New Armenian Words-2

New Armenian words with their transliteration and meaning, courtesy Aghvorpaner.com

Ճորճ Աբէլեանի Յիշատակին` Եզակի երեւոյթ մըն է այս տղան

Զաւէն Խանճեան

«Եղեգնեայ գրչով երգեցի փառքեր...

Եղեգնեայ գրչով երգեցի կարօտ....

Եղեգնեայ գրչով երգեցի արիւն....

Եղեգնեայ գրչով որբ տունս երգեցի...

Ու պայքա՜ր, պայքա՜ր, պայքա՜ր երգեցի...

Ընդ եղեգան փող բոց ելաներ»

George Azad Apelian

Հայ պատմագրութեան քերթողահայր Մովսէս Խորենացիի վերոյիշեալ վերջին տողին վրայ երկնուած Վարուժանեան Ցեղին Սրտի սոյն Ձօնը՝ հայելին է, ոչ միայն Հարաւային Գալիֆորնիոյ  գաղութին ականատես, ականջալուր եւ շօշափելի վկայութեան արժանացած՝ Ճորճ Աբէլեանի «Ամերիկեան» կեանքին, այլ նաեւ անոր Աստուծոյ  շնորհքով եւ կամքով ապրած ողջ գիտակից կեանքի բոլոր հանգրուաններուն։

Արդարեւ, Սասնայ Ծռերու հարազատ ժառանգորդ, Քեսապցի ծնողներէ սերած այս եզակի տղան իր մանկութիւնն ու պատանեկութիւնը անցուց է Հալէպի Հայ Աւետարանական էմմանուէլ Վարժարանի եւ Եկեղեցիի հովանիին տակ։ Մինչ իր հասակակիցները բնական հոլովոյթով մը, գուցէ տարիով կ'ասէին իրենց մարդկային, կրօնական եւ ազգային գիտակցութեան մէջ, Ճորճը, նման Սասունցի Դաւիթին, եւ բախտառիթ առաջնորդութեամբ եզակի ուսուցիչ, դաստիարակ Մատթէոս Տէր Մատթէոսեանի, ինչպէս նաեւ հայրական բարոյական եւ ազգային դաստիարակութեան, կ'աճէր օրով։ 

Եւ այսպէս զարգացաւ մեր հոգեմտաւոր կեանքը Տէր Մատթէոսեանի երազային Հալէպի մէջ, ուր Պր. Մատթէոսը խորհրդանիշն էր ժամանակաշրջանի մը մեր բոլորին կեանքին մէջ, ուր կը յիշենք՝

- Թէ ինչպէ՞ս եւ ե՞րբ մեր ազգային գիտակցութեան զգացումը կայծ առաւ մեր սրտերուն ու հոգիներուն մէջ, մեզ դնելով անկախ հայրենիքի մը երազի ճամբուն վրայ։

- Թէ ինչպէ՞ս եւ ե՞րբ, հակառակ «Ալ Մոտ Ըլլամ Քեզի» հոգեւոր երգին որո՞ւ ակնարկուած ըլլալը լաւ չհասկնալնուս, քրիստոնէական բարոյագիտութեան առաջին կենդանի օրինակը առինք։

- Թէ ինչպէ՞ս եւ ե՞րբ, հակառակ ծամծմուած բառերով ամէն առաւօտ անհասկնալի «Առաւօտ Լուսոյ»ն կրկնելով, օր մը գիտակցեցանք թէ մեր կեանքի առաւօտը ամբողջ լուսաւորուած էր վարժարանի երդիքին տակ։

- Թէ ինչպէ՞ս եւ ե՞րբ, հակառակ Մեր բոլորին անվիճելի դժգոհանքին, Պր. Մատթէոսի բարակ ճիպոտէն, անդրադարձանք թէ այդ «կրթէ՛ մանուկը իր ճամբան սկսած ատէն»ին օրհնութիւնն էր։

- Թէ ինչպէ՞ս եւ ե՞րբ մեր սէրը եւ պաշտամունքը արթնցաւ հանդէպ Մեծարենցի «Հիւղ»ին, Վարուժանի «Աղօրիք»ին, «Սերմանող»ին, Ցեղի Սիրտին, Հացի Երգին եւ կամ փոթորկաշունչ Սիամանթոյի «Կարմիր Լուրեր»ուն եւ «Հոգեւարքի եւ Յոյսի Ջահեր»ուն։

Եւ ահա երբ յետադարձ ակնարկ մը նետենք Ճորճ Աբէլեանի վերջին տասը տարիներու ընթացքին «Եղեգնեայ Գրչով» խորագրուած շաբաթական հեռատեսիլի հաղորդումներուն իր երեսունամեայ մամուլով ելոյթներուն եւ իր բազում հրապարակախօսութիւններուն, հոն պիտի տեսնենք վերոյիշեալ կրթական, դաստիարակչական, մաքուր հաւատքի, անբասիր հայրենասիրութեան, լուսաւոր յոյսի եւ անմար պայքարի ամբողջական հաղորդաշար մը հրամցուած՝ տասնամեակներու վրայ երկարող ապրուած կեանքի մը կենդանի փորձառութեամբ

