Vano Seradeghian was an enigmatic and a controversial person, who had passionate supporters and opponents. He played a decisive role in shaping the third Republic of Armenia. But all, foe and friend alike, appear to agree that he was a powerful intellect. He lived incognito in undisclosed location/s as a fugitive from law for the past two decades. According to his family he passed away on November 21, 2021. After his death, his remains were brought and buried in Armenia with some government officials attending the funeral. The attached is my translation of an excerpt of a quotation (dated May 27, 1999) from one of his books. Tatul Hagobyan posted the quotation on his Facebook page today – January 4, 2022. I believe the quotation is no less relevant for the present. The link for the entire quotation is attached. Vahe H. Apelian
“……..The essence of this whole story is the following: some layers in the society are really guilty and some circles in the government gave way to it. But they usually look for culprits or scapegoats after a defeat. There is no defeat, but I can imagine the nightmare of looking for culprits when, God forbid, there be the real defeat. I imagine that situation in Armenia.
They are looking for a scapegoat. I do not want to become that scapegoat. The problem is very simple. The political field is tense today. A generational change is taking place, which is creating an tense atmosphere. But such a generation change is more patricidal than a generational change. Two revolutions are not made in a year. If a person participates in a revolution once, he is a decent, virtuous person. But if he participates for a second, he becomes a danger for himself, for his family, for the people around him, for his state, and for his people.
The interesting thing is that in this period no one talks about the real issue, about the real political issue, about the Artsakh issue. It is as if we are at the bedside of some at the brink of death. They do not speak, while the main issue is war and peace.
During the pre-election period, the main slogan of all the parties is the same, "Death or freedom", which can be an individual’s slogan or an individual’s choice. But the people must not be allowed to have such a slogan. Usually, the peoples who go by that slogan (the historical experience of our people shows it) get death; freedom usually goes to the authors of the slogan.
Will the government, the parties, the individuals, the intellectuals find a resolution? This is the main problem that will bring peace to our people. Naturally, a dignified peace. I think we lack the awareness that small nations have nothing to gain in the arena of conflict between the interests of big states and big nations. The interest of small nations is to get out of that nightmare with small losses.”
*****
«.........Այս ամբողջ պատմության էությունը հետեւյալն է՝ հասարակության մեջ իրոք ինչ֊որ շերտ մեղավոր է եւ իշխանության մեջ ինչ֊որ օղակներ տեղ տալիս են դրան։ Բայց սովորաբար մեղավոր կամ քավության նոխազ են փնտրում պարտությունից հետո։ Պարտություն չկա, բայց ես պատկերացնում եմ՝ մեղավորներ փնտրելու ինչ մղձավանջ է սկսելու, երբ, Աստված չտա, բուն պարտությունը լինի։ Ես պատկերացնում եմ էդ վիճակը Հայաստանում
Քավության նոխազ են փնտրում, ես չեմ ուզում դառնալ այդ նոխազը։ Շատ պարզ խնդիր է։ Քաղաքական դաշտն այսօր լարված է, սերնդափոխություն է տեղի ունենում, որը ջղագրգիռ մթնոլորտ է ստեղծում, էդպիսի սերնդափոխությունը ավելի շատ հայրասպանության է նման, քան սերնդափոխության։ Տարին երկու հեղափոխություն չեն անում։ Եթե մի մարդ մի անգամ մասնակցում է հեղափոխությանը, կարգին, առաքինի մարդ է, երկրորդ անգամ մասնակցողը՝ վտանգավոր է իր համար, իր ընտանիքի համար, իր շրջապատի, իր պետության, իր ժողովրդի համար։
Եվ հետաքրքիրն այն է, որ էս շրջանում ոչ ոք չի խոսում բուն հարցի մասին, բուն քաղաքական հարցի մասին՝ Արցախի հարցի մասին։ Կարծես մահամերձի սնարի մոտ լինենք։ Չեն խոսում, այնինչ գլխավորը պատերազմի եւ խաղաղության հարցն է։
Այնինչ նախընտրական շրջանում բոլոր կուսակցությունների հիմնական լոզունգը մեկն է՝ «Մահ կամ ազատությունը» կարող է անհատի լոզունգ կամ անհատի ընտրություն լինել, բայց չի կարելի թույլ տալ, որ ժողովուրդն այդպիսի լոզունգ ունենա։ Սովորաբար այն ժողովուրդները, որոնք գնում են այդ լոզունգով (մեր ժողովուրդի պատմական փորձն է ցույց տալիս դա), ստանում են մահ, ազատությունը բաժին է հասնում, սովորաբար, կարգախոսի հեղինակներին։
Իշխանությունով, կուսակցություններով, անհատներով, մտավորականներով կգտնե՞նք արդյոք մի բանաձեւ, սա է գլխավոր խնդիրը, որը մեր ժողովրդին խաղաղություն բերի։ Բնականաբար արժանապատիվ խաղաղություն։ Մեզ, կարծում եմ, պակասում է այն գիտակցությունը, որ մեծ պետությունների, մեծ ժողովուրդների շահերի բախման ասպարեզում փոքր ժողովուրդները շահելու բան չունեն։ Փոքր ժողովուրդների շահը այն է, որ այդ մղձավանջից դուրս քան փոքր կորուստներով։
No comments:
Post a Comment