Totalpageviews 407,000

Vaհe H Apelian 

A few days ago, my blog reported that thus far 407,000 have viewed my blogs. The round figure attracted my attention. I assume that they were more than views but in fact were reads. That is to say that my blogs have been read 407,000 times.

Blog is a rather new term and hence blogging is rather new trend. It is used both as a verb and a noun. According to Merriam-Webster dictionary, it means “a website that contains online personal reflections, comments, and often hyperlinks, videos, and photographs provided by the writer.”

I would like to thank those who have read my blogs and may read. I hope they have found them entertaining and pleasant to read.

I have attached the first and the last blog I wrote. The first happened to be in Armenian and the last in English. I attached their links below. 

First Blog – Շուն եւ Ճակատագիր - https://vhapelian.blogspot.com/2017/03/blog-post.html

Recent blog – What does this peace deal accomplish? My take -https://vhapelian.blogspot.com/2025/03/what-does-this-peace-deal-accomplish-my_17.html

Երկու Ընտրութիւններէն մէկը

Վաhէ Յ Աբէլեան

Հայաստանի վարչապետը ընկերային ցանցերուն վրայ յայտարարած է որ՝ մէջբերեմ. «Հայաստանի եւ Ադրբեջանի միջեւ խաղաղության համաձայնագրի նախագիծը համաձայնեցված է եւ սպասում է ստորագրման։ Ես պատրաստ եմ իմ ստորագրությունը դնել այդ փաստաթղթի ներքո։»

Շատ պարզ է թէ ինչու համար Հայաստանի իշխանութիւնը պատրաստ է այդ ընել՝ պարզապէս անոր համար որ Հայաստանին ձեռնտու չէ ունենալ իր անմիջական դրացի երկիրներուն հետ չկարգաւորուած վիճակ, որովհետեւ այդ վիճակը զգալիօրեն կը խոչընդոտէ Հայաստանի տնտեսական զարգացումը, եւ բարդություններ կը ստեղծէ միջազգային հանրութեան եւ մանաւանդ իր դրացի երկրներուն հետ յարաբերութիւններու մշակման եւ զարգացման։ Հայաստանին համար իր անմիջական դրացի երկիրներուն հետ խաղաղութեան դաշինքի բացակայութիւնը կրնայ ճակատագրական անդրադարձ ունենալ։ 

Հայաստանի հանրապետութեան երկար տեւողութեան միակ միջոցը բարի դրացիութեան փոխզիջումն է։ Եթէ այդ կը նշանակէ Ցեղասպանութիւնը Հայաստանի հանրապետութեան արտաքին քաղաքականութեան հետ չառընչել, այդպէս պիտի ըլլայ։ Այդպէս էր Մայիս 28, 1918-ին եւ անկէ ետք եկող բոլոր, իշխանութիւններուն պարագային ալ, նեռարեալ Հայաստանի նախքին նախագահներուն կառաւարութիւններունը։ Թէեւ երկու նախքին նախագահները, ներքին քաղաքական պայքարէ մղուած, կ՚ընդիմանան այս կառաւարութեան վարած նոյն այդ քաղաքականութեանը որ պարզապէս պիտի պաշտօնականացնէ այդ քաղաքականութիւնը, եթէ Ազրպէյճանը խաղաղութեան դաշինքը ստրորագրէ։ 

Ներկայիս ընդիմադրութեան վարած քաղաքականութիւնը ժողովուրդին մոլորեցնելու համար է, պատրուակելով որ փոխզիջումի այս քաղաքականութիւնը այլընտրանք ունի։ Փոխզիջումին այլընտրանքը, ուշ կամ կանուխ, պատերազմն է։ Եւ այդ մէկը ընդիմադութիւնը շատ լաւ գիտէ։ Եթէ այսօրուայ ընդիմադրութիւնը, իշխանութեան գայ, Խաղաղութեան Խաչմերուկի քաղաքանութիւնը պիտի վարէ, բայց պիտի չկարենայ ունենալ այն տուեալները որ այս իշխանութիւնը կրցած է ձեռք ձգել շնորհիւ իրենց վարած միջազգային քաղաքանութեանը։

Խաղաղութեան խաչմերուկի փոխզիջման մերժումը եւ մաքսիմալիզմի ձգտումը՝ այսինք ջանալ ունենալ առաւելագոյնը, եւ ոչ թէ կեդրոնանալ ձեռք ձգելու հնարաւոր կարելին, Հայաստանի վիճակին վատթարացման ամենակարճ ճանապարհն է։

