The Six-Day War: He is not a traitor

Vahe H Apelian 

A snap shot of my Egyptian stamps collection.

June 5, 1967 was a Monday and on that Monday morning I was in the Jafet Library of the American University of Beirut, studying for my final examinations when a crowd of students rushed in shouting that the war with Israel has started. All those in the library left and headed to the students hang out, in front of the West Hall where speakers were already set and were broadcasting what came to be known as Six-Day War.

 Wikipedia notes the following about that war: “The Six-Day War or June War (War of 1967), also known as the 1967 Arab-Israeli War or the Third Arab-Israeli War, was fought between June 5 and June 10, 1967, by Israel and the neighboring states of Egypt [known then as the United Arab Republic (UAR)], Jordan, and Syria. The war began with a large-scale surprise air strike by Israel on Egypt. The outcome was a swift and decisive Israeli victory. Israel took effective control of the Gaza Strip and the Sinai Peninsula from Egypt, the West Bank and East Jerusalem from Jordan, and the Golan Heights from Syria”.

On June 9, as negotiations for cease fire were ongoing, president Nasser resigned naming Vice-President Zakaria Mohieddin as his successor. June 9 was a Friday and I happened to be in the inn – Hotel Lux – my father ran. The lady who cleaned was so distraught that she could not carry her job confiding her predicamant to my mother. She was utterly distraught that president Nasser had resigned. To placate her my mother told her not to worry for the Egyptians would not let him resign. Lo and behold, my mother’s words of comfort turned out to be prophetic. Massive popular demonstrations broke in Egypt as in Lebanon and in fact in the entire Arab world, refusing to accept president Nasser’s resignation.

Simply said, the Arab pride could not and would not put up with further humiliation and accept the further humiliation of their leader defeated by Israel. Nor would the Arab pride consider president Nasser a traitor.  I have no recollection of having read any Egyptian and Lebanese of Armenian speaking in favor of the resignation of Nasser. Were they faking? I do not think so. Did they dismiss Nasser’s resignation on the pretext that it does not pertain to them as ethnic Armenian citizens of Egypt and Lebanon?  I do not think so. And when Nasser died in 1970, his funeral drew millions of Egyptians and his death was mourned across the Arab world.

Now let us get to our own war and to the PM Nikol Pashinyan under whose watch, we all know, Armenia waged its last war and lost.

Armenia lost the second Artsakh war and signed the cessation of the war with Azeris brokered by Russia on November 9/10, 2020. Two days later, Levon Sharoyan reported what was being said on the Turkish media about the war Armenia lost and the post war government of Armenia, claiming that the post Nikol Pashinyan led government should be acceptable by Turkey. The actual wording in translation is: “"Pashinyan will most likely leave his seat. The new Armenian government must be a government "sponsored" by Turkey."". 

Fortunately, that did not happen and the Armenians reelected the same government. But, instead upholding the tenacity of the Armenians - as citizens of Armenia - a ceaseless verbal assault on the PM took hold in the Diaspora accusing him being a traitor. The accusation continues  to this day in Diaspora. I am born, raised and live in Diaspora and have willfully not exercised my birthright of returning to Armenia. Naturally it is the stand of Diaspora that matters me the most. 

An individual calling a government official traitor, in case of Nikol Pashinyan the citizens of Armenia elected, is one thing. But calling the PM of Armenia a traitor on behalf of a global organization is altogether a different matter. The former may claim that it is his or her opinion and right to voice opinion as a matter of free speech. But a global Diaspora be it ARF or some other organization, does not have that luxury. For all practical purposes any organization extra judicially accusing someone of treason, and labeling the person a traitor, is a tacit call to its members and supporters to take matters into their own hands.  We all can surmise what that may entail. 

Note: Post November 10, 2020: what does the Turkish media say?

http://vhapelian.blogspot.com/2020/11/post-november-10-2020-what-does-turkish.html

 

 

 

Another Nikol Pashinyan marathon press conference: random thoughts

Vahe H Apelian

Snapshots of the PM Nikol Pashinyan's January 31,2025 Conference

I listened to the Prime Minister’s press conference. It surely takes stamina to confront reporters, especially Armenian reporters, for 4 hours 33 minutes and 56 seconds. Nikol Pashinyan seems to be endowed with such a stamina. He showed no sign of tiredness to the very end of the marathon press conference. Nikol Pashinyan seems to welcome such marathon press conferences.  

