V.H. Apelian's Blog

V.H. Apelian's Blog

Saturday, May 1, 2021

Համբարձման Վիճակախաղեր (2/4)


«
Համբարձում յայլա,

Յայլա ջան, յայլա,

Լավ օրեր, յայլա,

Յայլա ջան, յայլա:»

 

Հաւաքեց Զուարթ Աբէլեան

26

Ինչ ես թռչում, խեւ – դեռ սիրտ,

Հազր բանի ետետ, սիրտ

Ես ո՞նց հասնիմ հազար տեղ,

Քեզ պէս թափով, թեթեւ սիրտ։

27

Ուր էր թէ լոր լինէի,

Քար-սար ու ձոր լինէի,

Ոչ թէ սիրոյդ վանդակում

Այսպէս մոլոր լինէի։

28

Սեւ աչքերիդ ես գերի,

Սէգ Մասիսի պէս գերի,

Նա կազատուի ուշ թէ շուտ

Ես յաւիտեան քեզ գերի։

29

Մեռնիմ գարունքիդ

Ծաղկած գարուն ես,

Սարի պէս մէջքիդ,

Կանգնած եար ունես։

30

Դու մի անյայտ բանաստեղծ ես, չտեսնուած մինչ խոր,

Առանց խօսքի երգ ես թափում հայացքներով լուսաւոր,

Ես էլ, ասենք զարմանալի ընթերցող եմ բաղտաւոր,

Որ կարդում եմ էդ երգերը, էսքան հեշտ, էսքան խոր

31

Որսկանների որսկանն ես դու ոչ թէ ձեռքիդ աղեղով,

Դուն ինձ անգամ որս դարձրիր հրաշքն աղեղով,

Աթոմական դարէ է թէեւ, բայց դու սէր որսացիր,

Մի նուշ նետով՝ սեւ աչքերիդ եւ յօքներիդ աղեղով։

32

Առատ, անհատ՝ Աստծու նման, միշտ տեղալուց յոգնել եմ ես,

Հոգիս ծառաւ՝ սրան նման մտիկ տալով յոգնել եմ ես,

Մինը պիտի գար իմ դէմը՝ ճոխ ու շռայլ անհաշիւ,

Ամէն ճամբում սպասելուց ու փտռելէն յոգնել եմ ես։

33

Ո՞վ է ձեռքով անում, ո՞վ

Հեռուից անթեւ ձեռքերով,

Ճան հայրենի անտառներ,

Դուք է՞ք կանչում ինձ ձեր քով։

34

Պարտէց կ՚իջնեմ, վարդին թըփին քովերը,

Ի՜նչ անուշ կը փըջեն պաղ պաղ հովերը,

Քանի միտքս կուգան լեռ ու ձորերը,

Կը վառէ սրտիկս քու սիրուդ բոցով։

35

Ամէն անգամ, քու տուածից երբ մի բան ես դու տանում,

Ամէն անգամ երբ նայում եմ թէ ի՞նչքան է դեռ մընում,

Զարմանում եմ, թէ՛ ով շռայլ, ինչքան շատ ես տուել ինձ,

Ինչքան շատ եմ դեռ քեզ տալու, որ միանանք մենք նորից։

36

Դու հեռացար, սիրտս տարար, տեղը կրակ թողեցիր,

Տարար յոյսերն իմ անհամար, մի խեղճ ճրագ թողեցիր,

Ուր ձէթի տեղ կեանքս է վառվում, աւերակում իմ սրտի,

Դու Երեւան, ես Անի, ինձ աւերակ թողեցիր։

37

Թռչունին հետ ղրկեցի բարեւ,

Ըսի, վարդ է բացուեր սրտիս վերեւ,

Ո՞ւր մնացիր, ղարիպ, դուն իմ բարի աղջիկ,

Արեւուդ կարօտ, ալ չեմ դիմանար

Ցաւս շատ խորունկ է, դուն չես իմանար։

38

Տիէզերքուն Աստուածային մի ճամբորդ է իմ հոգին,

Երկրից անցուոր, երկրի փառքին անհաղորդ իմ հոգին,