Այս փոխզիջեցման հետ կառեւոր է նաեւ փոխզիջեման պահը։ Ակնյայտ է, որ փոխզիջումին քաղաքականութեան մէջ, աւելի զօրաւոր կողմը աւելի կարելիութիւն ունի առաւելագոյնը ձեռք բերելու հնարաւորութեանը։ Հայաստանը ներկայիս քաղաքականօրէն աւելի նպաստաւորուած է քան երբեւիցէ։ Բայց եթէ Ազրպէյճանի հակամարտութիւնը չկարգաւորուի, քանի մը տարի ետք, Հայաստանի ձեռք բերած ներկայ քաղաքական նպաստները պիտի թուլանան եւ ամէն հաւանականութեանբ այն ինչ որ մերժենք այսօր, ապագային պիտի խնդրենք ունենալ, բայց պիտի չկարենանք ստանալ, ինչպես միշտ այդպէս եղած է մեր պատմութեան ընթացքը։

Բայց ի՞նչ է որ պիտի զիչի Ազրպէյճանը։

Խորքին մէջ Ազրպէյճանը շատ բան զիջած պիտի ըլլայ եթէ ստորագրէ խաղաղութեան այս համաձայնութիւնը։ Չմոռնանք որ Ալիյեւի ներքին քաղաքականութեան հիմնաքարը կը կազմէր Լեռնային Ղարաբաղի հայաթափումը, որ յաջողեցաւ ընել։ Ազրպէյճանի մէջ հայ չմնաց։ Իսկ այժմ Ալիյեւի ներքին քաղաքականութեան առանցքը՝ այսպէս կոչուած Արեւտմեան Ազրպէյճանն է, եթէ ոչ ամբողջութեամբ, այլ նուազագոյն ձեռք ձգելու միջանցք մը Նախիճեւանի հետ հողային պորտակապ ունենալու համար։ Խաղաղութեան Խաչմերուկի համաձայնութեանբ, Ալէյեւը զիջած պիտի ըլլայ հետեալները, եւ պիտի՝

Ճանչնալ Հայաստանի տարածքային ամբողջականութիւնը

Ճանչնալ Հայաստանի ինքնիշխանութիւնը

Ճանչնալ Հայաստանի սահմաններուն անձեռմխելիութիւնը

Ճանչնալ Հայաստանի նկատմամբ ուժի գործածութեան բացառումը։

Հայաստանը երբէք նման համաձայնագիր չէ կրցած ապահովել։ 

Բացառելով կարելիութիւնը, եթէ ոչ հաւանականութիւնը, որ Ալիյեւ չստորագրէ այս համաձայնագիրը, Հայաստանի եւ անոր քաղաքացիներուն համար կը մնայ ընել երկու ընտրութիւններէն մէկը։ 

Առաջին՝ Հայաստանի քաղաքացիները բացառձակ մեծամասնութեամբ կ՚աջակցին Հայաստանի կառաւարութեանը որ ապահովէ Ալիյեւին ստորագրութիւնը։ Հայաստանի ներքին պառակտումը կը կարծրացնէ Ազրպէյճանի քաղաքականութիւնը։ 

Երկրորդ՝ Հայաստանի քաղաքացիները կը մերժեն Խաղաղութեան Խաչմերուկի այս կառաւարութեան քաղաքականութիւնը եւ կը ստանցնեն դիմագրաւել անոր հետեւանքները։

 

 

Pictures hanging on a wall: Do they inspire us? - 1 –

Levon Sharoyan

Բնագիրը կցուած է։ Attached is my Google aided translation of Levon Sharoyan’s posting on his Facebook page regarding photographs of eminent Armenians hanging on the walls of community centers be it religious, athletic, cultural. Generations of us grew with their pictures, notably those of the three founders of the Armenian Revolutionary Federation. It is disturbing to read the perception of the younger generation. Vaհe H Apelian.

Courtesy Levon Sharoyan

The school where I teach belongs to the Armenian General Benevolent Union (AGBU). That circumstance has apparently prompted the former school administrators to righfully hang the picture of the union’s former long serving president and the renowned benefactor, Alex Manougian, on the wall of the hallway of the building’s first-floor, almost next to the door of the principal’s office. It is a framed black-and-white picture. Who knows how many decades it has been there, on the same wall, in front of the eyes of many generations who have come and gone.