This press conference had the same arrangement.  The PM was seated at the desk with Mrs. Nazeli Baghdassarian, the PM’s press secretary. The PM first presented a summary of the government newest policies and invited the reporters to question him on the issues he presented or others as well that concern them. Afterwards Mrs. Nazeli explained that each reporter is given two minutes to frame one or two questions and that there will not be a follow-up questioning after the PM response to the questions they raised. She invited the reporters to respect the ruling.

 Subsequently she invited the reporters one by one. Each reporter first introduced itself and its affiliated news outlet and framed their concerns in a question or two. The reporters seemed to continue on remaining standing throughout the PM’s response. 

I do not recall how was the wording in the background during the previous press conferences. But during this last, January 31, 2025 conference, the wording for the Government of the Republic of Armenia was in three languages, naturally in Armenian, followed by English and Russian.

Obviously, the reporters asked all sorts of questions that naturally also had to do with Armenia’s relations with its neighbors and were not only confined to the laws and regulations that govern their day to day lives as citizens of Armenia.

I watched the conference in its entirety.  Much like Avo G Boghossian, who reported having watched the press conference, the following also came to my mind.

Surely the questions that were asked during the press conference, interest the global Armenians.  But a significant number of Armenians live in the Diaspora and do not know Armenian and therefore did not follow the press conference. That is a fact of our lives as the global nation we are. But the tremendous advances in technology will enable all interested Armenians to follow press conferences aided by their personal devices that will be translating the Armenian to many languages we speak nowadays.  Armenians have never been connected as we are nowadays. It is our era, lest we let it slip through our fingers.

During his meeting with the Swiss Armenian community representatives, the issue of Armenian literacy came about. Fewer Armenians nowadays speak Western Armenian than they did a few decades ago. However, the PM noted that there is also. a fairly large group of Armenians in Armenia, who are functionally illiterate in literate Armenian. Their knowledge of Armenian is confined to the mundane. The PM noted the government is engaged in a drive that will significantly change the Armenian school landscape in Armenia with schools being planned and constructed all over the country. 

Naturally, there will be a segment of the Armenians who will understand the PM well, but will perceive what the PM said according their engrained perception of the PM. I do not mean to say that they will deliberately distort what the PM said for political reasons, which, let us face it, although unethical, is an inherent part of any open, democratic society, surely in Armenia as well. But it is unusual when it trickles down to Diaspora and transcends opinion into hard core political stands.

The news of the PM’s conference will soon dominate the Armenian press. There will be commentaries. Most will react and regurgitate what they read having not heard the conference themselves to formulate their own opinons. That too is part of life. The reality is that the PM’s press conference and the grilling by reporters will not change much people's perceptions about the PM. Nikol Pashinyan up-ended the Armenian politics in 2018 with the popular revolt he led, the Velvet Revolution. For reasons we know well, perceptions and attitudes towards the PM are very much set by now, marathon press conference or not.

As to myself, I find Armenia a much better functioning state than it ever was. I find no reason to change my favorable perception of Armenia and its governance, after dutifully listening to the PM’s marathon conference. On the contrary, I find a government, led by a tireless PM who is hard at work to safeguard the Soviet Armenia’s territorial legacy to us, as the prosperous, secure, free, independent, democratic Armenia in the making, in peace with all its neighbors.

Diaspora Journalism

Vahe H. Abelian

 

A few days ago, on January 25, Prime Minister Nikol Pashinyan met with representatives of the Armenian community of Switzerland. The meeting has lasted an hour, five minutes and few more seconds, based on the length of the video recording of the meeting, the Prime Minister posted on his Facebook page. I watched and listened the entire video, twice.

During the meeting, many issues were raised, such as Diaspora-Homeland relations, the need for school in the Diaspora as well as in Armenia, Armenian illiteracy in Diaspora as well as in Armenia, volunteering, the relations between the state and the church, as well as the need to study and understand our history.

