✎ ՎԱՐՈՒԺ ԹԷՆՊԷԼԵԱՆ ` Կիւլպէնկեանի «Հաւասարում նորոգ. սերունդներու զրոյց մը» ձեռնարկին առիթով։ (Darperag 21)
«Կիւլպէնկեանի «Հաւասարում նորոգ» նախաձեռնութեան նոր թափ տալու մտադրութեամբ պատրաստեցինք PDF թղթածրար մը՝ ընդգրկելով Կիւլպէնկեանի ձեռնարկին թղթակցութիւնը, բաժիններ Ռազմիկ Փանոսեանի յօդուածէն, հատուածներ Նորայր Էպլիղաթեանի գրութենէն եւ Քիւրքճեանին յօդուածը ամբողջութեամբ՝ նախաբանով մը գրուած Վ. Թէնպէլեանի կողմէ»:
Կ'ընդգրկէ PDF թղթածրար մը։
Աւօ Պօղոսեանին «մեր կորուսեալ հայրենիքին» զբօսաշրջիկութեան առթիւ։
Նշած վերնագիրով մտածեցի պատասխանել Աւօ Պօղոսեանին վերջին՝ «Որքան ուշ ծանօթացայ մեր կորուսեալ հայրենիքին…» տեղադրութեանը, Ֆէյսպուքի իր էջին վրայ։ Գալիք օրերուն Աւոն պիտի շարունակէ տեղադրել, «մեր կորուսեալ հայրենիքին»՝ Արեւմտահայաստանին, մասնակցած խմբային զբօսաշրջիկութեանը։ Չեմ ուզէր գործածել այցելութիւն անտեղի բառը։ Մարդ՝ մարդու կ՚այցելէ եւ ոչ թէ քարին։
Բազմիցս, նման զբօսաշրջիկութիւններու մասին լսած եմ, կամ կարդացած եմ տեղեկութիւններ։ Աւոյին տեղեկութիւնները մէկ այլ արձականգ մը պիտի ըլլայ ։
Յիշողութեանս մէջ մնացած են նման այցելութիւններուններուն հրապարակային ներկայացումներէն քանի մը մը պատահարներ։ նշեմ քանի մը հատը՝
Առաջինը՝ քանի մը տասնամեակներ առաջ էր, երբ Լիբանանէն լուսանկարիչ մը, որքան որ կը յիշեմ ճանցուած էր որպէս «Շիրազ», իր լուսանկարչատան գործին անունովը, այցելած էր Արեւմտահայաստանը։ Իմ պատկերացումովս ան եղաւ նման այցելութիւններ ընողներուն առաջինը։ Եւ ինչպէս ամէն առաջին փոռձառութիւն, այդ այցելութիւնը յուզեց այն օրերու Լիբանահայութիւնը երբ տակաւին պատկառելի համեմատութեամբ Արեւմտահայաստան ծնածներ կային։
Մտապատկերիս վրայ կայ նաեւ երջանկայիշատակ Մեսրոպ Սրք. Աշճեանին, Արեւմահայաստան կազմակերպած շրջապտոյտը 1980 տասնամեակի առաջին տարիերուն։ Հանրային ելոյթը տեղի ունեցաւ Նէւ Ճըրզի Նահանգին Սրբոց Վարդանանց եկեղեցիին ներքնասրահը։ Ելոյթ ունեցան Ամերիկածին հայ երիտասարդներ որոնք մասնակցած էին այցելութեան։ Անոնցմէ մին՝ Րաֆֆի Կ. Ռիչարդի Յովհաննէսեանն էր որ պիտի դառնար Հայաստանի երրորդ հանրապետութեան առաջին արտաքին գործոց նախարարը։
Ելոյթ ունեցաւ նաեւ Սարոն։ Ամերիկածին հայ երիստասարդներուն շրջապտոյտին մասնակցութիւնը հետաքրքրութիւնս ստեղծած էր, մանաւանդ Սարոյին պարագան։ Սարոյին մեծ հայրը դարձած էր իմ մտերիմ բարեկամս։ Ընկ. Մեսրոպը հարազատ ներկայացուցիչն էր այն սերունդի անդամներուն որոնք Ամերիկայ եկած էին նախ քան Մեծ Եղեռնը եւ ապա կեանք ստեղծած էին հոս՝ Ամերիկա։ երբ իր կինը մեռաւ, ես եղայ առաջինը, իր անմիջական ընտանիքէն դուրս, որուն գուժեց կնոջը մահը։ «Ամբողջ ծնողական ընտանիքս եւ հարացատներս կորսնցուցի» հեռաձայնին վրայ ըսաւ ընկ. Մեսրոպը հեկեկալով, եւ շարունակեց՝ «բայց ես հարազատի մահ չէի ապրած, ես հոն չէի։» Ուրախ էի որ այժմ, ընկ. Մեսրոպին խառնածին թոռը նման հետաքրքրութիւն ստեղծած էր։ Սարոն ամուսնացաւ հայ աղջկայ մը հետ եւ ունեցան զաւակներ։ Շատ ցաւով իմացայ վերջերս որ Սարոն ամուսնալուծուած է։ Այս կը նշեմ քանի որ երբեմնի Արեւմահայաստան զբօսաշրջիկութեան մասնակցութիւնը հաւաստիացում մը չէ պահելու հայ ինքնութիւնը որուն հիմնական տուեալը Հայ ընտանիք մը ունենալ եւ պահելն է սփիւռքի մէջ որ պիտի պահանջէ տեղական հետեւողականութիւն։
Կը յիշեմ նաեւ երբեմնի Արեւտահայաստան շրջապտոյտի մասին գրաւոր տեղեկութիւններ եւ այլ պատահարներ։ Բայց զանց կ՚առնեմ անդրադառնալ անոնց։