We know that Alex Manougian (1901-1996) held the position of the president of the charitable institution for many years, between 1953-1989.

For years, instinctively or with an inner conscious impulse, every morning when I climb up the stairs of the school to the 2nd floor, my eyes meet, in the aforementioned corridor, Alex Manougian’s eyes. I think my first “Good morning” of the day is addressed to him. That picture captivates me. It stirs something in my native feelings.

A few days ago, when I entered the classroom, I asked my students a question.

— Boys, do you know, who is in the photo hanging on the wall in the corridor downstairs? Who is that face?

There was a stony silence. I didn’t get a single answer. I was dismayed.

These students, already 16-17 years old, have been attending this school for at least ten years and at various times of the day they walk in the aforementioned corridor-hall, under the gaze of Alex Manougian.  But it turns out that they weren’t interested to know the picture they saw hanging on the wall above.

But there was something even more tragic. The boys had hardly heard the name of the great president and benefactor. They had no idea how that resourceful Armenian who had emigrated from the Izmir region to America and had charted his course there.  How he had founded a huge business organization that employed many, and how, with a rare patriotic and educational drive, he had founded so many Armenian day schools from America to Argentina, from Montevideo to Tehran….

***

This incident prompted me to think for a moment about pictures hanging on a wall. How much do they affect us, and whether they inspire us?

Many years ago, when I was still a primary school student and a novice scribe or acolyte in our  Holy Forty Martyrs Armenian Cathedral, I was deeply impressed by two large photographs hanging on the wall in the priest’s sanctuary. One represented the Cilician See Catholicos Sahak II Khabayan, the grieving Catholicos, and the other that of his Co-adjutor Catholicos Papken Guleserian; two clergymen with white, venerable beards.

My question is this: can a picture hanging on a wall ignite a spark in the soul of the viewer?

Think for a moment about the photographs of prominent faces hanging on the walls of our community. What kind of impact can they have on us, or do they really have an impact?

Oh, about the pictures hanging on the wall…

When I enter the inner hall of the Armenian Catholic Zvartnots Church in my city Aleppo, my gaze is inevitably focused for a moment on the photograph of Cardinal Aghajanian hanging on the wall.

In the monastery of the Mekhitarist Fathers, I have always experienced a sense of emotion when looking at the photo of Mekhitar Sebastatsi, the founder of the Mekhitarist Order,  hanging on the wall.

In the hall of the Homenetmen club, I have looked for a long time at the photos of Shavarsh Krissian, Krikor Hagopian, and Hovhannes Hintlian, the founders of the Armenian athletic association, hanging on the wall side by side.

In the principal’s office of the Djemaran, my gaze fell on the photo of the Danish Armenian-loving philanthropist, Ms. Karen Yeppe, after whom the famed high school in Aleppo is named. 

In the hall of the Armenian Nursing Home, the picture of Patriarch Nerses the Great hangs on the wall. He founded the first nursing homes and shelters in Armenia back in the 4th century.

Every time I have attended a lecture at the Tekeyan Center the photo of Vahan Tekeyan hanging on the wall has not escaped my attention. And I have muttered to myself, the following from his famous poem:

Accountability: what is left, what is left of my life?

Whatever I gave to others, strangely, that's all.

And so, everywhere - a photo, photos!...

L. Sh. ("Ararat", Beirut, 11.3.2025)

 

ՊԱՏԷՆ ԿԱԽՈՒԱԾ ԼՈՒՍԱՆԿԱՐՆԵՐԸ    

ԿԸ ՆԵՐՇՆՉԵ՞Ն ՄԵԶ – 1

   Դպրոցը, ուր կը պաշտօնավարեմ ես, կը պատկանի Հ. Բ. Ը. Միութեան։ Եւ այդ հանգամանքն ալմղած է կ՛երեւի վարժարանին երբեմնի պատասխանատուները՝ որ միութեան նախկիներկարամեայ նախագահ ու մեծանուն բարերար Ալեք Մանուկեանի լուսանկարը պատշաճօրէնկախեն շէնքին Ա. յարկի միջանցք-սրահին պատէն, տեսչութեան սենեակին դռան գրեթէ քովը։Ապակեպատ շրջանակեալ սեւ-ճերմակ մեծղի լուսանկար մը, որ ո՜վ գիտէ քանի տասնամեակէիվեր հոն է, նո՛յն պատին վրայ, եկող-գացող սերունդներու աչքին առջեւ։