As is his custom, the Prime Minister raised issues that, yes, we have not addressed in the Diaspora, such as the alarming exodus from the Diaspora. At first glance, it may seem surprising to claim exodus from Diaspora. The Armenians have a word for the entity that is beyond boarders of Armenia and that word is Ardasahman (արտասահման), which literally means beyond the border. An Armenian may live in ardasahman but  may not be part of the Diaspora. The latter implies an entity made up of political, cultural, social, athletic, religious institutions. Indeed, the Diaspora has been experiencing an alarming exodus from Diasproa. There is precipitous decline everywhere, in church attendance, in joining Armenian cultural, social, atheletic organizaitons, in attending Armenian schools. 

In terms of recognizing our history, the Prime Minister said the following, almost verbatim: “We need to go back to our history of genocide and understand what happened and why it happened and how we process it and from what sources we process it. How is it that there was no agenda for genocide in 1939, how is it that an agenda for genocide appeared in 1950?” 

The Prime Minister alluding going back to our history, was a thirty seconds long reflection. It can be heard between 19 to 21 minutes of the video recording of that meeting.  As to the time frame the PM alluded to, it is my impression that the Prime Minister meant the years of Stalinist dictatorship, during which genocide was apparently not on the agenda. Let us not forget that the dates the PM mentioned, 1939 -1950, coincide with the period of the brutal Stalinist persecution and its immediate aftermath.

A few days later, the Armenian diaspora journals reacted to the PM meeting with the Swiss Armenian representiaves, but only to that 30-seconds long reflection. I am refering to Horizon Daily, which sees the light of day in Canada defying its cold and snowy weather. Horizon newspaper criticized the Prime Minister for “making statements that distort the reality of the Armenian Genocide violate the just demands of the Armenian nation.” 

 It was expected that the rest of the diaspora would soon follow suit. It did. Similar articles appeared critcising the PM in the Armenian Weekly, in the Aztag Daily, in Keghart.com on line journal. The former FM Vartan Voskanian did the same on his Facebook page, but opted to remove it later.

The pundits who penned these articles dismissed the many esteemed Swiss Armenian community representatives assuming them to be stupid or unconcerned that the PM allegedly denied or questioned the genocide to them and they, not only accepted it and let it go, and for the next 45 minutes continued to engage with the PM over issues concerning the Diaspora and the Homeland. 

I have already noted that I watched the recording twide. But I cannot assure myself that all the commentators did the same and formulated their own opinions and not reacted echoing each other. Simply said, the opinions expressed in the articles I read, were mirror images. That is how press is nowadays, given to extremism and sensationalism. When reporting on the state of the streets after a heavy rain, reporters stand in the deepest pool of water they can find and report from there. That is how the Diaspora Armenian press is too, resorting to politicized commentaries to the hilt, when the Diaspora press is expected to be circumspect, heedful, Շրջահայեաց in Armenian. 

As to the meeting, I found it be constructive. It ended with applause. It is my opinion the applause was not out of common courtesy. Judging from the facial expressions and boyd postures, but there seemed to be genuine rapport between the PM and the Swiss community representatives, over the many issues that were raised in that over one hour long recorded meeting.

 

Link to the Armenian: Հայ Լրագրութեան մեղսակցութեամբ:

http://vhapelian.blogspot.com/2025/01/blog-post.html

 

 

.

 

Հայ Լրագրութեան մեղսակցութեամբ

Վահէ Յ Աբէլեան

 Վարչապետ Նիկոլ Փաշինեանը Զուիցերիոյ հայ համայնքին ներկայացուցիչներու հետ հանդիկում մը ունեցած է քանի մը օր առաջ, 25 Յունուար-ին։  Տեսակցութիւնը  տեւած է մէկ ժամ, հինք վարկեան եւ քանի մը երկվարկեաններ՝ ակնարկելով ֆէյսպուքին վրայ վարչապետին զետեղած հանդիպումին տեսաձայներիզէն։ վիտիոն ամբողջութեամբ դիտեցի եւ ունկնդրեցի, երկու անգամ։