ես երբէք նման զբօսաշրջիկութեան մասնակցիլ չեմ ուզած եւ ոչ ալ փափաք ունեցած եմ։ Նախ եւ առաջ անիմաստ ծախս եւ ժամավաճառութիւն նկատած եմ։ Թերեւս Քեսապցի ըլլալս ալ իր դերը ունի տրուած ըլլալով ես պատենակօւթիւնս եւ վաղ երիտասարդութեանս ամառներս անցուցած եմ Քեսապի Քէորքիւնա գիւղը, մեր ընտանեկան պապենական տան մէջ որ կառուցուած է 1800 թուականներուն վերջին երկու տասնամեակին եւ քալած եմ ընտանեկան հողերու վրայ որոնց ընտանեկան պատկանելիութիւնը շատ հինէն մնացած է։
Մեր պապենական գիւղը չեմ եղած Ամերիկա գաղթելէս ետք, 1976 թուականէն ի վեր։ Շատ բան փոխուած է։ Իմ ճանցած Քեսապը չէ մնացած։ իրատես եմ անխուսափելիին՝ օտար երկրի մը մէջ մնացած հայ ինչքին եւ կեանքին փոփոխութեան եւ տեղեկանանալու անխուսափելի իրողութեանը։ Այն տպաւորութիւնը ունիմ որ Թուրքեայ այցելողներուն մտաշխարհին մէջ մնացած տարտամ մտապատկեր մը երբեմնի Արեւմտահայաստին՝ Մուշ ու Սասունին եւ երբեմնի հայկական հողին։ եւ այդ է որ կը մղէ զիրենք ձեռնարկել պատմական Արեւմտահայաստանին, այսնինք Թուրքեա զբօսաշրջիկութեան։
Զարմանալին այն է որ հետաքրքութիւնը Պոլսոյ մէջ ապրող եւ շնչող հայութիւնը չէ, երբ այդ պէտք է որ ըլլայ, այլ հայութիւնէ դատարկուած պատմական Արեւմտահայաստանի քարին է։ Այդ շրջապտոյտներէն մեծագոյն օգտուող տեղացի Թուրք եւ Քիւրտն են իրենց բանեցուցած պանդոկներով, ճաշարաններով եւ վաճառատուներով, տակաւիմ չեմ ակնարրկել զբօսաշրջիկութեան այլ եւ այլ հաստատութիւններով։
Ժամանակ է մասնագիտութեամբ սփիւռքի զբօսաշրջիկութիւն ընող ընկերութիւն մը կազմուի որուն նպատակը ըլլայ կազմակերպել միջ գաղութային զբօսաշրջիկութիւն։ Դժբախտաբար նման զբօսաշրջութեան կազմակերպութիւն չկայ պեղելու համար աւելի քան մէկ դար պատմութիւն ունեցող աշխարհաձրիւ սփիւռքահայ գաղութներու կեանքը, Եւ անոր ընծայած զբօսաշրջիկութիւնը։
Կը մէջբերեմ Աւոն զեղջելով իր տեղադրութիւնէն «պատմական Հայաստան» բառը եւ փոխանակելով ուրիշ բառ մը՝ «եղած» բառով։ Ուրեմն ՝ «ամէն կերպ պէտք է քաջալերուին դէպի (զեղջուած բառ) Հայաստան այցելութիւնները: Ամէն մարդ պէտք է այցելէ ու սեփական աչքերով տեսնէ այդ հրաշք երկիրը զոր մենք կը կ՚ոչենք երկիր դրախտավայր, առերեսուինք դառն իրականութեան հետ, գիտակցինք եղած կորուստին պատճառներուն ու դասեր քաղենք անցեալի մեր սխալներէն, քանզի անոնք միայն արտաքին պատճառներ չեն. կան՛ նաեւ մեր սխալները: Արցախեան մեր վերջին աղէտի պատճառներէն են նաեւ մեր սեփական սխալները որոնք թուելու պէտք չկայ: Ամէն մարդ գիտէ։»
կրկին մէջբերելով Աւոն՝ «մենք մեր թուաքանակով եւ թուրքերուն ռազմագիտական անհամեմատելի դիրքային առաւելութիւններով, տնտեսութեամբ ու ամէն ինչով ներառեալ գուցէ հայրենասիրութեամբ, ոչ մէկ ձեւով կրնանք չափուիլ իրենց հետ, բացի իրական խաղաղութեան ամրապնդմամբ, լաւ դաշնակիցներէ, տնտեսական հզորացմամբ ու մանաւանդ գիտական ոլորտներու զարգացմամբ որու համար կրթութիւնը առաջնահերթ է:»
Ես այդ եզրակացութեան հասած եմ առանց պատմական հաայստանի զբօսաշրջիկութեան։ Վստահ եմ որ ես բացառութիւն չեմ։ Նմանապէս այդ եզրակացութեան հանգելու համար «մեր կորուսեալ հայրենիքին» համար Թուրքեայ զբօսաշրջիկութեան կարիքը չկայ, այլ կայ կարիքը ողջ եւ ապրող Հայաստանին այցելութեան։
Յ.Գ. Աւօ Պողոսեանը հաստատուած է Հայաստան։
Below find the link to Jirair Tutunjian’s take on two world famous songs: “My Way” by Frank Sinatra and “Imagine” by John Lennon.