    Գիտենք, որ Ալեք Մանուկեան (1901-1996) Բարեգործականի նախագահի պաշտօնըձեռնհասօրէն վարեց երկա՜ր տարիներ, 1953-1989։

    Տարիներէ իվեր, բնազդաբար կամ ներքին գիտակցական մղումով մը, ամէն առաւօտ երբդպրոցին սանդուխներէն վեր կը բարձրանամ դէպի Բ. յարկ, վերոնշեալ միջանցքին մէջ աչքերս կըհանդիպին… Ալեք Մանուկեանի աչքերուն։ Կարծէք առաջին «Բարի լոյս»-ը իրե՛ն կ՛ըսեմ…։ Այդլուսանկարը կը գրաւէ զիս, բա՛ն մը կ՛արթնցնէ իմ տոհմիկ ապրումներուն մէջ։

    Քանի մը օր առաջ, երբ դասարան մտայ, հարցում մը ուղղեցի իմ աշակերտներուն.

    — Տղա՛ք, վարի յարկի միջանցքին պատէն կախուած լուսանկարը որո՞ւն կը պատկանի։ Ո՞վ է այդդէմքը։

   Տիրեց քար-լռութիւն։ Ո՛չ մէկ պատասխան ստացայ։ Հիասթափուեցայ։

   Այս աշակերտները, արդէն 16-17 տարեկան, առնուազն տա՛սը տարիէ այս վարժարանը կըյաճախեն ու օրուան զանազան պահերուն կ՛երթեւեկեն վերոնշեալ միջանցք-սրահին մէջ, ԱլեքՄանուկեանի… հայեացքին տակ, բայց հիմա կը պարզուի որ չէին հետաքրքրուած, թէ ո՛վ էր վերէնզիրենք դիտողը…։

    Բայց կար աւելի՛ ողբերգականը։ Տղաքը գրեթէ չէին լսած մեծանուն նախագահին ու բարերարինանունը։ Անոնք գաղափար անգամ չունէին, թէ Իզմիրի կողմերէն դէպի Ամերիկա գաղթած այդհնարամիտ հայորդին ինչպէ՜ս կազմաւորեց ինքզինք, ինչպէ՜ս հիմնեց հսկայ գործատուներ,ազգասիրական ու կրթասէր հազուագիւտ մղումով՝ քանի-քանի ամէնօրեայ հայ դպրոցներ բացաւԱմերիկայէն մինչեւ Արժանթին, Մոնթէվիտէոյէն մինչեւ Թեհրան…։

*

     Այս դէպքը մղեց զիս, որ պահ մը մտածեմ… պատէն կախուած լուսանկարներու մասին։ Անոնքո՞րքանով կ՛ազդեն մեր վրայ, կրնա՞ն ներշնչել մեզ։

    Շա՜տ տարիներ առաջ, երբ տակաւին նախակրթարանի աշակերտ էի ու թերխաշ դպիր՝ Հալէպիմեր Սրբոց Քառասնից Մանկանց մայր եկեղեցիէն ներս, քահանայից խորհրդարանին մէջխո՛րապէս տպաւորուեր էի պատէն կախեալ երկու խոշոր լուսանկարներէն։ Մին կը ներկայացնէրԿիլիկիոյ Սահակ Բ. Խապայեան վշտակիր կաթողիկոսը, միւսը՝ անոր աթոռակից Բաբգէն Ա.Կիւլէսէրեանը։ Սպիտակ պատկառելի մօրուքով երկու հոգեւորականներ…։

    Հարցումս հետեւեալն է. պատէն կախուած լուսանկար մը կրնա՞յ կայծ մը բռնկեցնել զայնդիտողին հոգիին մէջ։

    Մտաբերեցէ՛ք պահ մը մեր ազգապատկան սրահներուն կամ միութենական ակումբներունպատերէն կախուած երեւելի դէմքերու լուսանկարները։ Ատոնք ինչպիսի՞ ազդեցութիւն կրնանգործել մեր վրայ, կամ արդեօք ազդեցութիւն կը գործե՞ն իսկապէս։