Տեսակցութեան ընթացքին բազմաթիւ հարցեր արծարծուեցան, ինչպէս՝ սփիւռք, հայրենիք, սփիւռք-հայրենիք յարաբերութիւն, դպրոցի անհրաժեշտութիւն սփիւռքի մէջ, ինչպէս նաեւ Հայաստանի մէջ. հայերէն գրելու-կարդալու կարողականութիւն սփիւռքի մէջ, ինչպէս նաեւ Հայաստանի մէջ. պետութիւն եւ եկեղեցի յարաբերեութիւն, ինչպէս նաեւ մեր պատմութեան ուսումնասիրութեան եւ հասկացողութեան անհրաժեշտութիւն։

Ըստ իր սովորութեան, վարչապետը արծարծեց հարցեր որոնցմէ ոմանց մասին՝ այո, չենք անդրադարձած՝ ինչպէս սփիւռքէն սոսկացնող արտագաղթը։ Առաջին ակնարկով զարմանալի պիտի թուի թէ ինչպէ՞ս կարելի է սփիւռքէն արտագաղթել։ Անոնք որոնք հետաքրքրուած են կրնան մէկ ժամուայ տեւողութիւն ունեցող այդ հանդիպմումին -վիտիո-ն – դիտել, ունկնդրել, եւ ապա հարց տալ։ Ո՞վ է սփիւռքահայ դաւաճանը եւ կամ սփուռքը դաւաճանողը՝ ըլլայ ան սփիւռքահայ անհատ մը կամ սփիւռքահայ կազմակերպութիւն մը,  որ այսօրուայ վիճակին հասցուց տակաւին կենսունակ սփիւռքը քանի մը տասնամեակներ առաջ։ 

 Մեր պատմութիւնը ճանչնալու առընչութեամ՝ վարչապետը ըսաւ հետեւեալը, գրէթէ տառացիօրէն՝ «մենք պէտք է մեր ցեղասպանութեան պատմութեան վերադարնանք եւ հասկնանք ի՞նչ է եղել եւ ենչո՞ւ է տեղի ունեցել եւ ի՞նչպէս ենք ընկալել եւ ի՞նչ միջոցներով ենք ընկալել. ո՞նց է որ 1939-ին ցեղասպանութեան օրակարգ չէ եղել, ո՞նց է որ 1950-ին ցեղասպանութեան օրակարգ յայտնուել է։»

Մեր պատմութիւնը ճանչնալու վարչապետին ակնարկը, նեռարեալ այդ գրեթէ տառացի մէջբերումս, հազիւ երեսուն երկվարկեան տեւող անդրադարձ մըն էր, տեսաձայներիզին վրայ 19:50 – 20:20, վարկեաններուն տեւողութեամբ, աւելի քան մէկ ժամ տեւող այդ հանդիպումին ընթացքին՝ ուր հիմնական հարցեր արծարծուցան։ Հանդիպումը աւարտեցաւ ծափահարութեամբ։ Իմ տպաւորութեամբս ոչ թէ պաշտօնականութեան սիրոյն, այլ ներկաններուն դէմքի եւ կեցուացքի արտայայտութիւններէն մեկնելով, եւ երբեմն ալ նոյնիսկ միջամտելով վարչապետին եւ Հայաստանին ի նպաստ իրենց արտայայտութեաննրէն դատելով, որ ներկաները առանց որեւէ վերապահութեան ընկալած էին վարչապետը եւ կը բաժնէին հոն արծարծուած հարցերուն անդրադարնալու վաւերականութեանը։ 

իմ տպաւորութիւնս այն էր որ վարչապետը  Սթալինեան բռնակալութեան տարիներուն ակնարկեց որուն որուն ընթացքին ըստ երեւոյթին ցեղասպանութիւնը օրակարգ չէ եղած։ Չմոռնանք վարչապետին ակնարկած թուականները կը զուգադիպին Սթալինեան սանձարձակ սպանութիւններուն շրջանին։