Ճորճ Աբէլեան Խաչակրութիւն դէպի Գարեգին Նժդեհի Շիրիմը

 ։

Կենդանի փորձառութեամբ։

Քրիստոս ըսաւ։ «Ան որ ինծի կը հաւատայ, թող իր անձը ուրանայ եւ իր խաչը վերցնէ եւ իմ ետեւես գայ»:

Լիբանան, Հայկազեան Համալսարան ուսանած օրերուն, Ցեղասպանութեան ոճիրը,  հայուն եւ օտարին անշեղ ուշադրութեան հրաւիրելու նպատակաւ, չընկրկեցաւ տառացիօրէն տառապանքի հսկայ խաչը շալակած, Պէյրութէն Պիքֆայայի յուշարձանը քալելով բարձրանալ։

Կենդանի փորձառութեամբ։

Հմայուած Գարեգին Նժդեհի ազգային գաղափարախօսութեամբ, Հայաստանի անկախութեան ընձեռնած առիթը օգտագործելով չուշացաւ ինիսունմէկ թուականին, ուխտը կատարելագործելով, բարձրանալ Խուստուփ լեռը իր հաւատարմութիւնն ու հաւատքը հաստատելու Նժդեհեան գաղափարախօսութեան։

Կենդանի փորձառութեամբ։

Հին Ջուղայի Հայոց գերեզմանատան խաչքարերու քանդումի ոճիրին դէմ ուղղուած զայրոյթի արտայայտութեան, բողոքի ցոյց կազմակերպողն էր՝ անյապաղ ուշացումով, ոտքի հանելով ժողովրդային խաւը, երբ մեր պետական մարմիններն ու ազգի աւագանին, դիւանագիտական բողոքագիրերու յղումը նկատի կ'առնէին։

Կենդանի փորձառութեամբ։

Երբ հետախոյզ գիտնական մը լոյս սփռեց սիոնական դաւադրութեան կապին հայոց ցեղասպանութեան կազմակերպչական հոլովոյթին մէջ, Ճորճը չուշացաւ կայծակնային արագութեամբ Լոս Անճելոս հրաւիրել հետախոյզ մասնագէտը, զինք եւ նիւթը ժողովուրդի լայն խաւերուն հրապարակաւ ներկայացնելու համար, մինչ քաղաքական աւագանին թագնուած «Political Correctness»ի վարագոյրի ետին, մինչեւ այսօր լուր կը մնան հայկական ցեղասպանութեան Ամերիկեան պետական ճանաչումի արգելքի ետին կեցող սիոնական լոպին ձաղկելու հարցով։

Կենդանի փորձառութեամբ:

Երբ իր հարիւրամեակի փառաշուք տօնախմբութենէն մի քանի շաբաթ առաջ միայն, ուսուցիչ, տնօրէն եւ դաստիարակ Մատթէոս Տէր Մատթէոսեանը անակնկալօրէն յաւէտ բաժնուեցաւ մեզմէ, ինք էր միակը որպէս ներկայացուցիչը բոլոր աշակերտներուն, որ Ֆրէզնոյի գերեզմանատան մէջ, ոչ այդքան հեռու վրիժառու Սողոմոն Թէհլիրեանէն, Պր. Մատթէոսի դագաղին դիմաց հաստատապէս «ԵՍ» պատասխանեց Պր. Մատթէոսի հայրենակից Սիամանթոյական աղերսանքին թէ՝ 

«Բայց ո՞վ պիտի բերէ, ո՞վ պիտի բերէ, ըսէ՜

Քու սրբազան մոխիրէդ ափ մը մոխիր

Մահուանս օրը իմ տրտում դագաղիս մէջ 

Հայրենիքը երգողի իմ աճիւնիս խառնելու...»

... ու խառնեց Ճորճը խաչքարի վերածուած մոխրագոյն «ափ մը մոխիր»ը, բերուած հայրենի դաշտերէն Պր. Մատթէոսի սրտին վրայ։

Կենդանի փորձառութեամբ։

Հայոց արդար դատի արթուն պահակն էր Ճորճը եւ կազմակերպիչը եօթանասունական թուականներու Ապրիլ 24եան ցոյցերուն։ Յատկապէս 1978ի Ապրիլ 24ի հանրածանօթ ցոյցը, որու ընթացքին պաշտպանելով իր եւ ցուցարարներու թրքական հիւպատոսարանի դիմաց բողոքելու արդար իրաւունքը, Ճորճը զոհը դառձաւ ոստիկանութեան հետ վայրագ բախումի ընդհարումներուն, առողջութեան մնայուն վնասներու գնով։ 

Կենդանի փորձառութեամբ։

Եւ մինչ մեր ընդհանրական ժողովրդային փորձառութիւնը եղած է Գեղամ Սարեանի բառերով հեռուէն կրկնել Մարտիկի երգը «թռչէի մտքով տուն», Ճորճը իր համեստ միջոցներով եւ զոհողութեամբ ձեռնարկեց զոյգ ուխտագնացութիւններու, Սուրիական ծննդավայրի, Կիլիկիոյ եւ պատմական Հայաստանի տարածքները, նկարելով մեր պատմական յուշակոթող - տաճար - եկեղեցի կառոյցները եւ ցուցադրելով զանոնք ժողովուրդի ամէնալայն խաւերու դիմաց, զարգացնելով անոնց միտքը եւ յագեցնելով անոնց կարօտի պապակը։