Հեռացեր ու վերացել մինչ աստղերը հեռաւոր,

Վար մնացած մարդու համար արդէն խորթ է իմ հոգին։



39

Հայրս ասած՝ ես արեւելք, հիւսիս, հարաւ գնացի,

Լաւը միայն լաւութիւնն է, որդիս, այս լաւ իմացիր,

Իմացայ  ու ծառաւներին աղբիւր եղայ նորա պէս,

Բարութեան մէջ չիմացայ, որ կեանքիդ ծառաւ գնացի։

40

Մենաւորիկ, կ՚երթամ պարտէզ ու այգի,

Չկայ սիրտիս սիրած անուշիկ եարը,

Ախ, ալ չեմ գտնէր ցաւերուս ճարը,

Ճար ըրէք, ճար ըրէք, հոգիս արիւն է

կը վազէ արիւնը, ցաւս խորունկ է։

41

Կ՚ուզես վագրի ժանիքն հանեմ, երկաթ ծամեմ քեզ համար,

Վանայ ծովն էլ կամրջելով՝ ծիածան եմ քեզ համար,

Այրուող սրտիդ կ՚ուզես անգամ Մասիսներից ձիւն բերեմ,

Թէ ինձ սիրես, քարից անգամ սէր կը քամեմ քեզ համար։

42

Էնքան շատ են ցաւերն, աւերն իմ սրտում,

Էնքան տրտում կորած լաւերն իմ սրտում,

Չեմ էլ յիշում չարը ու խաւարը էս ժամին,

Ե՛րբ են փայլել ուրախ օրերն իմ սրտում։

43

Ո՞վ որ առանց մտածելու կը պատասխանէ,

Յաճախ շատ յիմար սխալներ կ՚ընէ, կը գործէ

Կամ կշռէ՝ խօսքդ որիշ մարդու պէս դուն ալ,

Կամ անասուններու պէս սորվէ լուռ մնալ։

44

 Ուրիշներէն ես ջուր տալով, իմ ծառաւը մոռացայ,

կիսելով ցաւն ուրիշներու, ես իմ ցաւը մոռացայ,

Զարմանում եմ սրտիս վրայ  յիշաչար ու անփուչ,

Ով ինձ դաւեց, յետոյ ժպտաց նրա լաւը մոռացայ։

45

Քանի լեզու գիտնաս որդիս, այնքան մարդ ես իմացիր,

Ամէն լեզուով ամէն ազգի կրծքին վարդ ես իմացիր,

Բայց մայրենդ թէ անաղարտ սոխակ պահես վարդերում,

Սարերի մէջ ազգիդ համար, Արարատ ես իմացիր։

46

Կեանքս ըրի հրապարակ, ոտքի կոխան ամէնքի

խափան, խոպան ու անպտուղ, անցաւ առանց արդիւնքի,

Ինքան ծաղիկ պիտի բուսնէր, որ չբուսաւ էս հողէն,

Ինչ պատասխան պիտի ես տամ հող որ ծաղիկ տուողին։

47

Քանի հասնիս մեծութեան

Խոնարհ եղիր մարդոց առջեւ,

Քանի դառնաս իմաստուն,

Շատ մի խօսիր տգէտներու ներկայութեան։

48

Այս աշխարհի վրայ քանի ձայնդ լսեմ,

Այլ աւազանի ծնունդ չեմ կրնար սիրել,

Նոյնիսկ երբ մեռնիմ եւ միւս աշխարհը երթամ,

Եթէ կարենամ քեզ հետս պիտի տանիմ։

49

Կրնամ ընել որ կոտրեմ սիրտ բընաւ,

Բայց ի՞նչ ընել նախանձոտ ես, քանի ..

Ինք իր անձը կը չարչարէ անխնայ։

50

Զգոյշ եղիր մուխէն խոցուած սիրտերու,

Օր մը ծայր կուտայ վերքը որ հոն է.

Սիրտ ցաւցնելէ պահէ քեզ հեռու,

Չէ՞ որ ախ մը երբեմն աշխարհ կը քանդէ։

 

 










 

No comments:

Post a Comment