Քանի մը օր ետք, վրայ հասաւ սփիւռքահայ լրագրութիւնը։ Այս պարագային ակնարկս Հորիզոն օրաթերթին է որ լոյս կը տեսնէ ի հեճուկս Գանատայի սառնամանիքներուն։ Հօրիզոնը հաւար փրցուց որւպէս թէ վարչապետը «Հայոց ցեղասպանութեան իրողութիւնը այլակեըրպելու միտող յայտարարութիւնները կը հարուածեն հայ ազգի արդար պահանջատիրութիւնը։» Պիտի չզարմանամ որ վարչապետին  ցեղասպանութիւնը ենդադրեալ հարցականի դնող Հորիզոն թերթին մեկնաբանութիւնը, շուտով պիտի արձականգէ, մանաւանդ Փաշինեանի դէմ դիրքաւորուած սփիւռքի ՀՅԴ մամուլը եւ կեդրոնանայ այս երեսուն երկվարկեան տեւողութիւն ունեցող ակնարկին եւ վարչապետին ցեղասպանութիւնը ենդադրեալ ուռանալու մեկնաբանութեւնը պիտի հաստատեն Սարգիս Մահսերեճենաի նման թղթակիցներ, որոնք ամէն հաւանականութեամբ նոյնիսկ տեսած եւ լսած ալ պիտի չըլլան այդ հանդիպումին վիտիոն։ նշեմ նաեւ որ Վարդան Ոսկանեանը արդէն ըրած իր նմանօրինակ ենդադրեալ մեկնաբանութիւն, բայց շուտով տեղադրութիւնը ջնջեց Ֆէսպուքի էջէն։ Իսկ Keghart.com առցանց թերթը տեղադրեց David Boyajian-ին նման ակնարկը, ապա շուտով վերցուց։

Այսպէս է ընդհանրապէս այսօրուայ մամուլը եւ այդպէս ալ պէտք է ընդունինք որ է նաեւ սփուռքահայ մամուլը՝ ծայրահեղ քաղաքականացած մեկնաբանութիւներու հնոց։ Թէեւ սփիւռքահայ մամուլի պարագային կ՚ակնկալուի շրջահայեաց ըլլալ։

Միտքս եկաւ զարմիկս՝ հանգուցեալ Ճորճ Ազատ Աբէլեանը որ  աւելի քան  տաս տարի պահեց հեռատեսիլի իր ժամը։ Սփռման կայանին մէջ զետեղած էր երկու արհեստական կմախքներ որպէս ներկայացուցիչները կմախքացած Արմէնին եւ Արմէնուհիին որոնք կենդանութեան պէտք է որ գային։ 

Այո, կմախքացած է սփիւռքը։ Ազատ, անկախ, վտանգուած ժողովրդավար Հայաստանի կառաւարութեան դէմ իր ոսկորները ճոճելով կմախքացած սփիւռքը պիտի չվերակենդանանայ։ Ոչ ալ սփիւռքահայու մը սեւ մազերէն թել մը պիտի ճերմկնայ, եւ ոչ ալ ճերմակ մազերէն թել մը պիտի սեւնայ։ Բայց սփիւռքին գահավիժումը պիտի շարունակուի սփիւռքահայ մամուլին մեղսակցութեամբը։

 

The great Armenian-American Doomfest

 "Sarcasm aside, Armenia stands at a crossroads: forging new strategic ties, reforming the military, and diversifying its economy are all monumental tasks that require national cohesion and diaspora partnership. If we spend our days gloomily insisting that Pashinyan is a naïve lamb awaiting slaughter – while ignoring actual wolves in Moscow, Ankara, and Baku – we sabotage Armenia’s future more effectively than any adversary could. A robust, supportive diaspora can be Armenia’s greatest asset. Let’s not become unwitting foot soldiers in the propaganda war seeking to bury the Armenian dream of progress.» Berge Jololian, Yerevan, 16 January, 2025.

The link: 

The Great Armenian American Doomfest: Where Even Global Warming is Pashinyan's fault:

https://keghart.org/jololian-doomfest/

Կարմիր Ժամուց»ին՝ անտեսուած մեկնաբանութիւնը - 2/2 –

 Վահէ Յ Աբէլեան

 

Հայ աւետարանական համայնքը կը նշէ 1846-ը որպէս իր հիմնադրութեան տարին։ Նոյնը կը նշէ նաեւ միսիոնար Վիլեամ Կուտէլը (William Goodell) որուն կը պարտինք հայատառ բայց թրքերէն աւետարանը` իր 20 տարիներու աշխատատութեան արգասիգը։ Ան ներկայ եղած էր Հայաստանեաց Աւետարանական Եկեղեցիին հիմնադիր ժողովին։ Այս կը նշեմ քանի որ «Կարմիր Ժամուց» գիրքին հերոս Տէր Յուսիկ քահանան, կը խոստովանի որ իր ազգային զարթօնքը կը պարտի փողոքական պատուելիին։ 