    Օ՜, պատէն կախուած լուսանկարները…

    Երբ մուտք կը գործեմ քաղաքիս Հայ Կաթողիկէ Զուարթնոց եկեղեցւոյ ներքնասրահը՝ հայեացքսպահ մը անպայման սեւեռուած կը մնայ կարտինալ Աղաճանեանի պատէն կախուած լուսանկարինվրայ։

    Մխիթարեան հայրերու վանատան մէջ մի՛շտ ալ յուզում մը ապրած եմ՝ նայելով ՄխիթարՍեբաստացի Աբբահօր պատէն կախուած լուսանկարին։

    Հ.Մ.Ը.Մ.-ի ակումբի սրահին մէջ երկա՜ր-երկա՜ր դիտած եմ կողք-կողքի կախուած լուսանկարներըՇաւարշ Քրիսեանին, Գրիգոր Յակոբեանին ու Յովհաննէս Հինդլեանին։

    Ճեմարանի տեսչարանին մէջ հայեացքս սեւեռաբիբ ինկած է դանիացի հայասէր բարերարուհիօրդ. Քարէն Եփփէի լուսանկարին վրայ։ Հայ Ծերանոցի դահլիճին մէջ՝ Մեծն Ներսէս հայրապետինկարին վրայ (դեռ Դ. դարուն՝ ան հիմնած էր առաջին ծերանոցներն ու մարդասիրական տուներըՀայաստանի մէջ):

    Ամէն անգամ որ Թէքէեան Տան մէջ դասախօսութեան մը ներկայ եղած եմ՝ իմ ուշադրութենէն չէվրիպած Վահան Թէքէեանի պատէն կախուած լուսանկարը։ Ու մրմնջած եմ գողունի.

   Հաշուեյարդար. ի՞նչ մնաց, կեանքէն ինծի ի՞նչ մնաց.

   Ինչ որ տուի ուրիշին, տարօրինա՜կ, ա՛յն միայն.

   Եւ այսպէս, ամէն տեղ՝ լուսանկար մը, լուսանկարնե՜ր…։

                                                                                                                                                                                                     Լ. Շ. ("Արարատ", Պէյրութ, 11.3.2025) 

Peace treaty: What does it accomplish? My take - 1/3 -

Vaհe H Apelian

On March 13, 2025 the Armenian Foreign Ministry issued a statement that read in part: “The Ministry of Foreign Affairs of the Republic of Armenia through diplomatic channels has conveyed to the Ministry of Foreign Affairs of Azerbaijan that Armenia accepts the proposals of Azerbaijan on the two unresolved articles of the draft "Agreement on Peace and Establishment of Interstate Relations between the Republic of Armenia and the Republic of Azerbaijan", and has proposed issuing a joint statement announcing that the text of the Peace Agreement has been agreed upon and that the negotiations on the draft agreement have been finalized. Official Baku preferred to make a unilateral statement.”

Upon the release of the statement by the Armenian Foreign Ministry,  a flurry of comments from Armenian organizations and from Armenians across the globe came about. Understandably many were concerned, while others outright rejected the peace deal labeling it a fake peace or Armenia is capitulating. Although the entire text of the peace deal is not available yet, but the following is known. There will be no more international observers along the border. There is no word about the Artsakh Armenian possessions or their safe return and security guarantee. The hostages and prisoners in Baku are not part of the peace deal.  There is no international guarantee for assuring the implementation of the peace deal. 

The next day, on March 14, Petros Ghazaryan had an interview he with Hayk Konjoryan, on the peace agreement. He is a 38 years old promising upcoming leader who made his political debut 2017 by invoking Khrimian Hayrig’s Iron Laddle (Paper Laddle?) speech. 

The interview was streamed on the Armenian national TV. Hayk Konjoryan noted that the main thrust of the peace deal is for MUTUAL TERRITORIAL INTEGRITY (տարացքային ամողջականութիւն), MUTUAL SOVEREIGHNTY (,ինքնիշխանութիւն), MUTUAL BORDER SANCTITY (Սահմանային անձռմխելիութիւն) and  ABSENCE OF MUTUAL THREAT OF  FORCE  (ուժի բացառում), now and in the future.  He said that the text of the agreement will be provided to the NA as well as to other governmental institutions for public scrutiny, once the deal is signed by both parties. He further elaborated that there is no thesis (դրույթ) for “Zankezur” passage  but all communications routes will be opened per November 9, 2020 try party agreement. He confirmed that there is no trust between Armenia and Azeris. Had there been trust there would not have been the need for a peace deal. He further noted that Artsakh hostages are not part of the peace deal and there is no international guarantee and that the signed peace deal is the guarantee. Politics, he noted, is the art of achieving the possible which is the peace deal Armenia has achieved.