Jirair posted the article in the online Keghart.com journal in February 2024.
After you read the text, you may never hear these two songs the way you did.
The Link: https://keghart.org/tutunjian-reprehensible-songs/
***
I also linked the two songs, for you to hear once more, after having read Jirair's take on these two songs.
The Songs
My Way
Imagine
Vahe H Apelian
Բնագիրը կցուած է։ “War or peace, time to get serious" - "Պատերազմ թէ՞ խաղաղութիւն՝ լրջանալու պահը" - is president Levon Ter Petrosyan’s (LTP) position paper for the resolution of the Karabagh conflict, he published on November 1, 1997, where he advocated concessions for resolving the lingering Karabagh conflict. This is the second segment of my translation of the document. For introduction read the note. Vahe H Աpelian
“The path I have chosen will ensure that perspective and maintain opportunities to reach our longed-for goal. The path of adventurers will lead to inevitable defeat. We already lost Western Armenia once by "turning Istanbul into a sea of blood", and another time, demanding the territories delineated by the Treaty of Sevres, we lost half of Eastern Armenia.
Apart from the essence of compromise, the moment of compromise is also important. It is obvious that in the case of compromise, the stronger side has the opportunity to obtain the maximum available. Today, Armenia and Karabakh are stronger than ever, but if the conflict is not settled, they will become much weaker in a year or two. What we reject today, we will ask for in the future, but we will not receive, as has happened many times in our history.
It is necessary to be realistic and understand that the international community will not tolerate the situation created around Nagorno Karabakh for a long time, because it threatens regional cooperation and security, as well as the oil interests of the West. Sooner or later, a compromise program of settlement will be imposed on the parties, which will not be a legal, but a political solution to the issue, although the world's strong will force it as an exemplary manifestation of international law. Neither Azerbaijan nor Karabakh and Armenia will be able to avoid compromise, as the parties to the Bosnian and Arab-Israeli conflicts could not avoid.
Compromise, however, should not be seen only as coercion. On the contrary, the conflicting parties themselves still have to make huge efforts for its early establishmen, because the alternative, as it was said, is war and new sufferings of the peoples.
Compromise is not a choice between good and bad, but between bad and worst. That is to say that compromise is just a way to avoid the worst, which the conflicting parties forcibly resort to when they realize the alternative is worst and are able to show political will and necessary courage.
When applying for a compromise, the parties are usually guided by several considerations, namely: to get rid of the conflict that inhibits their normal life activity and development and is fraught with serious dangers; to freeze the problem, postpone it in order to gain time, accumulate strength and solve it in their favor under more favorable circumstances; to avoid unforeseen complications hoping that in the future, as a result of the rooting of new thinking in the relations of peoples and the reevaluation of values, the problem may lose its acuteness, for example, borders may not have the significance they have now. That thinking and revaluation of values are dominant in Europe today, and tomorrow they may become dominant in the Middle East as well, the Arab-Israeli peace process may be a testimony of that.
To some extent, compromise will satisfy all parties to the conflict, but at the same time it will not completely satisfy any one party. President Aliyev will present it as Azerbaijan's victory. I will try to present it as Armenia's victory. The Azerbaijani opposition will consider that Aliyev betrayed and sold Karabakh. The Armenian opposition will consider that I betrayed and sold Karabakh.
In such cases, the influence of the Rabin-Peres syndrome should not be excluded, of course. But one cannot ignore also the Netanyahu syndrome, who, coming to power from an uncompromising position, after a short time, albeit reluctantly, had to continue the peace process started by Rabin and Peres.
Some misunderstandings:
After my press conference, the opposition has put into circulating some innuendoes (misunderstandings), some of which I consider necessary to address briefly.
The first misunderstanding, a dangerous fallacy if you will, is that Azerbaijan is the opponent of Karabakh, which can be easily brought to its knees. In reality, however, Karabakh's opponent is the international community, to which we have, in fact, thrown down the gauntlet. Not understanding this simple reality will mean subjecting our people to cruel trials.
The second misunderstanding is the groundless claim that Karabakh won the war, therefore it does not need to make any concessions. Unfortunately, Karabakh won not the war, but the battle. The war is won only when the enemy capitulates. The confusion of war and battle has brought many people into trouble.