Կենդանի փորձառութեամբ։

«Մենք»ի տիպարն էր Ճորճը։ Եւ երբէք ոչ «ես»ի։ Հարաւային Գալիֆորնիոյ  նորագոյն գաղթօճախի կազմակերպման սկզբնական տարիներուն կենսատու եւ առանցքային դեր խաղաց

- ՀՄԸՄի Նաւասարդեան խաղերու սլացքին

- ՀՅԴ-ի Շանթ Կոմիտէութեան ստեղծման հոլովոյթին

- Համազգայինի կազմակերպչական եւ մշակութային գործունէութեան

- Ասպարէզ օրաթերթի կամաւոր աշխատակցութեան

Եւ աւելի ուշ Պաշտպան Հայրենեացի հիմնադրութեան մէջ:

Եւ այս բոլորը լռութեամբ, առանց թմբուկի ու տաւիղի, խոնարհութեամբ, զոհողութեամբ եւ ծառայութեան ոգիով։

Ու տակաւին կենդանի փորձառութենէն ո՞ր մէկը յիշեմ։Հալէպ Գոլէճի հայկական հարուստ գրադարանի փրկութեան գո՞րծը, որ իր յարմար հանգիստը գտաւ Պէյրութի Հայկազեան Համալսարանի գրադարանին մէջ,

Թէ

Գաղտնօրէն ու առանց թմբուկի Պէյրութ վէրադարձը մասնակցելու եօթանասունական թուականներու «նապաա»ի կռիւներուն, ուր կորսնցուց իր աջ ականջի լսողութիւնը։

Վերջին ճամբորդութեան նախորդող Երկուշաբթին, հակառակ իր ֆիզիքական ակներեւ տառապանքին, ժողովուրդին հետ իր հեռատեսիլի ծրագրով «եղեգնեայ գրչով» փող բոց ելանելու յարատեւող անխախտ կա՞մքը։

Թէ

Այդ տառապալից վիճակին Մէջ Սուրիոյ «Իտլիպ» գիւղաքաղաքին մօտ գտնուող Արմանազ գիւղի բնակիչներուն հայկական ծագում ունենալու ուսումնասիրութիւնը։

Եզակի երեւոյթ մըն է այս տղան։ 

Ծուռ մը արդարեւ։

Կեանքը կարելի եղաւ խլել իրմէ, բայց կարելի չեղաւ խլել ազգին ցաւը, ժողովուրդին սէրը, եւ հայրենիքի հանդէպ պաշտամունքը։

«Ափ մը մոխիր» ցանեց շատ մը հայրենազուրկ սրտերուն վրայ, բայց զլացաւ մեզի այդ պարտքը երբ ինք գնաց «ցանուելու» հայրենի եւ պապենական հողի սրտին մէջ։

Նկարագրելով Րաֆֆիի հերոսները, Մինաս Թէօլէօլեան կ՚ըսէ՝ «Մեր հերոսները մահը արհամարհեցին ու նայեցան բարբարոսներու աչքին, ուղիղ, անվախ եւ անխաբ»։

Ճորճը սակայն ի սէր ազգին կեանքը արհամարհեց ու նայեցաւ հմայքին, դիրքին, համբաւին ու հանգիստի աչքին ուղիղ, անվախ եւ անխաբ։Եզակի երեւոյթ էր Ճորճը։

Ազգին խիղճն ու արթուն պահակն էր Ճորճը։

Անոր կենսաբանական ծնունդն ու վախճանը խաբուսիկ են եւ անկարեւոր։

Ճորճ Աբէլեանները ծնունդ առած են Հայկով եւ Նահապէտին հուժկու բազուկներով արձակուած նետով, լուսաստղի մը նման սաւառնած են Հայոց պատմութեան երկնակամարին վրայ եւ կ'ուղղուին դէպի հայու մշտնջենական ապագան։

Իսկ մենք՝ սիրելի՛ Շաքէ, Աբէլեաններ եւ հարազատ բարեկամներ, այս օրերու բախտաւոր դիտորդներն ենք միայն։

«Ընդ եղեգան փող բոց ելաներ»:

Զաւէն Խանճեան

Նոյեմբեր 22, 2008

Ճորճ Ազատ Աբէլեան Գարեգին Նժդեհի Շիրիմին մօտ

New Armenian Words -1

New Armenian words I learned with their English transliteration and meaning. Courtesy Aghvorpaner.com.