Is Armenia capitulating its sovereignty?

My thoughts went back to the recent Armenian and Azeri conflict over the Mountainous Nagorno Karabagh that ended in a complete disaster for the Armenians. I am reminded of the rejection of the proposal of the first president Levon Ter Petrosyan for major concession for resolving the conflict. He had outlined it in his  “War or Peace, Time to get Serious” position paper on November 1, 1997,  where he advocated major concessions for resolving the lingering Karabagh conflict. Much like in the present, the position LTP outlined in that document created an uproar in Armenia and resulted in the palace coup that unseated him. The rest is another tragic chapter of our much-tortured history. Those interested may read the attached link below.

I remain reminded of what LTP had said in that document.  I quote the following:

“Rejection of compromise and maximalism (striving to achieve the maximum and not the possible) is the shortest way to the complete destruction of Karabakh and deterioration of the situation in Armenia.”

“Apart from the essence of compromise, the moment of compromise is also important. …..What we reject today, we will ask for in the future, but we will not receive, as has happened many times in our history.” 

I am also reminded of the founders of the Republic of Armenia on May 28, 1918, whose territory was 11,400 sq. km, per Treaty of Batum that was signed seven days later, on June 4, 1918. But the Armenian state officials went out of their way to safe guard what they had achieved and hosted Turkish officials and not only thanked the butcher Talaat Pasha for making the Republic of Armenia a reality but also pleaded him to expand its territory.  They did it just so that the nascent republic would survive and survive it did and it is the present-day Armenia, which at the present is put in trust of a new generation to assure its longevity as a Republic.

I stand with what the PM Nikol Pashinyan and the FM Ararat Mirzoyan and the present government led by the Civil Contract faction of the NA. They strived on behalf of Armenia and achieved what Armenia could, agreed on signing the peace deal. I believe that Nikol Pashinyan and his FM minister Ararat Mirzoyan are acting responsibly under tremendous pressure and under the burden of history for the sake of assuring the viability of the Republic of Armenia for future generations.  

The issue is existential. However imperfect a peace deal this may be, if signed, as Azerbaijan will do its utmost to sink it, it will be for Armenians to support the government in the peace deal they have worked out and to rally around it to assure that the premises of the peace deal are implemented.

There is no and there will be no international guarantee for the implementation of this peace deal. Its only guarantee is the Armenian nation, by rallying around it to see that the main thrusts of this peace deal, as Hayk outlined, are achieved. 

 MUTUAL TERRITORIAL INTEGRITY (տարացքային ամողջականութիւն)

MUTUAL SOVEREIGHNTY (,ինքնիշխանութիւն),

MUTUAL BORDER SANCTITY (Սահմանային անձռմխելիութիւն).

ABSENCE OF MUTUAL THREAT OF FORCE (ուժի բացառում), now and in the future.

Wil there be a more favorable opportunity in the foreseeable future, if this deal is not signed? I doubt there will be, as a state of no war and no peace is not tenable.

It will be upon each and every one of us, as  Armenians to live up to the challenge.

                                        ***

Link: A document for history: “War or peace, time to get serious" - "Պատերազմ թէ՞ խաղաղութիւն՝ լրջանալու պահը" - https://vhapelian.blogspot.com/search?q=LTP

   

What does this Peace Deal accomplish? My take

Vaհe H Apelian

On March 13, 2025 the Armenian Foreign Ministry issued a statement that read in part: “The Ministry of Foreign Affairs of the Republic of Armenia through diplomatic channels has conveyed to the Ministry of Foreign Affairs of Azerbaijan that Armenia accepts the proposals of Azerbaijan on the two unresolved articles of the draft "Agreement on Peace and Establishment of Interstate Relations between the Republic of Armenia and the Republic of Azerbaijan", and has proposed issuing a joint statement announcing that the text of the Peace Agreement has been agreed upon and that the negotiations on the draft agreement have been finalized. Official Baku preferred to make a unilateral statement.”

