The defense and preservation of Syunik is at risk.

Բնագիրը Կցուած է։ Today Ivan Ardhaldjian posted on his FB page, a commentary that resonated with my concerns as well. I translated his commentary and my response and am posting it below.

Courtesy Ivan Ardhaldjian

Ivan Ardhaldjian’s commentary

“Turkification Program Nakhichevan, Artsakh, Zangezur

- In 1918, the Armenians of Nakhichevan were no longer a majority. The First Republic, in 1919, was unable to keep Nakhichevan within its borders. In 1921, under the Kars treaties, Nakhichevan was ceded to Azerbaijan. The last Armenian villages were forcibly evacuated in 1988.

- In 1923, Artsakh, populated mostly by Armenians, became part of Soviet Azerbaijan. In 1991, Armenians liberated Artsakh. The Turks won the Battle of 2020. In 2023, the Turks forcibly deported the Armenians and Artsakh not only became part of Azerbaijan, but was also depopulated.

- In 1918, Zangezur became part of the Republic of Armenia, but the Turks and Turkish villages constantly threatened to secede from Zangezur. Nzhdeh was able to organize the Armenian front and suppress the Turkish plan. During the Sovietization of the Republic of Armenia in 1921, Nzhdeh declared Zangezur the Republic of Mountainous Armenia and forced Zangezur to remain part of Armenia.

Today, the defense and preservation of Syunik is at risk.”

. My response to his posting on his FB was the following:

“Without a doubt, the south of the Republic of Armenia, the Syunik region is in danger, otherwise this peace treaty, which ensures Azerbaijan's land transportation to and from Nakhichevan, through the sovereign territory of Armenia, would have been signed by Aliyev. Yes, the territorial integrity of Armenia is exceptionally endangered, and even more so, because of the internal division in Armenia.”

                                                    ***

Բնագիրը

Իվան Արտհալճեան

Բնագիրը՝ Թրքացման ծրագիր `Նախիջեւան, Արցախ, Զանգեզուր

- 1918-ին Նախիջեւանի հայերը արդէն մեծամասնութիւն չէին: Առաջին հանրապետութիւնը 1919-ին, չկարողացաւ պահել նախիջեւանը իր սահմաններում։ 1921 թուականին Կարսի պայմանագրերով,  Նախիջեւանը յանձնուեց Ադրբեջանին։ Վերջին հայկական գիւղերը բռնի տարհանուեցին 1988-ին։ 

- 1923-ին Արցախը մեծամասնութեամբ հայերով բնակեցուած անցաւ Սովետական Ազրպէյճանի կազմում։ 1991-ին հայերը ազատագրեցին Արցախը։ Թուրքը յաղթեց 2020-ի ճակատամարտը։ 2023-ին թուրքերը բռնի տեղահանեցին հայերը եւ Արցախը ոչ միայն անցաւ Ազրպէյճանի կազմում այլ նաեւ հայաթափուեց։

- 1918-ին Զանգեզուրը անցաւ ՀՀ-թեան կազմում, բայց թուրքերը եւ թրքական գիւղերը անընդհատ սպառնում էին Զանգեզուրը անջատել։ Նժդեհը կարողացաւ կազմակերպել հայկական ճակատը եւ ճնշել թուրքի ծրագիրը։ 1921-ին ՀՀ-թեան խորհրդայնացման ժամանակ, Նժդեհը Զանգեզուրը հռչակեց Լեռնահայաստանի հանրապետութիւն եւ ատամներով պարտադրեց Զանգեզուրը պահել Հայաստանի կազմում։ 

Այսօր վտանգուած է Սիւնիքի պաշտպանութիւնն ու պահպանութիւնը։»

Իմ պատասխանս՝

«Անկասկած որ Հայաստանի Հանրապետութեան Հարաւը՝ Սիւնիքի մարզը վտանգուած է, այլապէս խաղաղութեան այս պայմանագիրը՝ որ կ՚ապահովէ Ազրպէյտճանի ցամաքային transporation-ը Հայաստանի ինքնիշխան տարածքով, Ալիյեւը ստորագրած կըլլար։ Այո, Հայաստանի տարածքային ամբողջաոկանութիւնը բացառձակապէս վտանգուած է, առաւել եւս,, Հայաստանի ներքին պառակտումովը։»