Third misunderstanding. We have succeeded in everything so far, so we will succeed from now on as well. In other words, until now we have been able to defeat Azerbaijan, from now on we will win again; until now we have withstood external pressures, from now on we will also endure and so on. This is perhaps the most dangerous of the misunderstandings, because the guarantee of future success is not looking at the future balance of forces, but past successes. Those who think like this have a serious problem with the elementary laws of logic. If future victories were determined by past successes, then once the winner would never lose again, that is, the Roman Empire would have never been destroyed.
The other misunderstanding, or rather the nonsense, is that the President of Armenia is selling Karabakh to keep his power. It is hard to believe that even in the wildest minds, anyone could hold power in Armenia by selling Karabakh. By the way, about the purpose of keeping the power. what would force me to preserve the power at any cost? Is it the good, the glory or the heroism? During the presidency, I did not receive any good or property (you can check) and I do not want to receive any.
In the case of striving for personal glory or heroism, I simply would not have participated in the 1996 elections, thus remaining in the eyes of generations as the President who won independence, won the Karabakh war, expanded the Armenian territories, regardless of how fair it is to attribute all of that to me. I wonder what would happen after that and who would be responsible for the deterioration of the situation. All the same, my rating would not suffer from it, but on the contrary, maybe it would benefit more. I repeat, from a personal point of view, perhaps that was the best solution for me, but it would be nothing but a small-minded desertion, which, unfortunately or fortunately, I am not used to. I was re-elected with the unmistakable awareness of the difficulties facing me and the responsibility to overcome them, for which I do not regret at all.
Don't I know the cheap tricks of pretending to be a hero, pretending to be the fulfiller of all national dreams, and pleasing the people at any cost? Couldn't I curse the Turks day and night, raise the issue of recognizing the Armenian Genocide before the United Nations, cancel the Kars Treaty, demand from Turkey the borders drawn by the Treaty of Sevres, present an ultimatum to Azerbaijan, recognize the independence of Nagorno Karabakh, declare that not an inch of land we will not give in and so on? All those tricks I could use masterfully, at least no worse than any of the people gathered in the movie theater. What was it that prevented me doing all these? Was it my inability? I could easily have gained the reputation of a brave and great patriot, become the idol of the nation, the symbol of the unity of Armenia and the Diaspora.
What, then, prevented me doing all that? Was it lack of courage, global cosmopolitan thinking of anti-national nature, or wrong upbringing? It was only the simple political calculation and the consciousness of keeping our people away from troubles, that hindered me. In case of doing otherwise, disasters and calamities would have been inevitable, and today we would not only have lost Karabakh, but the existence of Armenia would have been threatened. Without going far for explanations, let's remember the luck of our neighbors. Before our eyes, Gamsakhurdia and Elchibey adopted the policy of becoming heroes, became national idols, but brought countless disasters upon their peoples.”
NOTE:
War or peace, time to get serious”: A historical document introduction:
http://vhapelian.blogspot.com/2024/10/a-document-for-history-war-or-peace_20.html
TO BE CONTINUED
Բնագիրը՝