Amarnaporp=Furious and inflamating like summer heat

Khetal = to glance at someone full of envy and hate

Dzadzgaked = the one who penetrates the heart who knows the secrets

Gaylag = a running drop

Hankaynatsnel = To turn a place to a mine

Djorom = pompous speech

Miabaghagh = monotonous

Mdadar = Carried by ideas or thoughts

Mrpodil = To need a nap, to be sleepy

Pnchel = To bring separate things together, to form a bunch

NAZARETH BERBERIAN: Forty Years of Service (an autobiography)

I met Nazareth Berberian, junior to me, in the A.R.F. “Zavarian” Student Association when he was in his teens as a naturally endowed and promising a publicist / journalist who was already contributing to "Aztag" Daily..  In 2011 Catholicos Aram I bestowed upon him the ecclesiastical order of St. Mesrob Mashdots for his four decades of service to the Diaspora Armenian press. The last few days the social media has been inundated with the news of his expulsion from the ranks of the Armenian Revolutionary Federation although he notes that no one in official capacity has informed him of his expulsion.  He had the attached biography published on October 20, 2011 in “Aztag” Daily, whose editor he became at the age of 22. I translated it for those interested to read.

Nazareth Berberian being awarded the Order of Saint Mesrob Mashdots 

" I was born in Nor Guygh, Aleppo in Syria on August 3, 1951. I lost my father Yeghia Nazareth Berberian (Եղիա Նազարէթի Պէրպէրեան) at the age of three. My mother Ovsanna Karayan (Ովսաննա Գարայեան) with her two children, my sister Ani Berberian (Անի Պէրպէրեան), who is two years older than me, returned to her parental home and henceforth we lived with my maternal grandfather Hagop Karayan (Յակոբ Գարայեան) who was endearingly known as Ghara Yaghoup (Ղարա Եախուպ) and my maternal grandmother Adel Cherchian (Ատէլ Չերչեան) and aunt Marie Karayan (Մարի Գարայեան) who was a teacher. The two sisters toiled and provided for our family.

 I attended the  “Zavarian” National School elementary school (Ազգային «Զաւարեան» վարժարան) until my second. In 1959 our family moved to Lebanon and settled in the Nor Sis neighborhood of Bourj Hammoud. I received my elementary education in the neighborhood’s “Loussinian” («Լուսինեան» ) School that was later renamed and is still known as “Aksor Kassarjian” School («Աքսոր Գասարճեան» վարժարան)) that had up to sixth grade. The principal was Antranig Ourfalian (Անդրանիկ Ուրֆալեան) who was a well-known intellectual, and A.R.F. activist and a long-time pedagogue.  My aunt Marie became a teacher in the kindergarten. It was she who encouraged me and instilled in me a love for letters. I owe my early age literary interest to her. 

In the later years of my elementary education I became a member of the neighborhood’s A.R.F. “Kristapor” Pupil (պատանեկան) Association which became another school for me as well as to many of my contemporaries. We had Minas Minassian as our youth leader. He was an unassuming person and did not have any particular education, but he best exemplified the cherished values of  Armenian Revolutionary Federation combatants and had an uncanny ability to pass on to us their ideals and ethical values.   

After my elementary education I attended for one year “Gentats” School («Կենաց» վարժարան) where I had the legendary poet Jaque Hagopian’s sister as a teacher. I continued my middle school and high school education in the first newly established  national high school, the  “Levon and Sophia Hagopian” College  ( «Լեւոն եւ Սոֆիա Յակոբեան» քոլեճ) from which I graduated as one of its first graduates. The principal was Garo Bedrossian (Կարօ Պետրոսեան). Among the most memorable teachers I had there, were Haigaz Tererian (Հայկազ Թրթռեան), Nazareth Seferian (Նազարէթ Սէֆէրեան), Baghdo Mandoyan (Պաղտօ Մանտոյեան) and especially the famous writer and literary critic Boghos Snabian (Պօղոս Սնապեան) to whom I owe my early venture what became my career in service of the Armenian press. 

The last few years of my high school had a decisive impact on my evolution as an A.R.F.er. I became an active member of the A.R.F. “Zavarian”  Student (աշակերտական) Association in Bourj Hammoud. It became the venue that molded my generation. In those years the “Zavarian” Student Association was the only mixed A.R.F. association for  both boys and girls. It was associated with the “Zavarian” College Student (ուսանողական) Student Association and was comprised of two chapters; one in Bourj Hammoud and the other in Beirut. It continued to function in this manner until 1973 when A.R.F. Youth Association was established with its chapters. In December 1972 upon the decision of the A.R.F. World Council, the Bureau embarked upon harmonizing the Diaspora wide A.R.F. Youth associations and established the office of the A.R.F. Bureau for Youth Affairs to oversee the matter.

Beginning the 1969-1970 academic year, my career path started taking shape. After completing the science section of the  First Baccalaureate, I chose journalism for my career. After I successfully passed the arts section of the Second Baccalaureate in Arabic, I started attending the State University of Lebanon and enrolled in its newly established school of journalism. At the time the State University of Lebanon was the only university that granted  license in  journalism. Secondly, I also started contributing to the “Aztag” Daily without being formally part of its  editorial board, which I joined in 1971 when “Aztag” Daily ventured into publishing  in eight pages.  Thirdly, I was transferred to the “Zavarian” Student Association after my six months long education I took my vows and became a member of Armenian Revolutionary Federation.

LtoR: Berberians: Eva Nazareth, Khajag, Ani

The venture into the “Aztag” Daily’s publication in eight pages constituted the great schooling of my career as a publicist. It gave me the forum to put in use whatever I learned in the university. I had the opportunity to work with my former literature teacher Boghos Snabian, who for a time was in charge and was the main editor of the daily’s section for national affair. I also had the opportunity to become the junior collaborator of historian, and nationally known activist Yervant Pampoukian to whom the A.R.F. had trusted the overall administration and the directive of the eight pages long “Aztag” Daily.  That collaboration shaped my  character as a publicist and instilled me to be self-critical to engage in critical evaluation as a publicist.   