Իմ սահմանաբակ հայերէն ընթերցութիւններուս մէջ ուրիշ տեղ չեմ հանդիպած հայ աւետարանական համայնքին բերած նպաստը ազգային զարթօնքին, այնպէս ինչպէս Արփիար Արփիարեանը ակնարկած է իր «Կարմիր Ժամուց» գիրքին մէջ։ Այդ ալ իր կարգին անտեսուած մնացած է։ Թերեւս անդրադարնամ անոր։

Արփիար Արփիարեանը ծնած էր 1851-ին եւ սպանուեցաւ 1908-ին Գահիրէի մէջ։ Նախ քան այդ, ենթակայ եղած էր երկու ձախող սպանութիւններու՝ առաջինը Պոլսոյ մէջ, 1896-ին, իսկ երկրորդը Վենետիկի մէջ, 1903-ին։ Հետեւաբար «Կարմիր Ժամուց» գիրքը չէր կրնար աղէրս ունենար Ատանայի ջարդերուն հետ։ Շատ հաւանաբար Համիտեան ջարդերը որպէս օրինակ եղած էր Արփիար Արփիարեանին գիրքին գրական երեւակայութեան խորքը։ Համիտեան ջարդերը տեղի ունեցան 1894-1897 թուականներուն իսկ գիրքը գրուած է 1901-1903 տարիներուն։

Ինչպէս նշած էի՝ գիրքին ընդհանրացած ընկալումը եղաւ յեղափոխական գաղափարախօսութեան ներկայացուցիչ Տէր Յուսիկ քահանան ընդէմ «պահապանողական» գափափարախօսութեան ներկայացուցիչ հայրապետ էֆէնտին։ Գիրքին դասական մեկնաբանութիւնը եղաւ որ Հայրապետ Էֆէնտին տեղի տուաւ եւ կատարեց իր նպաստը յեղափոխութեան տալով իր կարմիր ժամուցը  Տէր Յուսիկին։  

Բայց Տէր Յուսիկը այդպէս չընկալեց։ Ան իր կարգին գնահատեց Հայրապետ էֆէնտին եւ նկատել տուաւ որ ինչպէս իր գիւղը, նմանապէս հայրապետ Էֆէնտիին Օրթագեղը զերծ մնացին ջարդերէն։ Այս իրողութիւնը կորսուած մնաց գիրքին մեկնաբանութեան մէջ դպրոցներէն ներս։ Նոյնիսկ վիճաբանութեան առարկայ իտկ չեղաւ։ Զէնքին պատգամը լռեցուց քաղաքականութեան պատգամը, մոռացութեան իսկ տուաւ զէնքին դիմած Տէր Յուսիկին ըսածը եւ հրացանի մը նկարը զարդարեց գիրքին կողքը։

Կցած եմ գիրքին վերջին պարբերութիւնը։ Կարմիր գիրերովը Տէր Յուսիկին ակնարկն է, իսկ կապոյտ գոյնովը Հայրապետ Էֆէնտիինը։ 

իսկ վերջին հատուածն ալ Արփիար Արփիարեանին եզրակացութիւնն է ուր տիրողը՝ Տէր Յուսիկին եւ Հայրապետ Էֆէնտիին Թուրքին ատելութիւնն էր։

Այդ պարբերութեան ընրթերցումը հաւանաբար ընթերցողին ուշադրութեան կը յանձնէ որ Կարմիր ժամուց գիրքին մէջ՝ զէնքի եւ քաղաքականութեան ընտրութեան հարց չկար։ Այլ կար ամէն միջոց գործածելու իրողութիւնը, տեղ մը զէնքը, այլ տեղ քաղաքանութիւնը, ուր որ պատշաճ էր գործածել այդ, պահելու եւ պաշտպանելու համար հայը Թուրքէն։

Գիրքին վերջին պարբերութիւնը տեղի կունենայ Պոլսոյ Պատրիարքարանին մէջ, արհաւիրքէն ետք, ուր Տէր Յուսիկը եւ Հայրապետ Էֆէնտին կը հանդիպին իրար։

