cite the source of the poem “Fear” from Gibran Khalil Gibran’s works, I will be grateful. I will grudgingly admit that Kahlil Gibran indeed wrote the poem but my perception of the poem will not change. All I will say is that Kahlil Gibram stumbled in writing that none-sensical poem titled “Fear”. But that does not mean that he will be less of the writer to me. At times, the greatest among us also stumbles. After all, we all are humans and to err is human.

***

Link: 

Did Kahlil Gibran write the poem “Fear”? – 2/2 – “Collected Works”

http://vhapelian.blogspot.com/2024/07/did-kahlil-gibran-write-poem-fear-22.html