I learned a lot in those years  from the senior collaborators of the editorial board, such as Dikran Voskouni (Տիգրան Ոսկունի) who was the main editor and in charge of the news section; Barkev Shirinian-Hraztan (Պարգեւ Շիրինեան-Հրազդան) who was responsible for checking the spelling of the manuscripts received and on the print ready layout. I had great teachers who tought me the challenges the Armenian press faced in checking the spelling and in laying out the paper and how to cope with the challenges for publication. I had also great teachers who were engaged in type setting and in the pagination of the daily, especially brothers Vartkes and George Donabedian (Վարդգէս եւ Ճորճ Տօնապետեան) and Manoug Kozanjian (Մանուկ Գոզաճեան). For all practical purposes, in “Aztag”, I attended all the required classes for the successful publishing of an Armenian daily.

In 1973 (note: 22 years old), Boghos Snabian was tasked to be the editor of the literary monthly “Pakin” («Բագին»). I was tasked to shoulder his responsibilities as the main editor of “Aztag” Daily. It was the last year of my university education.  I was also elected the chairman of the A.Y.F. Zavarian Student Association. I had the busiest years of my life during those years. In when in 1975 the Lebanese civil broke,  “Aztag”  literally became my home along with the A.R.F. “Ara Yerevanian” Center which was a few meters away from Aztag building.

In August 1977, I got married and formed my family with Eva Dervishian who was my collaborator in “Aztag”. We had jointly started  editing the Lebanese Armenian community page in the eight pages “Aztag” Daily from its inception. We have three children Khajag, Shaghig and Hrag. They are 32, 30 and 27 years old.

The Bureau that was elected during the 22^nd A.Y.F. World Council, that took place in January 1982,  invited me to be part of the A.R.F. central organ “Troshag” («Դրօշակ»). From 1969  it was being published as  “Aztag Weekly-Troshag” («Ազդակ Շաբաթօրեակ-Դրօշակ») in Beirut. I was appointed  Assistant  to  Sarkis Zeilian who was the editor of “Troshag” and was a member of the Bureau and was in  charge of the A.R.F. press. He played an important role in charting the path of my service. After  the abduction and the disappearance of our leader in 1985 by so called Armenian mercenaries, the 23th A.R.F. World Council  In 1985 decided to transfer the Bureau from Lebanon to Athens, in Greece. The “Troshag” editorial board was also transferred and I was entrusted as its. main editor.

“Troshag” bi-weekly started to be published from March 1986 and became the period where my life, as the editor and as a party member, became marked by my close collaboration with the long standing A.R.F. Bureau representative Unger Hrayr Maroukhian. Our unfortunate leader had an abiding faith, bordering to worship, in the Armenian Revisionary Federation and to what it stood for.  Regretfully the first president of the re-established Republic of Armenia, unjustly expelled him from Armenia in June 1992. He was a giant who gave new vigor to the Armenian Revolutionary Federation to continue on carrying its mission. From 1986 to 1994, until his mental stroke that kept him bedridden and in a vegetative state, Hrayr Maroukhain, through “Troshag” became the vanguard who invigorated the A.R.F. Personally the period marked the era that gave new impetus to me and to the other editors. 

I continued as the editor of the “Troshag” until 2005. «Դրօշակ»ի խմբագրութիւնը վարեցի մինչեւ 2005 թուականը: On Janauary 1999, the editorial board was moved to Yerevan and “Troshag” continued to be published from there. In those years my family remained in Athens and I continued to work in Yerevan for the eight months of the year. In 2005, the A.R.F. Bureau decided to temporarily halt the publication of the organ to have it published in new format.  As a staff member of the A.R.F. Bureau, I was tasked with other responsibilities until 2008 when Bureau of the 29^th A.R.F. World Council decided not to keep me on the staff any longer.

From that date and on, I serve on the Board of the A.R.F. official publication “Azad Or” as a tenured contributor who keeps a daily column called “Notebook“ (ՅուշատետրՕ that covers events in Armenian history that happened on that day. From 2009 and on I have been contributing to  “Asbarez” Daily an article a week titled “ The Day’s Reflection.”