Upon the release of the statement by the Armenian Foreign Ministry,  a flurry of comments from Armenian organizations and from Armenians across the globe came about. Understandably many were concerned, while others outright rejected the peace deal labeling it a fake peace or Armenia is capitulating. Although the entire text of the peace deal is not available yet, but the following is known. There will be no more international observers along the border. There is no word about the Artsakh Armenian possessions or their safe return and security guarantee. The hostages and prisoners in Baku are not part of the peace deal.  There is no international guarantee for assuring the implementation of the peace deal. 

The next day, on March 14, Petros Ghazaryan had an interview he with Hayk Konjoryan, on the peace agreement. He is a 38 years old promising upcoming leader who made his political debut 2017 by invoking Khrimian Hayrig’s Iron Laddle (Paper Laddle?) speech. 

The interview was streamed on the Armenian national TV. Hayk Konjoryan noted that the main thrust of the peace deal is for MUTUAL TERRITORIAL INTEGRITY (տարացքային ամողջականութիւն), MUTUAL SOVEREIGHNTY (,ինքնիշխանութիւն), MUTUAL BORDER SANCTITY (Սահմանային անձռմխելիութիւն) and  ABSENCE OF MUTUAL THREAT OF  FORCE  (ուժի բացառում), now and in the future.  He said that the text of the agreement will be provided to the NA as well as to other governmental institutions for public scrutiny, once the deal is signed by both parties. He further elaborated that there is no thesis (դրույթ) for “Zankezur” passage  but all communications routes will be opened per November 9, 2020 try party agreement. He confirmed that there is no trust between Armenia and Azeris. Had there been trust there would not have been the need for a peace deal. He further noted that Artsakh hostages are not part of the peace deal and there is no international guarantee and that the signed peace deal is the guarantee. Politics, he noted, is the art of achieving the possible which is the peace deal Armenia has achieved.

Is Armenia capitulating its sovereignty?

My thoughts went back to the recent Armenian and Azeri conflict over the Mountainous Nagorno Karabagh that ended in a complete disaster for the Armenians. I am reminded of the rejection of the proposal of the first president Levon Ter Petrosyan for major concession for resolving the conflict. He had outlined it in his  “War or Peace, Time to get Serious” position paper on November 1, 1997,  where he advocated major concessions for resolving the lingering Karabagh conflict. Much like in the present, the position LTP outlined in that document created an uproar in Armenia and resulted in the palace coup that unseated him. The rest is another tragic chapter of our much-tortured history. Those interested may read the attached link below.

I remain reminded of what LTP had said in that document.  I quote the following:

“Rejection of compromise and maximalism (striving to achieve the maximum and not the possible) is the shortest way to the complete destruction of Karabakh and deterioration of the situation in Armenia.”

“Apart from the essence of compromise, the moment of compromise is also important. …..What we reject today, we will ask for in the future, but we will not receive, as has happened many times in our history.” 

I am also reminded of the founders of the Republic of Armenia on May 28, 1918, whose territory was 11,400 sq. km, per Treaty of Batum that was signed seven days later, on June 4, 1918. But the Armenian state officials went out of their way to safe guard what they had achieved and hosted Turkish officials and not only thanked the butcher Talaat Pasha for making the Republic of Armenia a reality but also pleaded him to expand its territory.  They did it just so that the nascent republic would survive and survive it did and it is the present-day Armenia, which at the present is put in trust of a new generation to assure its longevity as a Republic.

I stand with what the PM Nikol Pashinyan and the FM Ararat Mirzoyan and the present government led by the Civil Contract faction of the NA. They strived and achieved what they could and  have agreed on signing the peace deal. I believe that Nikol Pashinyan and his FM minister Ararat Mirzoyan are acting responsibly under tremendous pressure and under the burden of history for the sake of assuring the viability of the Republic of Armenia for future generations.  

The issue is existential. However imperfect a peace deal this may be, if signed, as Azerbaijan will do its utmost to sink it, it will be for Armenians to support the government in the peace deal they have worked out and to rally around it to assure that the premises of the peace deal are implemented.

There is no and there will be no international guarantee for the implementation of this peace deal. Its only guarantee is the Armenian nation, by rallying around it to see that the main thrusts of this peace deal, as Hayk outlined, are achieved. 

