Krikor Kradjian
Today I received an email from Krikor Kradjian graciously forwarding me as well, in pdf version, a copy of a second book he has just published. The book is titled “Joghovourten Pemeh-Ժողովուրդին Բեմը – The People’s Stage”. Judging from a saying he has quoted, it appears to be a collection of stories depicting a way of life that constituted the very fabric of the Armenian community in Lebanon, especially the famed Bourj Hamoud. His first book had a similar theme. His choice of Emily Dickinson’s saying: “That it will never come again, is what makes life so sweet”, I believe it encapsulates the spirit portrayed in its stories. (I will review the book later on).
Krikor Kradjian is a fellow Pharmacist, who trailed me in the American University of Beirut School of Pharmacy, being a few years younger than I. The internationally acclaimed pianist Serouj Kradjian is his nephew. The store of his landmark pharmacy on Arax Street in Bourj Hamoud has been in the family for well over half a century. Previously it was his father’s bookstore. Armenia Street and Arax Street intersection fall within the general epi center of the disastrous effects of the August 4, 2020 explosion in the Beirut seaport that caused much destruction in mostly Armenian inhabited neighborhoods.
I had asked him how he and his family are doing and how did the pharmacy fare? The attached was his response. He appears to have jotted it down on the spur of the moment in his email.
I have attached my translation of his note and copied and attached the original text in Armenian.
*****
“It has been a week; it is the sirens of the ambulances that are being heard in the neighborhoods of Beirut
It has been a week; that the cars have been speeding faster than usual on the streets of Beirut and even faster through the cluttered narrowed streets of the neighborhoods giving the impression that it is possible to escape from the next explosion.
It has been a week; that music is not being heard from the windowless and doorless homes or from the stores, nor from the restaurants. There are no more the unconcerned drivers who half lowered the windows of their cars, blasting away loud insipid music.
It has been a week; the residents of Beirut and in Lebanon as a whole, are hauling away heavy loads of mangled aluminum, iron and shattered glass from the buildings lying in ruin.
It has been a weak; the chirpings of birds are not heard, or we may not be hearing them.
It has been a week; nature seems not to be the same. It is not the same sun nor the same moon. The Lebanese wonder if the explosion blasted the moon away. The sea remains the calm, the meek, the easy, good-natured sea it was. What secrets is it hiding on its bottom?
At this very moment, I don’t know why, the following words unrelated to what happened, come to my mind “Moush, Moush---anoush…. hey nenna, nenna…”. They are words from a song that was popular at one time and was in demand during Armenian banquets, wedding festivities.
Will the sun and the moon smile upon Lebanon and the Lebanese again?
Will music and song – “hey nenna… nenna...” be heard again?
Aha Vahe, this is, how it is……."
*****
Շաբաթէ մը ի վեր, հիւանդատար կառքերու ահազանգող ճչակն է որ կըլսուի Պէյրութի թաղերուն մէջ։
Շաբաթէ մը ի վեր ինքնաշարժները սովորականէն աւելի արագ կըսուրան Պէյրութի պողոտաներէն եւ բնականէն աւելի եւս նեղ դարձածթաղերէն, ձգելով այն տպաւորութիւնը, որ կարելի է յաջորդ պայթիւնի վայրէն շուտ պրծիլ։
Շաբաթէ մը ի վեր երաժշտութիւն չի լսուիր ոչ՚ դուռ- պատուհանէմերկացած տուներէ, ոչ՚ բնակարաններէն, ոչ՚ վաճառատուներէն, ոչ՚ճաշարաններէն։ Չկան ինքնաշարժներու պատուհանները բացած, ձայնասփիւռը վերջին ծայր բարձրացուցած, անորակ երաժշտութիւնտարածող անճաշակ վարորդները։
Շաբաթէ մը ի վեր Պէյրութի եւ ամբողջ երկրի բնակչութիւնը կը կրէփլատակ դարձած շէնքերու, կոտրտուած «ալիւմինիոմ»-երկաթի եւփշրուած ապակիներու ծանր բեռը։
Շաբաթէ մը ի վեր ճնճղուկներու ճռուողիւնը չի լսուիր- կամ մենք չենքլսեր. անկեղծ՝ չենք ուզեր լսե՛լ։
Շաբաթէ մը ի վեր բնութիւնը նոյնը չէ կարծեք՝ միեւնոյն արեւը, միեւնոյնլուսինը չեն եւ լիբանանցին հարց կու տայ՝ « Արդեօք լուսինը կ՚երեւա՞յգիշերները. չըլլայ թէ պայթումը զայն ալ աւերեց»։ Իսկ ծովը՝ընդհանրապէս հեզ, բարի, հանդարտ ծովը, պայթումէն ետք ի՛նչգաղտնիքներ ունի պահած իր յատակը։
Այս վայրեանիս, ուրկէ-ուր մտքիս մէջ կը կրկնուի «Մուշ, Մուշ … չկայքեզնից անուշ… հա՛յ նիննա նինա…» հայկական խրախճանքներու, հարսանեկան խնճոյքներու փնտռուած երգը։
Արդեօք ե՞րբ արեւն ու լուսինը վերստին պիտի ժպտին Լիբանանի եւլիբանանցիին։
Ե՞րբ երգ եւ երաժշտութիւն վերստին պիտի լսուի՝
… հա՛յ նիննա նինա՛՛
Ե՞րբ երգ եւ երաժշտութիւն վերստին պիտի լսուի՝
… հա՛յ նիննա նինա՛՛
Ահա Վահէ, այսպէս է վիճակը
August 12, 2020
****