Բնագիրը՝

ՄԱՄԼՈՅ ԾԱՌԱՅՈՒԹԵԱՆ ՔԱՌԱՍՆԱՄԵԱԿԻ ԱՌԻԹՈՎ-ԻՆՔՆԱԿԵՆՍԱԳՐԱԿԱՆ

October 20, 2011 5:45 AM

ՆԱԶԱՐԷԹ ՊԷՐՊԷՐԵԱՆ

Ծնած եմ Նոր Գիւղ (Հալէպ, Սուրիա), 3 օգոստոս 1951-ին: Երեքտարեկանիս կորսնցուցած եմ հայրս` Եղիա Նազարէթի Պէրպէրեանը: Մայրս` Ովսաննա Գարայեանը իր երկուզաւակներով (քոյրս` Անի Պէրպէրեանը երկու տարիով մեծ է ինձմէ) վերադարձած է հօրենական տունը եւայնուհետեւ ապրած ենք մեծ հօրս` Յակոբ Գարայեանի (Ղարա Եախուպ), մեծ մօրս` Ատէլ Չերչեանի ումօրաքրոջս` Մարի Գարայեանի հետ, որ ուսուցչուհի էր: Երկու քոյր աշխատած ու պահած են մեր ընտանիքը:

Մինչեւ նախակրթարանի Բ. դասարանը յաճախած եմ Նոր Գիւղի Ազգային «Զաւարեան» վարժարանը: 1959-ինընտանեօք տեղափոխուած ենք Լիբանան, ուր հաստատուած ենք Պուրճ Համուտի Նոր Սիս թաղամասը: Նախակրթական ուսումս ստացայ թաղի ազգային վարժարանին մէջ, որ այդ ժամանակ «Լուսինեան» կըկոչուէր (հետագային վերանուանուեցաւ եւ մինչեւ այսօր ծանօթ է իբրեւ Ազգային «Աքսոր Գասարճեան» վարժարան) եւ մինչեւ վեցերորդ դասարան ունէր: Տնօրէնը ազգային-հասարակական ծանօթ գործիչ, մտաւորական եւ երկարամեայ մանկավարժ Անդրանիկ Ուրֆալեանն էր: Նոյն վարժարանին մէջմանկապարտիզպանուհի եղաւ մօրաքոյրս` Մարին, որուն շունչին եւ խրախուսանքին կը պարտիմ կանուխտարիքէս իմ մէջ զարգացած գրական հետաքրքրութիւններս:

Նախակրթարանի վերջին տարիներուս անդամակցեցայ թաղի ՀՅԴ «Քրիստափոր» պատանեկան միութեան, որերկրորդ դպրոց մը եղաւ ինծի եւ իմ սերունդէս շատերուն համար: Իբրեւ վարիչ ունեցանք դաշնակցականիխոնարհ, այլեւ օրինակելի նուիրեալ տիպար մը` Մինաս Մինասեանը, որ թէեւ յատուկ ուսում չունէր, բայցԴաշնակցութեան յեղափոխական` գաղափարական եւ յատկապէս բարոյական աւանդն ու ոգին փոխանցելու եւներշնչելու բացառիկ ընդունակութիւն ունէր:

Նախակրթարանէն ետք մէկ տարի Տպայայի «Կենաց» վարժարանը յաճախելէ ետք (ուր ուսուցիչ ունեցայտաղանդաւոր բանաստեղծ Ժագ Յակոբեանը), միջնակարգ եւ երկրորդական ուսումս շարունակեցի ՊուրճՀամուտի առաջին ազգային երկրորդական վարժարանին` նորաբաց «Լեւոն եւ Սոֆիա Յակոբեան» քոլեճի մէջ, որուն շրջանաւարտ առաջին սերունդներուն մաս կազմեցի: Տնօրէնը Կարօ Պետրոսեանն էր, իսկ անմոռանալիուսուցիչներուս շարքին էին` Հայկազ Թրթռեանը, Նազարէթ Սէֆէրեանը, Պաղտօ Մանտոյեանը եւ մանաւանդմեծանուն գրող, գրական-քննադատ եւ հրապարակագիր Պօղոս Սնապեանը, որուն կը պարտիմ վաղաժամմուտքս մամլոյ ծառայութեան ասպարէզ:

Երկրորդականի աշակերտութեան վերջին տարիներս վճռորոշ նշանակութիւն ունեցան դաշնակցականի իմկազմաւորումիս մէջ: Անդամակցեցայ եւ աշխուժ մասնակցութիւն բերի ՀՅԴ «Զաւարեան» աշակերտականմիութեան Պուրճ Համուտի մասնաճիւղին: Աշակերտականը եղաւ գաղափարական իսկական հնոց մը մերսերունդին համար: Ատենին աշակերտականը նորահաս սերունդին դաշնակցական միակ երկսեռկազմակերպութիւնն էր. պատանեկանները դեռ երկսեռ չէին դարձած: ՀՅԴ «Զաւարեան» ուսանողականմիութեան կապուած աշակերտական միութիւնը իր երկու` Պէյրութի եւ Պուրճ Համուտի մասնաճիւղերով գործեցմինչեւ 1973 թուականը, երբ փոխարինուեցաւ նորաստեղծ ՀՅԴ Լիբանանի երիտասարդական միութեանմասնաճիւղերով: (1972-ի դեկտեմբերին գումարուած ՀՅԴ 20-րդ Ընդհանուր ժողովի որոշումով` օրուանԲիւրոն ձեռնարկեց ՀՅԴ երիտասարդական միութեանց համագաղութային ցանցի կազմութեան եւ կեանքի կոչեցՀՅԴ Բիւրոյի երիտասարդական հարցերու կեդրոնական գրասենեակը):