***

Տէր Յուսիկ՝

  —«Էֆէնտի, այդպէս մի՛ ըսէք։ Այն բոլոր հայերը, որ իրենց ազգը կը սիրեն ու անոր օգուտը կը փափաքին, անոնք ամէնքն ալ միեւնոյն կերպով չեն կրնար մտածել։ Ո՞վ կրնայ ապագան ճիշտ ու ճիշտ նախատեսել։ Ու յետոյ, հիմակ ազգերնիս անանկ վիճակի մէջ է, որ տեղ մը օգտակար սեպուած գործը, ուրիշ տեղի մը համար կրնայ վնասակար ըլլալ։ Ու ինչ որ քաղքի մը կործանման պատճառը կը դառնայ՝ ուրիշ քաղքի մըն ալ փրկութիւնը կ՚ըլլայ։ Իրաւ է, որ մեր գեղը ո՛րեւէ աղէտ չպատահեցաւ, շնորհիւ ժողովրդին զէնքերուն, բայց լսեցինք, որ հոս Օրթագեղ ալ բան մը չէ պատահած։»

Հայրապետ էֆէնտին՝

—.«Չէ՛, փառք Աստուծու, հոս ալ մէկուն քիթը չարունեցաւ, —պատասխանեց Օրթագեղի խնամակալը զգացեալ համեստութեամբ։»

Տէր Յուսիկ՝

—«Բայց Օրթագեղ ալ զէնք չի գործածեցիք, — շարունակեց տէրտէրը։ Այդ թաղն ալ հրամանքներնուդ զգուշաւոր հեռատեսութեամբը փրկուեցաւ։ Կը տեսնենք, թէ տեղ մը քաղաքագիտական վարմունքը կրնայ օգտակար ըլլալ, ուրիշ տեղ մըն ալ զէնքի վարմունքը։ Ամէն միջավայրի հայերը իրենք իրենց կացութեանը համեմատ հոգալու են ինքզինքնին»

Արփիար Արփիարեապ՝

 « Մութը կը կոխէր։ Հիւրը ոտքի ելաւ մեկնելու։

—Տէր հայր, ըսաւ, թերեւս երկար ատեն ա՛լ չտեսնուինք։ Աստուած բարի ճամփորդութիւն տայ։ Երկիրդ եթէ բանի պէտք ունենաս՝ Պատրիարքարանին միջոցաւ ինծի հաղորդէ, պէտք եղածը կ՚ընեմ։

—Աստուած պակաս չընէ, էֆէնտի։

Ու էֆէնտին յառաջացաւ դէպի տէրտէրը, եւ անոր ձեռքը համբուրելու համար քաշած ատենը, իր գրպանէն պզտիկ քսակ մը հանեց, մէջը լեցուն ոսկի, եւ քահանային ձեռքը դնել ուզեց։ Անիկայ ետ—ետ գնաց. 

— Կ՚աղաչեմ, էֆէնտի, նեղութիւն մի՛ կրէք։ Ես բանի մը պէտք չունիմ։ Ուրիշ աւելի նեղութիւն ունեցողներ կան։

—Չէ՛, տէր հայր, չէ՛. ա՛ռ. սա քեզի համար չէ։

Ու ծանր, խորհրդաւոր ձայնով մը ցածկեկ, աւելցուց. 

—Ժողովրդիդ համար վառօդ, հրացան գնէ։ Խոհեմութիւնը զէնքին մէջն է։«Որ ո՛չ սուր առցէ, սրով անկցի»։

 Տէրտէրը նուէրն ընդունեց եւ էֆէնտիին երեսը նայելով, ժպտուն. 

—Աս կարմիր ժամուց է,  ըսաւ։

 Ու երկուքին աչքերն իրարու հանդիպեցան։ Անոնց մէջ կը վառէր հայ աղքատին ու հայ հարուստին հազար տարուան ատելութիւնը մահմետական թշնամիին դէմ։»

Արփիար Արփիարեան

«Արփար Արփարեան՝ սկանուածներէն մին - 1/2

«http://vhapelian.blogspot.com/2023/12/blog-post_27.html»