 MUTUAL TERRITORIAL INTEGRITY (տարացքային ամողջականութիւն)

MUTUAL SOVEREIGHNTY (,ինքնիշխանութիւն),

MUTUAL BORDER SANCTITY (Սահմանային անձռմխելիութիւն).

ABSENCE OF MUTUAL THREAT OF FORCE (ուժի բացառում), now and in the future.

Wil there be a more favorable opportunity in the foreseeable future, if this deal is not signed? I doubt there will be, as a state of no war and no peace is not tenable.

It will be upon each and every one of us, as  Armenians to live up up to the challenge.

                                        ***

Link: A document for history: “War or peace, time to get serious" - "Պատերազմ թէ՞ խաղաղութիւն՝ լրջանալու պահը" - https://vhapelian.blogspot.com/search?q=LTP

Interacting with Mr./Ms. Chatbot over the poem “Fear” - 2/2 -

Vaհe H Apelian 

After having ChatGPT give credence to my claim that Gibran Khalil Gibran did not write the “Fear” poem - see the link below - my cousin Jack Chelebian M.D., asked me to follow up with a question to ChatGPT, to find out if it could be that Rajneesh plagiarized from Gibran Khalil Gibran on the topic of fear, since Rajneesh came to prominence in the 80’s, whereas Gibran had his prime time in the 1920’s’.

Varoujan J. Bedros took the challenge and made the inquiry with ChatGPT. I quote the ChatGPT’s response, he got.  Read it please!

“That’s an interesting possibility to consider, Kahlil Gibran was active in the early 20^th century, and his philosophical and poet themes often revolved around existential struggles, transformation, and surrender – ideas that align with the message in “Fear” poem. Meanwhile, Osho (Rajneesh) gained prominence in the 1970s and 1980s, and his teaching frequently incorporated enlightenment and ego dissolution.

While there is no direct evidence that Rajneesh plagiarized Gibran, it is possible that he was influenced by Gibran’s works, particularly The Prophet, was widely read and admired by many spiritual leaders, and Rajneesh often referenced various poets and philosophers in his discourse. He migh have adopted similar imagery without explicitly crediting Gibran.

However, the river-to-ocean metaphor is also a common spiritual and philosophical analogy in various traditions, including Sufism, Hinduism and Buddhism. This makes it difficult to determine whether Rajneesh was directly borrowing from Gibran or drawing from a broader philosophical lineage.

If you’re looking for sold proof that Gibran originally wrote this specific poem attributed to him, the best approach would be to. Verify whether it appears in his official published works. Sor, no such evidence has surfaced, which suggest that the poem might have been mistakenly attributed to him at some point.”

I read chatbot’s response but I still have not come to grips with accepting that a machine on its own, however intelligent, could  be so engaging and could so eloquently compose such a coherent thought and end up with such a thoughtful conclusion. I am not sure what to say. At this point in time all that crosses my mind does not depict my state of mind over this thing called AI. I am bewildered. I am speechless. I am at owe. I feel something has been taken away from me as person. I find this reality scary, if it ever is indeed real and that no person helped compose this response. How will our grandchildren deal with this?  Will they be having a chatbot for a trusted friend? Will they have a smart chatting robot for a companion?

ChatGPT was right in stating that the best approach would be to verify whether the poem “Fear” appears in Kahlil Gibran’s official published works. No, it does not appear. I had concluded that long ago.

ChatGPT/chatbot diplomatically concluded that the poem “Fear” might have been “mistakenly” attributed to Kahlil Gibran at some point. Such composure, such consideration, and such composition were human traits for me, only a short while ago. Now I know that they are not and that machines could also be so considerate and so thoughtful. My hunch is that Kahlil Gibran’s name was purposely put underneath the poem “Fear” for commercial purposes. Take a glance in the internet and you will find that the poem “Fear” is being merchandized as being written by Kahlil Gibran. At a price one can get it just as a print, or framed.  

As to Rajneesh, who was also known as Osho, was a controversial Indian guru. I quote, “The Rajneesh commune, later known as Rajneeshpuram, was involved in several criminal activities, including the 1984 bioterror attack in The Dalles, Oregon, an assassination plot against a US Attorney, and immigration fraud.” The guru was deported. He has passed away on January 19, 1990.

Link: AI gives credence to my claim - 1 -:https://vhapelian.blogspot.com/2025/03/ai-gives-credence-to-my-claim.html