1969-1970 կրթական տարեշրջանէն սկսեալ կեանքս մտաւ իր այժմու հունին մէջ: Մէկ կողմէ Ա. պաքալորէան«գիտական» բաժնի մէջ ստանալէս ետք, ուսումս շարունակելու համար ընտրեցի հրապարակագրութիւնը, Բ. պաքալորէան «Փիլիսոփայութեան» (արաբերէն լեզուով) ճիւղին մէջ տուի եւ յաջողեցայ մտնել Լիբանանիպետական համալսարանի նորաբաց «Հրապարակագրութեան կաճառ»ը, որ այդ շրջանինհրապարակագրութեան մէջ լիսանս տուող միակ համալսարանն էր երկրին մէջ: Միւս կողմէ` սկսայաշխատակցիլ «Ազդակ»ին, առանց որ ուղղակի խմբագրութեան մաս կազմեմ. խմբագրութեան միացայ 1971-ին, երբ «Ազդակ»ը թեւակոխեց ութէջեայ ամէնօրեայ հրատարակութեան շրջանը: Երրորդ` աշակերտականէնփոխանցուեցայ ուսանողական միութիւն, որուն դաստիարակչական պատրաստութեան վեցամսեայ շրջանըաւարտելէս ետք կատարեցի դաշնակցականի երդումս եւ դարձայ կուսակցական:

Ութէջեայ «Ազդակ»ը եղաւ հրապարակագրական իմ կազմաւորումիս մեծ դպրոցը: Ինչ որ համալսարանին մէջսորվեցայ, «Ազդակ»ի յարկին տակ գործնապէս կիրարկելու լայն հնարաւորութիւն ունեցայ: Գրականուսուցիչիս` Պօղոս Սնապեանի կողքին (որ այդ ժամանակ մեր թերթի ներքին էջերու ազգային-կուսակցականնիւթերու գլխաւոր խմբագիրն էր), բախտը ունեցայ կրտսեր գործակիցը ըլլալու պատմաբան եւ ազգային-հասարակական ծանօթ գործիչ Երուանդ Փամպուքեանի, որուն վստահուած էր ութէջեայ «Ազդակ»ինտնօրէնութիւնն ու կուսակցական պատասխանատուութիւնը. այդ գործակցութիւնը մէջս թրծեց հանրային-ազգային-կուսակցական կեանքին քննադատական եւ ինքնաքննադատական ոգիով մօտենալուհրապարակագրական նկարագիրը: Գործնապէս շատ բան սորվեցայ «Ազդակ»ի այդ շրջանի խմբագրութեանաւագ գործընկերներէս` Տիգրան Ոսկունիէն, որ արտաքին էջերու եւ լրատուական բաժնի գլխաւոր խմբագիրնէր, Պարգեւ Շիրինեան-Հրազդանէն, որ ձեռագիրներու եւ շարուած նիւթերու գլխաւոր սրբագրիչ-ստուգողն էր: Հայերէնի եւ հրապարակագրական ոճի ու հեւքոտ աշխատանքի լաւ ուսուցիչներ ունեցայ մեր գրաշարական եւէջադրումի անձնակազմը, յատկապէս Վարդգէս եւ Ճորճ Տօնապետեան եղբայրներն ու Մանուկ Գոզաճեանը: Փաստօրէն «Ազդակ»ի մէջ, այսպէս ըսուած, բոլոր դասարաններէն անցայ…

1973-ին, երբ Պօղոս Սնապեան կոչուեցաւ «Բագին» ամսագրի լիաժամ խմբագրի պաշտօնին, «Ազդակ»ի մէջգլխաւոր խմբագրի իր պատասխանատուութիւնը վստահուեցաւ ինծի: Համալսարանի վերջին տարիս էր: ՆաեւՀՅԴ Զաւարեան ուսանողական միութեան ատենապետ ընտրուած էի: Կեանքիս ամէնէն եռուն օրերը ունեցայայդ շրջանին: Իսկ երբ 1975-ին բռնկեցաւ Լիբանանի քաղաքացիական պատերազմը, բառին բուն իմաստովկեանքիս տարիները անցան «Ազդակ»ի տան եւ քանի մը մեթրի հարեւանութեան վրայ գտնուող ՀՅԴկեդրոնական ակումբին` «Արա Երեւանեան Ժողովրդային տան» յարկերուն տակ:

Ձախէն աջ` Էվա Պէրպէրեան, Նազարէթ Պէրպէրեան, Խաժակ Պէրպէրեան եւ Անի Պէրպէրեան

1977-ի օգոստոսին ամուսնացայ եւ ընտանեկան օճախս կազմեցի Էվա Տէրվիշեանի հետ, որ եղած էրտարիներու գործընկերս «Ազդակ»ի յարկին տակ. միասին սկսած էինք խմբագրել ութէջեայ «Ազդակ»ի, առաջին իսկ օրերէն, լիբանահայ ազգային կեանքի լրատուութեան եւ յօդուածագրութեան էջը: Ունինք երեքզաւակ` Խաժակ, Շաղիկ եւ Հրակ (յաջորդաբար 32, 30 եւ 27 տարեկան են հիմա):