Իմ ընտրած ուղին ապահովելու է այդ հեռանկարը եւ հնարավորություններ պահպանելու հասնել մեր բաղձալի նպատակին։ Արկածախնդիրների ուղին տանելու է դեպի անխուսափելի պարտություն։ Մենք մի անգամ արդեն, «Ստամբուլը արյան ծով դարձնելով», կորցրել ենք Արեւմտահայաստանը, իսկ մի այլ անգամ՝ պահանջելով Սեւրի դաշնագրով գծված տարածքները, կորցրել ենք Արեւելահայաստանի կեսը։
Փոխզիջման էությունից բացի կարեւոր է նաեւ փոխզիջման պահը։ Ակնհայտ է, որ փոխզիջման դեպքում հասանելի առավելագույնը ձեռքբերելու հնարավորություն ունի ուժեղ կողմը։ Հայաստանն ու Ղարաբաղն այսօր ուժեղ են քան երբեւէ, բայց հակամարտության չկարգավորման դեպքում մեկ-երկու տարի հետո անհամեմատ թուլանալու են։ Այն, ինչ մերժում ենք այսօր, ապագայում խնդրելու, բայց չենք ստանալու, ինչպես բազմիցս եղել է մեր պատմության մեջ։
Պետք է իրատես լինել եւ հասկանալ, որ միջազգային հանրությունը երկար չի հանդուրժելու Լեռնային Ղարաբաղի շուրջ ստեղծված իրադրությունը, քանի որ այն սպառնում է տարածաշրջանային համագործակցությանն ու անվտանգությանը, ինչպես նաեւ Արեւմուտքի նավթային շահերին։ Վաղ թե ուշ կողմերին պարտադրվելու է կարգավորման մի փոխզիջումային ծրագիր, որը լինելու է ոչ թե հարցի իրավական, այլ քաղաքական լուծում, թեեւ աշխարհի ուժեղները դա հրամցնելու են որպես միջազգային իրավունքի օրինակելի դրսեւորում։ Ո՛չ Ադրբեջանը, ո՛չ էլ Ղարաբաղն ու Հայաստանը փոխզիջումից խուսափել չեն
կարողանալու, ինչպես չկարողացան խուսափել բոսնիական եւ արաբա-իսրայելյան հակամարտության կողմերը։
Փոխզիջումը, սակայն, միայն պարտադրանք չպետք է դիտել. Ընդհակառակը, հակամարտող կողմերն իրենք դեռ պետք է հսկայական ջանքեր գործադրեն նրա շուտափույթ կայացման համար, որովհետեւ այլընտրանքն, ինչպես ասվեց, պատերազմն է ու ժողովուրդների նորանոր տառապանքները։
Փոխզիջումն ընտրություն չէ լավի ու վատի միջեւ, այլ վատի ու վատթարի միջեւ, այսինքն՝ փոխզիջումն ընդամենը վատթարից խուսափելու միջոց է, որից հակամարտող կողմերը հարկադրաբար օգտվում են, երբ հասել են վատթարի գիտակցմանը եւ ի վիճակի են դրսեւորել քաղաքական կամք ու անհրաժեշտ խիզախություն։
Փոխզիջման դիմելիս կողմերը սովորաբար առաջնորդվում են մի քանի նկատառումներով, այն է. ազատվել իրենց բնականոն կենսագործունեությունն ու զարգացումն արգելակող եւ լուրջ վտանգներով հղի հակամարտությունից. սառեցնել խնդիրը, հետաձգել այն՝ ժամանակ շահելու, ուժեր կուտակելու եւ ավելի բարենպաստ հանգամանքներում հօգուտ իրենց լուծելու նպատակով. խուսափել անկանխատեսելի բարդություններից՝ հույս փայփայելով, որ հետագայում ժողովուրդների հարաբերություններում նոր մտածողության արմատավորման եւ արժեքների վերագնահատման հետեւանքով խնդիրը կարող է կորցնել իր սրությունը, եւ սահմաններն, օրինակ, չունենան այն նշանակությունը, որ ունեն ներկայումս։ Այդ մտածողությունն ու արժեքների վերագնահատումն այսօր տիրապետող են Եւրոպայում, վաղը կարող են տիրապետող դառնալ նաեւ Մերձավոր Արեւելքում, որի մասնավոր վկայությունն է, թերեւս, արաբա-իսրայելյան խաղաղության գործընթացը։
Փոխզիջումն ինչ-որ չափով բավարարելու է հակամարտության բոլոր կողմերին, բայց միաժամանակ ամբողջովին չի գոհացնելու ոչ մեկին։ Նախագահ Ալիեւը դա ներկայացնելու է որպես Ադրբեջանի հաղթանակը, ես փորձելու եմ ներկայացնել որպես Հայաստանի հաղթանակը։ Ադրբեջանական ընդդիմությունը համարելու է, որ Ալիեւը դավաճանեց ու ծախեց Ղարաբաղը։ Հայաստանի ընդդիմությունը համարելու է, որ ես դավաճանեցի ու ծախեցի Ղարաբաղը։
Նման դեպքերում չպետք է բացառել, իհարկե, Ռաբին – Պերեսի սինդրոմի ազդեցությունը։ Բայց չի կարելի անտեսել նաեւ Նաթանյահուի սինդրոմը, որը անզիջող դիրքերից գալով իշխանության գլուխ, կարճ ժամանակ անց, թեեւ դժկամությամբ, ստիպված եղավ շարունակել Ռաբինի ու Պերեսի սկսած խաղաղության գործընթացը։
Որոշ թյուրիմացություններ
Ընդդիմության հետասուլիսյան քարոզարշավում շրջանառության մեջ են դրվել որոշ թյուրիմացություններ, որոնցից մի քանիսին հարկ եմ համարում թռուցիկ կերպով անդրադառնալ։
Առաջին թյուրիմացությունը, եթե կուզեք՝ վտանգավոր մոլորությունն այն է, թե Ղարաբաղի հակառակորդը Ադրբեջանն է, որին կարելի է հեշտությամբ ծնկի բերել։ Իրականում, սակայն, Ղարաբաղի հակառակորդը միջազգային հանրությունն է, որին մենք, փաստորեն, ձեռնոց ենք նետել։ Չհասկանալ այս պարզ իրողությունը, կնշանակի մեր ժողովրդին մատնել դաժան փորձությունների։
Երկրորդ թյուրիմացությունը այն անհիմն պնդումն է, թե Ղարաբաղը շահել է պատերազմը, հետեւաբար կարիք չունի որեւէ զիջման գնալու։ Դժբախտաբար, Ղարաբաղը շահել է ոչ թե պատերազմը, այլ ճակատամարտը։ Պատերազմը շահում են միայն այն ժամանակ, երբ հակառակորդը կապիտուլյացիայի է ենթարկվում։ Պատերազմի ու ճակատամարտի շփոթությունը շատ շատերին է փորձանքի բերել։
Երրորդ թյուրիմացություն. մինչեւ հիմա մեզ ամեն ինչ հաջողվել է, ուստի այսուհետեւ եւս կհաջողվի։ Այսինքն՝ մինչեւ հիմա մենք կարողացել ենք հաղթել Ադրբեջանին, այսուհետեւ էլ կհաղթենք, մինչեւ հիմա մենք դիմացել ենք արտաքին ճնշումներին, այսուհետեւ էլ կդիմանանք եւ այլն։ Սա թերեւս թյուրիմացություններից ամենավտանգավորն է, որովհետեւ ապագա հաջողությունների գրավականը դիտում է ոչ թե ուժերի ապագա հարաբերակցությունը, այլ անցյալի հաջողությունները։ Այսպես մտածողները լուրջ պրոբլեմ ունեն տրամաբանության տարրական օրենքների հետ։ Եթե ապագա հաղթանակները պայմանավորված լինեին անցյալի հաջողություններով, ապա մեկ անգամ հաղթողն այլեւս երբեք չէր պարտվի, այսինքն Հռոմեական կայսրությունը երբեւէ չէր կործանվի։
Հաջորդ թյուրիմացությունը կամ ավելի ճիշտ՝ անհեթեթությունն այն է, թե Հայաստանի Նախագահը ծախում է Ղարաբաղը իր իշխանությունը պահելու համար։ Դժվար է հավատալ, որ անգամ խելակորույսի մտքով կանցներ, թե Ղարաբաղը ծախելով, որեւէ մեկը Հայաստանում կարող է իշխանություն պահել։
Ի դեպ, իշխանությունը պահելու մարմաջի մասին. ի՞նչը պիտի ինձ ստիպեր ամեն գնով պահպանել իշխանությունը. բարի՞քը, փա՞ռքը, թե հերոսականացումը։
Նախագահության օրոք ոչ մի բարիք կամ սեփականություն չեմ ստացել (կարող եք ստուգել) եւ չեմ էլ ուզում ստանալ։
Անձնական փառքի կամ հերոսականացման ձգտելու պարագայում ես պարզապես չէի մասնակցի 1996թ. ընտրություններին, սերունդների աչքում մնալով որպես անկախություն նվաճած, ղարաբաղյան հերոսամարտը շահած, հայկական տարածքներն ընդարձակած Նախագահ, անկախ այն բանից, թե որքան արդարացի է այդ ամենի ինձ վերագրումը։ Ինչ փույթ, թե դրանից հետո ինչ կպատահեր եւ ում վրա կընկներ վիճակի վատթարացման պատասխանատվությունը։ Միեւնույն է, իմ վարկանիշը դրանից չէր տուժի, այլեւ ընդհակառակը, թերեւս ավելի շահեր։ Կրկնում եմ, անձնական տեսակետից ինձ համար ամենալավ լուծումը թերեւս այդ էր, բայց դա կլիներ ոչ այլ ինչ, եթե ոչ փոքրոգի դասալքություն, որին, դժբախտաբար թե բարեբախտաբար, սովոր չեմ։ Ես վերընտրվել եմ իմ առջեւ կանգնած դժվարությունների եւ դրանց հաղթահարման գործում կրելիք պատասխանատվության սառը գիտակցությամբ, որի համար ամենեւին չեմ զղջում։
Մի՞թե ես չգիտեմ հերոս ձեւանալու, ազգային բոլոր իղձերի իրականացնողը ներկայանալու, ժողովրդին ամեն գնով դուր գալու էժան հնարքները։ Մի՞թե ես չէի կարող գիշեր-ցերեկ հայհոյել թուրքերին, ՄԱԿ-ի առջեւ բարձրացնել Հայոց ցեղասպանության ճանաչման հարցը, չեղյալ հայտարարել Կարսի պայմանագիրը, Թուրքիայից պահանջել Սեւրի դաշնագրով գծված սահմանները, վերջնագիր ներկայացնել Ադրբեջանին, ճանաչել Լեռնային Ղարաբաղի անկախությունը, հայտարարել, որ ոչ մի թիզ հող չենք զիջի եւ այլն։
Այդ բոլոր հնարքները ես վարպետորեն կարող էի օգտագործել, համենայն դեպս ոչ ավելի վատ, քան Կինոյի տանը հավաքվածներից որեւէ մեկը. ինչ է, կրթությո՞ւնս չի ներում, խե՞լքս չի կտրում։ Ես հեշտությամբ կարող էի քաջի ու մեծ հայրենասերի համբավ ձեռք բերել, դառնալ ազգի կուռքը, Հայաստանի ու Սփյուռքի միասնության խորհրդանիշը։
Ի՞նչն է, ուրեմն, խանգարում անել այդ ամենը՝ քաջության պակա՞սը, աշխարհաքաղաքացիական (կոսմոպոլիտ) մտածողությո՞ւնը, ապազգային էությո՞ւնը, թե սխալ դաստիարակությո՞ւնը։ Խանգարում է ընդամենը պարզ քաղաքական հաշվարկը եւ մեր ժողովրդին փորձանքներից հեռու պահելու գիտակցությունը։ Այլ կերպ վարվելու դեպքում աղետներն ու արհավիրքներն անխուսափելի կլինեին, եւ այսօր ոչ միայն կորցրած կլինեինք Ղարաբաղը, այլեւ վտանգված կլիներ Հայաստանի գոյությունը։ Լուսաբանությունների համար հեռու չգնալով, հիշենք մեր հարեւանների բախտը. Մեր աչքի առջեւ Գամսախուրդիան եւ Էլչիբեյը որդեգրեցին հերոսանալու քաղաքականությունը, դարձան ազգային կուռքեր, բայց անհամար աղետներ բերին իրենց ժողովուրդների գլխին։
I came across the attached in the internet. I took upon myself to check the passage of the bible that is listed supporting the mention of that country in the bible. It is up to the reader to draw conclusion whether the listed biblical passage pertains and refers to the country mentioned. Vahe H Apelian
“And as they came out, they found a man of Cyrene, Simon by name: him they compelled to bear his cross.”
North Macedonia (Acts 16:9)
“And a vision appeared to Paul in the night; There stood a man of Macedonia, and prayed him, saying, Come over into Macedonia, and help us.”
Malta (Acts 28)
“And when they were escaped, then they knew that the island was called Melita.” (Note Acts 28:1)
Pakistan (Esther 1:1)
“Now it came to pass in the days of Ahasuerus, (this is Ahasuerus which reigned, from India even unto Ethiopia, over an hundred and seven and twenty provinces:)”
Palestine (Judges 16:21)
“But the Philistines took him, and put out his eyes, and brought him down to Gaza, and bound him with fetters of brass; and he did grind in the prison house.”
Romania (Colossians 3:11)
“Where there is neither Greek nor Jew, circumcision nor uncircumcision, Barbarian, Scythian, bond nor free: but Christ is all, and in all.”
Saudi Arabia (Galatians 4:25)
“For this Agar is mount Sinai in Arabia, and answereth to Jerusalem which now is, and is in bondage with her children.”
South Sudan (Genesis 2:13)
“And the name of the second river is Gihon: the same is it that compasseth the whole land of Ethiopia.”
Spain (Romans 15:24)
“Whensoever I take my journey into Spain, I will come to you: for I trust to see you in my journey, and to be brought on my way thitherward by you, if first I be somewhat filled with your company.”
Sudan (Genesis 2:13)
“And the name of the second river is Gihon: the same is it that compasseth the whole land of Ethiopia.”
Syria (II Kings 5:1)
«Now Naaman, captain of the host of the king of Syria, was a great man with his master, and honourable, because by him the LORD had given deliverance unto Syria: he was also a mighty man in valour, but he was a leper.»
Turkey (Acts 2:9)
“Parthians, and Medes, and Elamites, and the dwellers in Mesopotamia, and in Judaea, and Cappadocia, in Pontus, and Asia,”
Qatar (Galatians 4:25)
“For this Agar is mount Sinai in Arabia, and answereth to Jerusalem which now is, and is in bondage with her children.”
Oman (Galatians 4:25)
“For this Agar is mount Sinai in Arabia, and answereth to Jerusalem which now is, and is in bondage with her children.”
UAE (Galatians 4:25)
“For this Agar is mount Sinai in Arabia, and answereth to Jerusalem which now is, and is in bondage with her children.”
Yemen (2 Chronicles 9:1)
“And when the queen of Sheba heard of the fame of Solomon, she came to prove Solomon with hard questions at Jerusalem, with a very great company, and camels that bare spices, and gold in abundance, and precious stones: and when she was come to Solomon, she communed with him of all that was in her heart.”
END
Note:
Fact checks: Countries mentioned in the bible – 1/2 –
http://vhapelian.blogspot.com/2024/10/fact-checks-countries-mentioned-in.html
Vahe H Apelian
I came across the attached in the internet. I took upon myself to check the passage of the bible that is listed supporting the mention of that country in the bible. t is up to the reader to draw conclusion whether the listed biblical passage pertains and refers to the country mentioned as some of the countries mentioned did not exist in the first centuries. Vahe H Apelian
Armenia (Genesis 8:4)
“Then the ark rested in the seventh month, the seventeenth day of the month, on the mountains of Ararat.”
Bahrain (Galatians 4:25)
““For this Agar is mount Sinai in Arabia, and answereth to Jerusalem which now is, and is in bondage with her children.”
Bosnia and Hercegovina. (2 Timothy 4:10)
“For Demas hath forsaken me, having loved this present world, and is departed unto Thessalonica; Crescens to Galatia, Titus unto Dalmatia.”
Bulgaria (Colossians 3:11)
“Where there is neither Greek nor Jew, circumcision nor uncircumcision, Barbarian, Scythian, bond nor free: but Christ is all, and in all.”
Cyprus (Acts 15:39)
“And the contention was so sharp between them, that they departed asunder one from the other: and so Barnabas took Mark, and sailed unto Cyprus;”
Djibouti (2 Chronicles 9:11)
“And the king made of the algum trees terraces to the house of the LORD, and to the king's palace, and harps and psalteries for singers: and there were none such seen before in the land of Judah.”
Egypt (Exodus 4:19)
“And the LORD said unto Moses in Midian, Go, return into Egypt: for all the men are dead which sought thy life.”
Eritrea (2 Chronicles 9:1)
““And when the queen of Sheba heard of the fame of Solomon, she came to prove Solomon with hard questions at Jerusalem, with a very great company, and camels that bare spices, and gold in abundance, and precious stones: and when she was come to Solomon, she communed with him of all that was in her heart.”
Ethiopia (2 Chronicles 9:1)
““And when the queen of Sheba heard of the fame of Solomon, she came to prove Solomon with hard questions at Jerusalem, with a very great company, and camels that bare spices, and gold in abundance, and precious stones: and when she was come to Solomon, she communed with him of all that was in her heart.”
France (1 Maccabee 8:2)
“He was also told of their battles and the brave deeds that they performed against the Gauls, conquering them and forcing them to pay tribute".
Greece (Acts 20:21)
“Testifying both to the Jews, and also to the Greeks, repentance toward God, and faith toward our Lord Jesus Christ.”
India (Esther 1:1)
“Now it came to pass in the days of Ahasuerus, (this is Ahasuerus which reigned, from India even unto Ethiopia, over an hundred and seven and twenty provinces:)”
Iran (Daniel 8::20)
“The ram which thou sawest having two horns are the kings of Media and Persia.”
Iraq (Jeremiah 25:11-12)
“And this whole land shall be a desolation, and an astonishment; and these nations shall serve the king of Babylon seventy years.”
And it shall come to pass, when seventy years are accomplished, that I will punish the king of Babylon, and that nation, saith the LORD, for their iniquity, and the land of the Chaldeans, and will make it perpetual desolations.”
Israel (Numbers 34: 1-15)
“Command the children of Israel, and say unto them, When ye come into the land of Canaan; (this is the land that shall fall unto you for an inheritance, even the land of Canaan with the coasts thereof:)” (Numbers 34: 2)
Italy (Acts 18:2)
“And found a certain Jew named Aquila, born in Pontus, lately come from Italy, with his wife Priscilla; (because that Claudius had commanded all Jews to depart from Rome:) and came unto them.”
Jordan (Deuteronomy 23:3)
“An Ammonite or Moabite shall not enter into the congregation of the LORD; even to their tenth generation shall they not enter into the congregation of the LORD for ever:”
Note: “The Jordan is mentioned in the Old Testament about one hundred and eighty times, and in the New Testament fifteen times. The chief events in gospel history connected with it are (1) John the Baptist's ministry, when "there went out to him Jerusalem, and all Judaea, and were baptized of him in Jordan" ( Matthew 3:6 ).”
Kuwait (Galatians 4:25)
“For this Agar is mount Sinai in Arabia, and answereth to Jerusalem which now is, and is in bondage with her children.”
Lebanon (II Chronicles 2:8)
“Send me also cedar trees, fir trees, and algum trees, out of Lebanon: for I know that thy servants can skill to cut timber in Lebanon; and, behold, my servants shall be with thy servants,”
TO BE CONTINUEE
Վահէ Յ Աբէլեան
կը մէջբերեմ այս պարբրերութիւնը, զանց առնելով աղբիւրը - «Այնուհետև Գևորգ 5-րդը հրամայում է հնչեցնել եկեղեցիների զանգերը Արագածից մինչև Արաքս, Սարդարապատից մինչև Սևան և ոտքի հանել ժողովրդին: Հայոց Վեհափառը Ավարայրի ժամանկներից ի վեր աննախադեպ քայլի է դիմում. կաթողիկոսական կոնդակով հրաման է արձակում. «Էջմիածնի հոգևորականությունը պետք է զինվի և ժողովրդի հետ մարտադաշտ դուրս գա»: Կազմավորվում է միայն հոգևորականներից բաղկացած շուրջ 300 հոգանոց մահապարտների ջոկատ և ուղարկվում ռազմաճակատ:
Կը մէջբերեմ նաեւ Նախագահ Լեւոն Տեր-Պետրոսյանի հետեւալ ակնարկը իր «Խաղութիւն թէ՞ պատերազմ, լր՚՚ջամալու պահը» գրութիւնէն՝ «նրանցից ոչ ոքչարձագանքեց Վազգեն Սարգսյանի կոչին ու չմիացավ մահապարտների գնդին։»
Դասական հասկացողութեամբ, իմ մտապատկերիս մէջ մահապարտ բառը մնացած է այնպէս ինչպէս կը բացատրուի Նայիրի բառարանին մէջ՝ դատապարտուած մահուան, բայց ոչ կամովին, այլ հարկադրաբար, օրինակ՝ ոճրագործութիւն մը ըրած ըլլալուն համար։
Այդպէս ալ կը բացատրուի Արեւմտահայ մահապարտ բառին Անգլերէն իմաստը՝
Բայց ըստ երեւոյթին Արեւեահայերէն գործածութեան մէջ, մահապարտ բառը ունի, Անգլերէնով kamiakaze, կամ ալ անոր հոմանիշ suicidal բառերուն իմաստը, սյսինքն նպատակի մը համար կամովին զոհուելու պատրաստակամ ըլլալ։