1982-ին, յունուարին գումարուած ՀՅԴ 22-րդ Ընդհանուր ժողովին կողմէ ընտրուած Բիւրոն զիս հրաւիրեց մասկազմելու ՀՅԴ կեդրոնական օրկան «Դրօշակ»ի («Ազդակ Շաբաթօրեակ-Դրօշակ» անունով այդ ժամանակ կըհրատարակուէր Պէյրութ, 1969-էն սկսեալ) խմբագրութեան: Օգնական խմբագիր նշանակուեցայդաշնակցական արժանաւոր գործիչ, ՀՅԴ Բիւրոյի անդամ, դաշնակցական մամուլի պատասխանատու եւ«Դրօշակ»ի խմբագիր Սարգիս Զէյթլեանի, որ կարեւոր դեր ունեցաւ հետագայ իմ ծառայութեանս ուղինհունաւորելու առումով: 1985-ի մարտին հայանուն վարձկաններու անարգ հարուածին զոհ գացած մերղեկավար ընկերոջ առեւանգումէն ու անհետացումէն ետք նոյն տարուան ամառը գումարուած ՀՅԴ 23-րդԸնդհանուր ժողովի որոշումով, նորընտիր ՀՅԴ Բիւրոն կեդրոնական իր գրասենեակը տեղափոխեց ԼիբանանէնԱթէնք (Յունաստան): Տեղափոխուեցաւ նաեւ «Դրօշակ»ի խմբագրութիւնը, որուն գլխաւորպատասխանատուութիւնը վստահուեցաւ ինծի:

1986-ի մարտին սկսաւ «Դրօշակ»ի երկշաբաթեայ հրատարակութեան այս նոր շրջանը, որ իմ խմբագրական եւկուսակցական կեանքիս մէջ յատկանշուեցաւ ՀՅԴ Բիւրոյի երկարամեայ ներկայացուցիչ ընկեր ՀրայրՄարուխեանի հետ սերտ գործակցութեամբ: Դաշնակցութեան Խօսքին եւ դաշնակցական մտքին հանդէպպաշտամունքի աստիճան հաւատք ունեցող ղեկավար գործիչ էր տարաբախտ մեր ընկերը, որունվերանկախացեալ Հայաստանի Հանրապետութեան անդրանիկ նախագահը, 1992-ի յունիսին, անարդարօրէնհայրենիքէն արտաքսեց եւ անհիմն վերագրումներով փորձեց արատաւորել: Դաշնակցական գործի եւյեղափոխական վերաթարմացման մեծ հսկայ մըն էր Հրայր Մարուխեան, որ նաեւ թեւ ու թռիչք տուաւԴաշնակցութեան ազգային-գաղափարական եւ մտաւորական վերաշխուժացումին: 1986-էն մինչեւ 1994-ի իրդժբախտ ուղեղային կաթուածը, որ անկենդան անկողնին գամեց զինք, Հրայր Մարուխեան հանդիսացաւ«Դրօշակ»ի եւ այդ ճամբով դաշնակցական մամուլի ողջ ընտանիքին երիտասարդական վերանորոգմանյառաջապահը: Անձնապէս մամլոյ իմ ծառայութեանս ամէնէն թեւաւոր շրջանը եղաւ այդ գործակցութիւնը, որովհետեւ դաշնակցական առաջնորդող ու պատասխանատու խօսքի հորիզոնը լայն բացուեցաւդաշնակցական խմբագիրներուս եւ ընդհանրապէս մտաւորականներուս առջեւ: Այդ նուաճումին մէջ վճռորոշդեր ունեցաւ Հրայր Մարուխեան:

«Դրօշակ»ի խմբագրութիւնը վարեցի մինչեւ 2005 թուականը: 1999-ի յունուարէն սկսեալ «Դրօշակ»իխմբագրութիւնը հաստատուեցաւ Երեւան, ուրկէ եւ շարունակուեցաւ մեր պաշտօնաթերթին հրատարակութիւնը: Այդ տարիներուն, ընտանիքս Աթէնք մնալով հանդերձ, ես տարին ութ ամիս ապրեցայ եւ գործեցի Երեւանի մէջ: 2005-ին ՀՅԴ Բիւրոն ժամանակաւորապէս դադրեցուց օրկանին հրատարակութիւնը` նոր պատկերացումովվերահրատարակելու մտօք, իսկ ինծի յանձնարարուեցան, իբրեւ Բիւրոյի աշխատակազմի անդամ, խմբագրականայլ պարտականութիւններ: Այդպէս շարունակուեցաւ կեանքս մինչեւ 2008, երբ ՀՅԴ 29-րդ Ընդհանուր ժողովէնընտրուած Բիւրոն իր աշխատակազմին մէջ չպահեց զիս:

Այդ թուականէն ասդին մաս կը կազմեմ Յունաստանի ՀՅԴ պաշտօնաթերթ «Ազատ Օր»ի խմբագրութեան` իբրեւմնայուն աշխատակից, որ կը պահէ «Յուշատետր» վերտառութեամբ ամէնօրեայ սիւնակ մը` ներկայացնելովայդ օրուան զուգադիպող դէմքեր ու դրուագներ հայ ժողովուրդի կեանքէն:

2009-էն սկսեալ կանոնաւորաբար կ՛աշխատակցիմ նաեւ «Ասպարէզ»ին` «Օրուան մտածումը» վերտառութեամբ շաբաթական յօդուածով մը: